146. TRYB WYKONANIA INICJATYWY USTAWODAWCZEJ PRZEZ ORGANY WŁADZY WYKONAWCZEJ.
Organami władzy wykonawczej jest prezydent i rada ministrów.
Tryb wykonywania inicjatywy ustawodawczej przez Radę Ministrów
O zamiarze podjęcia inicjatywy opracowania indywidualnie określonego dokumentu rządowego organy wnioskujące zawiadamiają Prezesa Rady Ministrów za pośrednictwem Szefa kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Prezes może, w każdym czasie postanowić o opracowaniu, uzgodnieniu i wniesieniu projektu każdego dokumentu rządowego w odrębnym trybie. Organ wnioskujący dokonuje oceny przewidywanych skutków( kosztów i korzyści) społeczno- gospodarczych regulacji przed opracowaniem projektu aktu normatywnego. Oceny dokonuje się zgodnie z określonymi odrębnie przez Radę Ministrów zasadami dokonywania oceny przewidywanych skutków projektów rządowych aktów normatywnych.
Tryb wykonywania inicjatywy ustawodawczej przez Prezydenta
Wykonywanie inicjatywy ustawodawczej jest oficjalne złożenie przez Prezydenta gotowego projektu ustawy w formie pisemnej do tzw. „laski marszałkowskiej”. Jeżeli jest to projekt rządu to musi zawierać projekty podstawowych aktów wykonawczych.
147. TRYB WYKONANIA INICJATYWY USTAWODAWCZEJ „Z WNĘTRZA” PARLAMENTU.
Poselskie projekty ustawy mogą być wnoszone przez komisje sejmowe lub co najmniej 15 posłów podpisujących projekt. Projekty ustaw i uchwał składa się w formie pisemnej na ręce Marszałka Sejmu, wnosząc projekt wnioskodawca wskazuje swego przedstawiciela upoważnionego do reprezentowania go w pracach nad tym projektem. Marszałek Sejmu może zwrócić wnioskodawcy projekt ustawy lub uchwały, jeżeli uzasadnienie dołączone do projektu nie odpowiada wymogom. Projekty usta i uchwał co do których istnieje wątpliwość, czy nie są sprzeczne z prawem, Marszałek Sejmu po zaciągnięciu opinii Prezydium Sejmu, może skierować celem wyrażenia opinii do Komisji Ustawodawczej, która może większością 3/5 głosów zaopiniować projekt jako niedopuszczalny. Rozpatrywanie projektu ustaw odbywa się w 3 czytaniach, a uchwał w 2 czytaniach.
Senat podejmuje postępowanie w sprawie inicjatywy ustawodawczej na wniosek komisji lub co najmniej 10 senatorów. O podjęciu postępowania w sprawie inicjatywy ustawodawczej Marszałek Senatu zawiadamia Marszałka Sejmu i Prezesa Rady Ministrów. Wniosek o podjęciu inicjatywy ustawodawczej wraz z projektem ustawy składa się w formie pisemnej do Marszałka Senatu. Rozpatrywanie projektów ustaw odbywa się w 3 czytaniach. Wnioskodawca do czasu zakończenia 2 czytania może wycofać wniesiony przez siebie projekt. Marszałek Senatu kieruje projekt ustawy do właściwych komisji, w tym do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Uchwałę o wniesieniu inicjatywy ustawodawczej Marszałek Senatu przekazuje Marszałkowi Sejmu. O wniesieniu do Sejmu inicjatywy ustawodawczej Marszałek Senatu zawiadamia Prezesa Rady Ministrów.
148. ZASADY WYKONYWANIA INICJATYWY USTAWODAWCZEJ PRZEZ OBYWATELI.
Grupa obywateli polskich, licząca co najmniej 100 tys. osób, mająca prawo wybierania do Sejmu, może wystąpić z inicjatywą ustawodawczą przez złożenie podpisów pod projektem ustawy. Projekt ustawy nie może dotyczyć spraw dla których konstytucja zastrzega wyłączną właściwość innych podmiotów. Komitet może utworzyć grupa co najmniej 15 obywateli polskich, którzy maja prawo wybierania do sejmu i złożyli pisemne oświadczenie o przystąpieniu do komitetu, ze wskazaniem imienia i nazwiska, adresu zamieszkania oraz nr ewidencyjnego PESEL. Po zebraniu 1000 podpisów obywateli popierających projekt, pełnomocnik komitetu zawiadamia Marszałka Sejmu o utworzeniu komitetu. Podpisy stanowią część wymaganej liczby 100 tys. podpisów osób popierających projekt. W zawiadomieniu podaje się:
1) pełną nazwę komitetu oraz dokładny adres jego siedziby,
2) dane, tj. imię nazwisko i PESEL
3) imię, nazwisko, adres zamieszkania i nr ewidencyjny PESEL pełnomocnika komitetu oraz jego zastępcy.
Do zawiadomienia dołącza się projekt ustawy, wraz z załączonym wykazem 1000 podpisów obywateli popierających projekt. Jeżeli zawiadomienie odpowiada warunkom Marszałek Sejmu, w terminie 14 dni od dnia doręczenia, postanawia o przyjęciu zawiadomienia. W wypadku stwierdzenia braków formalnych zawiadomienia, Marszałek Sejmu, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, wzywa pełnomocnika komitetu do ich usunięcia w terminie 14 dni. W wypadku uzasadnionych wątpliwości co do prawidłowości złożenia wymaganej liczby podpisów obywateli, Marszałek Sejmu nie później niż w terminie 14 dni od dnia wniesienia projektu zwraca się do Państwowej Komisji Wyborczej o stwierdzenie czy jest złożona wymagana liczba podpisów.
150. OBYWATELSKA INICJATYWA USTAWODAWCZA W PARLAMENCIE.
Pełnomocnik komitetu wnosi do Marszałka Sejmu projekt ustawy wraz z załączonym wykazem podpisów obywateli popierających projekt. Jeżeli projekt ustawy został wniesiony, Marszałek Sejmu kieruje projekt ustawy do pierwszego czytania w Sejmie o zawiadamia o tym pełnomocnika komitetu. I czytanie projektu ustawy na posiedzeniu Sejmu przeprowadza się w terminie 3 miesięcy od daty wniesienia projektu ustawy do Marszałka Sejmu lub postanowieni Sądu Najwyższego stwierdzającego prawidłowo złożoną liczbę podpisów popierających projekt ustawy. Przedstawiciel jest uprawniony do udziału w pracach Sejmu i Senatu w trybie i na zasadach określonych odpowiednio w regulaminie Sejmu i Senatu.
151. FORMALNE WYMOGI W STOSUNKU DO ZGŁOSZONEGO PROJEKTU USTAWY.
Projekt ustawy musi być zaopatrzony w uzasadnienie, które m.in. przedstawia skutki finansowe wykonania ustawy. Musi także zawierać:
1) potrzebę i cel wydania ustawy
2) stan rzeczy w dziedzinie, która ma być unormowana
3) różnice między dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym
4) przewidywane skutki społeczne, gospodarcze i prawne
5) założenie podstawowych aktów wykonawczych
6) wskazanie źródeł finansowania
7) oświadczenie o zgodności projektu ustawy z prawem UE lub o stopniu i powodach niezgodności z tym prawem