Pojęcia „starość” i „starzenie się” nie oznaczają wcale tego samego. Starość jest statyczna, starzenie się dynamiczne. Każde z nauk, społeczne, biologiczne, mają swoją własną definicję przede wszystkim starzenia się. Biologia, medycyna: stopniowa utrata homeostazy organizmu, a także stopniowy brak możliwości do samonaprawy czyli po prostu regeneracji; psychologia: zmiany zachodzące w psychice, działanie czasu na osobowość, umysł starzejącej się osoby; nauki społeczne: wycofanie się z życia społecznego, utrata aktywności zawodowej.

O tym, że starość jest nie unikniona wie każdy z nas. Starzejemy się natomiast na różne sposoby. Starość ma różne oblicza. W przeszłości utożsamiana była tylko z chorobami, niedołężnością. Teraz już tak nie powinno być i nie jest bo postęp medycyny jest ogromny. Starsi ludzie mogą aż do samego końca zachować ostrość umysłu i sprawność fizyczną.

Proces starzenia się przebiega etapami. Najpierw następuje tzw. starzenie się społeczne, a następnie fizyczne. Wszystko zależy od wielu czynników, m.in. sposobu i warunków życia, wieś miasto, a także płeć.

Tak jest wg WHO, ale można spotkać różne klasyfikacje stąd rozbieżności między tym co przedstawiam tutaj, a tym co powiem przy demografii.

Po zdefiniowaniu starości i starzenia się oraz tego co się z tym wiąże przejdę do krótkiego omówienia demograficznego starzenia się społeczeństwa i trendów w tej dziedzinie.

Demograficzne starzenie się w sposób podobny w większości społeczeństw europejskich. Oczekiwane i przewidywane od wielu lat jednak skala zjawiska jest zaskoczeniem.

Przyczyny. SLAJD

Młodzi ludzie wyjeżdżają za granicę i do miast w poszukiwaniu zatrudnienia i lepszych ogólnych warunków bytowych +zabezpieczenie dzieci. W związku z tym co raz więcej starszych, a także wzrost dysproporcji między poszczególnymi regionami kraju. Szczególnie mowa tu o słabiej gospodarczo rozwiniętych regionach Polski.

Reszta przyczyn. SLAJD

To, że żyjemy dłużej pociąga za sobą bardzo wiele konsekwencji. Tu warto zwrócić uwagę na co raz większe wewnętrzne zróżnicowanie starości. Wiele stereotypów związanych ze starością. Liczne elementy nie poznane bo badacze późno się tym zainteresowali i starość bardzo szybko się zmienia. Wyróżnienie długowieczności jako kolejnego etapu.

Granica z 60, na 65 lat. Bo postęp medycyny, podnoszenie wieku emerytalnego. Pora na dyskusję nad zredefiniowaniem umownej granicy starości.

Starość jako zjawisko wielowymiarowe.

Demografia:

Co raz większa intensywność procesu starzenia się.

Podwójne starzenie się czyli szybszy niż w przypadku całej populacji osób w wieku 65 i więcej lat wzrost odsetka osób w wieku 80 i więcej lat.

W miastach odsetek ludności tzw. czwartego wieku osiągnie 8,1, a na wsi 5,8. Dlaczego ? Nasilone w 50. i 60. latach procesów migracyjnych ze wsi do miast. Byli to wówczas młodzi i obecnie zwiększają udział osób starych w miastach. Na wsi udział starych i najstarszych na niższym poziomie.

Ryc. 1 Zwiększenie się różnicy między udziałem kobiet w tej grupie wiekowej (z 16,3 do 26,5) i mężczyzn (z 10,6 do 19,7).

Ryc. 2 Systematyczne zwiększanie się długości życia co przedstawione na diagramie. U mężczyzn proces szybszy.

Ryc. 3 W konsekwencji wydłużania się oczekiwanego czasu trwania życia nastąpi wzrost liczby i odsetka osób w wieku 80 i więcej lat. Tempo na relatywnie bardzo wysokim poziomie. Nieco większa dynamika wzrostu odsetka mężczyzn w tym wieku (2,2-5, a kobiety 4,7-9,2).

Na koncu fajnie by było wspomniec o END OF LIFE DECISIONS: sprawa hospicjum czy donacji organów lub ciała.

PODSUMOWANIE:

Każda z nas tu coś od siebie.

Starość to okres trudny. Na to, jak ten okres przeżywamy, mają wpływ różne czynniki zarówno indywidualne, w tym genetyczne, jak i społeczne. Ludzie starsi staja się coraz mniej sprawni, coraz bardziej chorują. Rozwój geriatrii i gerontologii przyczyniają się do postępu w działaniach na rzecz poprawy jakości życia w okresie starości. Powszechne przygotowanie do starości stanowi nowe wyzwanie dla współczesnych społeczeństw. Zasadnicze znaczenie w procesie edukacji dla dobrego przeżywania starości ma motywowanie ludzi do aktywności: tak fizycznej, jak i intelektualnej. 

Z drugiej strony ambicje i motywacje, które kierowały zachowaniem i dążeniami w latach wcześniejszych, odchodzą powoli w cień. Pojawia się refleksja dotycząca przeszłości. Coraz częściej myśli się o przyszłości i końcu własnego życia. Pojawiają się smutek i strach.