Temat: Greccy bohaterowie
1.Mityczni bohaterowie Grecji antycznej
- greccy herosi związani z mitycznymi początkami Grecji okresu kultury minojskiej(kreteńskiej) i kultury mykeńskiej
- bohaterowie w twórczości Homera ("Iliada" i "Odyseja")-wojna trojańska
2.Historyczni bohaterowie Grecji z okresu wojen perskich w V w.p.n.e
-Militiades-wódz armii ateńskiej, która zwyciężyła perskich najeźdźców w bitwie pod Maratonem w 490 r.p.n.e
- Leonidas-król Sparty, który łącznie ze swoimi trzystoma wojownikami oddał życie, broniąc ojczyzny przed najazdem perskiego króla Kserksesa w bitwie pod Termopilami w 480 r.p.n.e
- Pauzaniasz-wódz armii greckiej, która zwyciężyła armię perską w bitwie pod Platejami w 479 r.p.n.e
3.Wojny domowe w Grecji i upadek jej niepodległości
- wojna peloponeska stoczona o hegemonię w Grecji między Atenami i Spartą w latach 431-404 p.n.e, zakończona klęską Aten i zdobyciem hegemonii przez Spartę
- wojna beocka - pokonanie Sparty przez Teby w bitwie pod Leuktrami w 371 r.p.n.e - zdobycie hegemonii w Grecji przez Teby
- najazd na Grecję króla Macedonii Filipa II, zwycięstwo wojsk macedońskich nad greckimi w bitwie pod Cheroneą w 388 r.p.n.e - podporządkowanie Grecji królowi Macedonii
Temat: Polskie Termopile
1. Utrwalenie się w polskiej świadomości i tradycji narodowej wzorca greckiego herosa poświęcającego nawet życie dla wyższych wartości, takich jak wolność i niepodległość.
2. Propagowanie ideału bohatera romantycznego w polskiej literaturze romantycznej i późniejszej.
3. Historyczne przykłady bohaterstwa na polu bitwy, nawiązujące do antycznej tradycji.
- generał Józef Sowiński broniący wraz ze swymi żołnierzami polskich pozycji na Woli w Warszawie przed nacierającymi wojskami rosyjskimi we wrześniu 1831r. w okresie powstania listopadowego
- Władysław Jabłonowski dowodzący oddziałem polskich kosynierów, walczących w bitwie pod Węgrowem przeciwko armii rosyjskiej w powstaniu styczniowym w 1863r.
- kapitan Bolesław Zajączkowski, powstrzymujący wraz ze swoim oddziałem natarcie armii konnej Siemiona Budionnego w bitwie pod Zadwórzem 17 sierpnia 1920r w czasie wojny polsko-bolszewickiej
- kapitan Władysław Raginis dowodzący oddziałem Wojska Polskiego broniącego polskich umocnień pod Wizną (Polskie Termopile) przed nacierającym niemieckim korpusem pancernym w dniach 7-10 września 1939r.
Temat: Republika Rzymska - państwo obywateli.
1. Republika - państwo wspólne dla jego obywateli, wywodzi się z tradycji Republiki Rzymskiej istniejącej od 509 r.p.n.e do połowy I w.p.n.e, nazwa pochodzi od łacińskiego terminu 'res publica', co oznacza rzecz wspólną, rzecz publiczną
2. Funkcjonowanie Republiki Rzymskiej
- aktywność rzymskich obywateli w zgromadzeniach ludowych, których zadaniem było stanowienie prawa oraz wybór urzędników
- rzymscy urzędnicy pochodzący z wyboru działający na zasadzie kadencyjności (najczęściej przez 1 rok), większość urzędów była kolegialna - konsul, pretor, cenzor, trybun ludowy
- szczególny charakter urzędu dyktatora powoływanego tylko w sytuacji bezpośredniego zagrożenia Rzymu, posiadajacego pełnię władzy nad Rzymianami, ale tylko na okres kadencji trwającej 6 miesięcy
- senat- organ doradczy dla urzędników, składający się z urzędników, którzy zakończyli już swoje kadencje
3. Ukształtowanie się wzorca obywatela i męża stanu już na początku istnienia Republiki - Lucjusz Kwincjusz Cyncynat powołany na urząd dyktatora w obliczu zagrożenia Rzymu najazdem plemienia Ekwów w 458 r.p.n.e wypełnił swoją rolę wodza i przywódcy, po czym złożył urząd nie wyciągając dla siebie żadnych korzyści indywidualnych i powrócił do swojego codziennego zajęcia, jakim była uprawa roli.
4. Kryzys i upadek Republiki Rzymskiej w połowie I w.p.n.e
- kryzys gospodarczy i społeczny Republiki, spowodowany rozwojem terytorialnym państwa w drodze podbojów i upadkiem ekonomicznym drobnych posiadaczy ziemskich, dbających o instytucje republikańskie - uprawa ziemi w Italii stała się nieopłacalna z powodu napływu taniego zboża z podbitych prowincji
- przekształcenie Legionów Rzymskich z armii obywatelskiej w armię najemną, dbającą jedynie o zdobycie łupów wojennych
- ambicje polityczne wybitnych wodzów rzymskich (Juliusz Cezar, Pompejusz Wielki, Marek Krasus), którzy mając do swojej dyspozycji zaprawione w bojach i ślepo oddane swoim wodzom Legiony Rzymskie, częściej realizowali swoje prywatne cele polityczne, nie zważając na interes ogółu obywateli, co doprowadziło do paraliżu instytucji republikańskich.
Temat: Polski patriotyzm na przestrzeni wieków
1. Patriotyzm-umiłowanie własnego kraju i przywiązanie do niego, stawianie jego interesów wyżej niż interesy osobiste, słowo patriotyzm pochodzi z łacińskiego słowa 'patria'-ojczyzna, ojcowizna
2. Zmiany znaczenia słowa patriotyzm na przestrzeni wieków
- patriotyzm we wczesnym średniowieczu ograniczał się do patriotyzmu lokalnego, skierowanego głównie do miejsca urodzenia i zamieszkania
- patriotyzm późnego średniowiecza nakierowany był już w kierunku ojczystego kraju od chwili, kiedy państwo uzyskało status polityczno-prawny, odrębny od osoby władcy
- ideał szlachcica-patrioty w okresie demokracji szlacheckiej (XVI-XVIII wiek), łączący postawę obywatela biorącego czynny udział w życiu publicznym z obrońcą ojczyzny, chwytającym za broń w chwilach jej zagrożenia
- ideał bohatera romantycznego wykształcony w pierwszej połowie XIX wieku zdolnego poświęcić życie dla wolności ojczyzny
- bohater pozytywistyczny pracujący wytrwale na co dzień dla zachowania tradycji narodowej
3. Współczesny patriotyzm.
4.Kalendarz świąt narodowych
- 1 marca - Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych
- 1 maja - Święto Pracy
- 2 maja - Dzień Flagi Rzeczpospolitej Polskiej
- 3 maja - Święto Narodowe 3 Maja
- 9 maja - Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności
- 1 sierpnia - Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego
- 15 sierpnia - Święto Wojska Polskiego
- 31 sierpnia - Dzień Solidarności i Wolności
- 11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości