1. Odruch Moro-charakteryzacja, okres i jego faza.

Odruch ten wywoływany jest poprzez gwałtowną zmianę pozycji głowy dziecka, zwykle poprzez odgięcie głowy o 30 stopni (zmiana pozycji głowy uaktywnia pracę proprioreceptorów mięśni szyi i więzadeł kręgów szyi), lub poprzez nagłe opuszczenie dziecka o 20 cm, a potem podniesienie go do poprzedniego poziomu. W odpowiedzi na bodziec uaktywnia koordynację ruchów środka ciała i kończyn.

Widoczne są dwie fazy ruchu:

- I faza: gwałtowne odwiedzenie kkg i rozstawienie palców rak ruch odbywa sie od centrum do peryferii ciała. – do 6mies.

- II faza: odbywa sie od peryferii ciała do środka: dziecko zamyka środek ciała, zgina kończyny, zaciska palce w pięści–do 6tyg.

Odruch ten pojawia się w 28. tygodniu życia płodowego i jest widoczny poprzez wyprostowanie palców. W 32. tygodniu ta reakcja przejawia się w postaci wyprostowania i odwiedzenia górnych kończyn, a także rozwarcia palców. W 40. tygodniu, a dokładniej w momencie narodzin, odruch jest już dojrzały i składa się z dwóch faz;

2. elementy świadczące o przejściu w dany okres ontogenetyczny

1. okres życia embrionalnego (trwa ok 40tyg.)

2. okres noworodkowy (kończy się wraz z ustąpieniem wpływów embrionalnych, ok. 3-4-6 miesiąca życia

3. okres niemowlęcy (trwa do ok. 12mies. życia, zaczynają działać hormony milelinizujące, kończy się kiedy

dziecko zaczyna chodzić)

4. okres poniemowlęcy ( trwa do ok. 3 r.ż.)

5. okres przedszkolny (do 7 r.ż.)

6. okres młodszy - szkolny ( trwa do ok. 14 r.ż.)

7. okres pokwitania –dojrzewania [z podokresem młodzieńczym] (Dz.: 16-16lat, Chł.: 12-18lat; okres

stabilizacji emocjonalnej)

8. okres dorosłości (klimakterium)

9. okres starości (kończy się zgonem)

3. Sensomotoryczność - wprowadzenie danych pojęć w ruch, przy czym powinna być wykorzystywana cała gama ruchów całego ciała, gestów i mimiki.

4. Osiński a Szopa.

5. Raczek i Szopa

Struktura motoryczności w ujęciu J. Raczka
Raczek w motoryczności człowieka wyodrębnił dwie strony:

* potencjalną charakteryzującą wew. uwarunkowanie utajone możliwości ruchowe

* efektywną przez którą widoczne są zew. przejawy realne właściwości ruchu. Strona potencjalna określa właściwości procesualne związane z charakterem fizjologicznych i psych. funkcji ustroju.

Raczek zdolności motoryczne uznawał nie jako sumę izolowanych predyspozycji lecz zawsze jako złożony wielowarstwowy i dynamiczny system stosunków, zależności pomiędzy różnymi elementami spójnej całości. Wyróżnił tu w szczególności: zdolności motoryczne kondycyjne, zd koordynacyjne oraz gibkość.

Struktura zd motorycznych wg. J Raczka

* kondycyjne – determinowane przede wszystkim procesami energetyczno- metabolicznymi i motywacyjnymi

* koordynacyjne ( informacyjne) deter. przede wszystkim pr sterującą- regulacyjnymi i hognistywnymi

* kompleksowe determinowane czynnikami obu wcześniej wymienionych grup ale bez wyraźnej dominaty.

Strona efektywna zaś obejmowac by miała wyłącznie zew. przejawu ruchu. Wyróżnione tu właściwości strukturalne charakteryzują obraz i przebieg ruchu w czasie i przestrzeni. Przejawy i przebieg czynności ruchowej charakteryzują godne cechy ruchu. Kategorie ? jest struktura ruchu która pozwala odróżnić jedno działanie od innych. Wśród dalszych charakt. cech ruchu Raczek wyróżnił cechy: fengraficzne ?-rytm sprężenie płynność dokładność stałość * mechaniczne kinematyczne dynamiczne

Klasyfikacja motoryczności w ujęciu J. Szopy
a) strukturalne: parametry somatyczne, proporcje ciała struktura i masa mięśni ruchomość stawów masa tłuszczowa, masa ciała szczupłego.

b) energetyczne *beztlenowe max moc aerobowa –kwasomlekowa i niekwasomlekowa* tlenowe: zdolność max pochłaniania tlenu odporność na zmęczenie

c) koordynacyjna – wzrokowo ruchowa orientacja przestrzenna równowaga czas reakcji i antycypacja itp.

d) psychiczne- temperament siła woli odwaga motywacja itp. Szopa uznał cechy ruchu za cechy jakościowe a więc atrybuty ruchu czyli zewnętrznego obrazu przemieszczającego się ciała lub jego fragmentu przestrzeni.

6. ułożyć w kolejności co pierwsze jest, stopy, masa ciała, barki, biodra, głębokość klatki piersiowej

7. okres młodszy – szkolny

- poważne ograniczenia ruchu – system klasowo-lekcyjny (nadal przeważają procesy pobudzania nad hamowaniem),

- pomimo ograniczeń rozwój motoryczny dziecka trwa nadal i jest intensywny

- szybkie tempo doskonalenia precyzyjnych ruchów rąk,

- rośnie zdolność koncentracji,

- ruchy na wysokim poziomie jakościowym: oszczędne, dokładne i bez przyruchów,

- zróżnicowanie ruchów

- postępująca intelektualizacja czynności

- chęć współzawodnictwa

- zadowolenie z udanych ćwiczeń

- etap dziecka doskonałego – drugie apogeum motoryczne

- łatwość uczenia się ruchów, nawet o skomplikowanej strukturze,

- „złoty wiek motoryczności”

8. motoryczność sensu-stricto wg Osińskiego – jest to tylko to, co jest efektywne; pewien zasób ruchowych możliwości osobnika, czyli jedynie określonych zewnętrznie form aktywności

9. prawo następstwa cefalokaudalnego – rozwój przebiega wzdłuż ciała, od głowy do stóp. Oznacza to, że postęp w strukturze i funkcji ujawnia się najpierw w okolicach głowy, następnie w obrębie tułowia i wreszcie w okolicach kończyn dolnych;

10. Ontogeneza – rozwój osobniczy człowieka, zespół kierowanych, na ogół nieodwracalnych i powiązanych ze sobą procesów kształtujących organizm, od momentu zapłodnienia jaja do śmierci osobnika.

11. Motoryczność wg Osińskiego.

12. Okres przedszkolny.

- opanowane ruchy ulegają dalszemu doskonaleniu

- pojawiają się nowe umiejętności

- spontaniczna aktywność dziecka

- poprawa precyzji rytmu, płynności i innych atrybutów ruchu

- doskonalenie biegu i chodu

- właściwy rytm i harmonia poszczególnych czynności

- dynamiczny rozwój zdolności koordynacyjnych

- trudności w ruchach wymagających precyzji,

- „pierwsze apogeum motoryczności”

13. Cechy teoretyczno-empiryczne motoryczności wg Osińskiego.

14. Skok pokwitaniowy – okres w chronologii dojrzewania płciowego charakteryzujący się intensywnym tempem wzrastania. W okresie tym następuje szybki przyrost wysokości i ciężaru ciała, dynamiczny rozwój narządów wewnętrznych (serce, płuca, nerki, wątroba, trzustka, układ mięśniowy), jak i zewnętrznych (penis, jądra). Zanika grasica, zmniejszeniu objętości ulega tkanka limfatyczna, śledziona, przyrost podskórnej tkanki tłuszczowej ulega zwolnieniu. Występuje też przejściowa krótkowzroczność trwająca ok. 1,5 roku, która u osób predysponowanych może pozostać trwałym zaburzeniem w akomodacji oka. Skok pokwitaniowy wysokości ciała cechuje się intensywnym wzrostem wysokości ciała, tj. ok. 8 cm na rok. Przyspieszenie tempa wzrastania występuje nagle, prawie dwa lata przed dojrzewaniem i na rok przed menarche (między 10 a 13 rokiem życia). W roku poprzedzającym dojrzewanie seksualne w punkcie szczytowym skoku pokwitaniowego osobnikowi przybywa 9-15 cm wzrostu. U mężczyzn narządy płciowe znacznie się uwidaczniają i nabierają "męskich" rozmiarów. Po osiągnięciu dojrzałości wzrastanie trwa nadal, lecz w tempie wolniejszym. Waga w szczycie skoku pokwitaniowego zwiększa się o 4,5-9 kg. W ciągu 4 lat trwania skoku pokwitaniowego wysokość ciała powiększa się o prawie 25%, a ciężar ciała podwaja się. Chłopcy rosną szybciej niż dziewczęta i osiągają wymiary osobników dorosłych w wieku ok. 19 lub 20 lat, zaś dziewczęta w 18 roku życia. Później może nastąpić dorastanie, częstsze u chłopców niż u dziewcząt. Skok pokwitaniowy jest opóźniony w czasie względem dziewcząt o mniej więcej 2 lata. Szczyt tego skoku jest czuły na warunki społeczno-ekonomiczne, w których odbywa się dojrzewanie danego osobnika.

15. Dlaczego Osiński neguje predyspozycje psychiczne.

Osiński twierdzi, że wątpliwe jest w jakiej mierze predyspozycje psychiczne stanowią „względnie elementarne cechy organizmu”, co przypisuje się predyspozycjom.

16. Porównać motoryczność wg Osińskiego i Raczka.

17. co to jest cos tam heterotelicznie

19. Na czym polega motoryczność wg rozwoju cefalokaudalnego.

Prawo cefalokaudalne: określa rozwój ciała i umiejętności motorycznych w kierunku od głowy „ku dołowi”.