Aleksander Wielki ( -323 p.n.e.)

Do poszerzania wiedzy o świecie przyczyniały się zarówno ciekawość, jak też handel i wyprawy wojenne. Największym wojownikiem starożytności był właśnie Aleksander Wielki, król Macedonii, niewielkiego państwa na północ od Grecji. Po podboju i zjednoczeniu państwa-miast greckich, ruszył na wschód, by tym samym rozpocząć budowę największego w tych czasach mocarstwa. W roku 333 p.n.e. pokonuje perskiego króla Dariusza III i droga na wschód staje przed nim otworem.

Nauczycielem Aleksandra był grecki filozof Arystoteles, który rozbudził w młodym następcy zamiłowanie do nauki. Stąd, wśród towarzyszących wojsku było wielu uczonych, których zadaniem było zbieranie wiadomości naukowych.

Kampania wojenna Aleksandra była pasmem zwycięstw. Podbił Egipt, Syrię, by następnie skierować się na wschód. Wkroczył do Afganistanu, przebył ośnieżone góry Hindukusz i wkroczył na zupełnie nieznane współczesnym tereny nad brzegami rzek Amu-darii i Syr-darii. Wiosną 327 r. p.n.e. wkracza do Indii, by u stóp Himalajów pokonać hinduskiego władcę Porosa. Tutaj jednak, zmęczeni wieloletnią wyprawą żołnierze Aleksandra podnoszą sprzeciw. Władca dociera więc do brzegów Oceany Indyjskiego wzdłuż rzeki Indus i zawraca na zachód, by po uciążliwej podróży przez współczesny Iran dotrzeć do Babilonu.

Ta olbrzymia wyprawa wojenna, trwająca 11 lat przyczyniła się do zbudowania największego państwa starożytności i zgromadzenia mnóstwa różnych wiadomości o ówczesnym świecie.

Wśród uczonych, którzy towarzyszyli Aleksandrowi, byli przedstawiciele wszelkich gałęzi wiedzy. Mierniczowie odmierzali krokami przebywane odległości, historycy spisywali dzieje samej wyprawy i podbijanych ludów, filozofowie zbierali wiadomości o różnych napotykanych osobliwościach, artyści uwieczniali wszystko, co nowego napotykali w nieznanych stronach. Ten właśnie plon okazał się być trwały, gdyż wkrótce po powrocie z wyprawy Aleksander zmarł, a zbudowane przez niego państwo rozdzielili między siebie jego oficerowie.

Tak oto jedynym owocem podbojów pozostała wiedza.