Sukces

Moduł 8

Kreatywne rozwiązywanie problemów cd

Etap 2. Wymyślanie nowych pomysłów

Po etapie przygotowań możemy przejść do etapu kreowania nowych pomysłów. W kreowaniu pomysłów pomóc nam mogą następujące techniki.

Burza mózgów

Najbardziej znaną techniką na wymyślanie pomysłów jest burza mózgów. Jednak wbrew obiegowym opiniom nie polega ona na tym, że spotyka się kilka osób i zaczynają wymyślać jakieś pomysły. Burza mózgów rządzi się określonymi prawami, dzięki czemu potrafi być ona naprawdę skuteczna.

Oto zasady prawidłowej (i skutecznej) burzy mózgów:

· Sformułuj problem, nad którym chcesz pracować. Problem nie może być zbyt ogólnikowy, ani zbyt szczegółowy.

· Burza mózgów składa się z dwóch etapów.

Etap 1.Wymyślanie pomysłów

W jego trakcie uczestnicy burzy mózgów wymyślają jak najwięcej pomysłów. W tej części obowiązują następujące zasady:

- nie wolno krytykować i oceniać żadnych pomysłów (krytyka jest surowo wzbroniona)

- im więcej pomysłów tym lepiej - liczy się ich ilość, a nie jakość

- warto wymyślać zwariowane i nierealne pomysły

- warto rozwijać pomysły podane przez kogoś innego

- warto łączyć pomysły w nowe

Pytania, które mogą pomóc w wymyślaniu nowych pomysłów podczas burzy mózgów:

- jakie są inne zastosowania?

- zaadaptować?

- zmodyfikować?

- powiększyć?

- zmniejszyć?

- zastąpić czymś innym?

- przegrupować?

- odwrócić

- połączyć?

Pierwszą część burzy mózgów kończymy, gdy wyczerpią nam się pomysły, lub gdy uznamy, że jest ich wystarczająco dużo.

Warto następnie zrobić przerwę, aby oderwać się od problemu.

Etap 2.

Podczas tej części po kolei analizuje się wszystkie pomysły. W przypadku pomysłów zwariowanych i nierealistycznych warto pomyśleć nad takim ich przeformułowaniu, aby stały się bardziej realne. Efektem części drugiej powinien być wybór pomysły lub pomysłów, które będą nadawać się do realizacji.

Zastanówcie się teraz czy kiedykolwiek braliście udział w prawdziwej burzy mózgów. Burza mózgów najlepiej wychodzi jeśli wykonuje się ją w grupie. Ale można ją też stosować w pojedynkę.

Przykład

A oto jak wypadł pierwszy etap burzy mózgów podczas jednego z moich szkoleń.

Zajmowaliśmy się problemem jak zdobyć pracę. Uczestnicy podali następujące pomysły:

1. Znaleźć pracę na księżycu

2. Ukraść pracę innym

3. Zająć się pośrednictwem pracy

4. Chodzić od firmy do firmy

5. Przeglądać ogłoszenia

6. Szukać przez agencję pośrednictwa pracy

7. Założyć własną firmę

8. Dać ogłoszenie

9. Szukać przez znajomych

10. Śpiewać na ulicy

11. Opowiadać dowcipy na ulicy

12. Filozofować

13. Zostać duchownym

14. Założyć sektę

15. Zostać samorządowcem

16. Sprzedawać słonie

17. Sprzedawać czołgi

18. Sprzedać rodzinę

19. Grać statystę w filmach reklamowych

20. Pozować do zdjęć

21. Sprzedawać napoje

22. Prowadzić kursy

23. Napisać książkę

24. Ubezpieczyć współmałżonka

25. Grać w hazard

26. Założyć grę hazardową

27. Organizować walki ludzi

28. Nakręcić film

Jak widać były to pomysły bardzo różne, od zupełnie zwariowanych po całkiem realne. Jak się jednak okazało w drugim etapie, część pomysłów nierealnych udało się przerobić na realne. Np. pomysł aby znaleźć pracę na księżycu przerobiliśmy na pomysł, że należy szukać pracy w innym mieście, lub też pojechać za pracą do innych krajów Unii Europejskiej. Z kolei pomysł aby ubezpieczyć współmałżonka został przeformułowany na pomysł, że można zostać agentem ubezpieczeniowym.

Ćwiczenie 1 Wybierz jakiś problem i zrób burzę mózgu dla niego.

Technika przypadkowych obrazków/słów

Jak sama nazwa wskazuje, technika ta polega na wykorzystaniu przypadkowych słów lub obrazów. Dzięki tej technice możemy oderwać się od linowych sposobów rozwiązania problemu.

Przykład:

Przyjmijmy, że mamy za zadanie wymyślić nowy telewizyjny spot reklamowy dla producenta samochodu osobowego i wylosowaliśmy poniższy rysunek:

Najpierw przyglądamy mu się i wypisujemy wszelkie skojarzenia związane z tym rysunkiem. Mogą to być np.:

- wolność,

- swoboda,

- wiatr,

- wypoczynek,

- przygoda,

- przestrzeń,

- radość.

Gdy już je wszystkie wypiszemy, wtedy próbujemy je skojarzyć z naszym problemem. I w rezultacie możemy wymyślić, że spot reklamowy będzie polegał na tym, że samochód jedzie drogą i ciągnie za sobą złożoną żaglówkę. Gdy dojeżdżają nad jezioro to żaglówka zostaje wrzucona na wodę i bohaterowie reklamy zaczynają nią żaglować.

Do tej techniki dobrze jest posiadać zbiór różnych obrazków. Można je wycinać z kolorowych gazet.

Najważniejszym plusem tej techniki jest to, że pozwala ona spojrzeć na problem z przypadkowego punktu widzenia. Dzięki temu można wyjść poza skojarzenia związane bezpośrednio z problemem.

W praktyce warto do rozwiązania jednego problemu wykorzystywać wiele obrazków. Losujemy je po kolei i przy każdym staramy się wymyślić jakieś pomysły. Jeśli żadne nie przychodzą nam do głowy, to wtedy sięgamy po kolejny obrazek.

Zamiast obrazków można wykorzystywać przypadkowe słowa np. z książki. Plusem obrazków jest jednak to, że wiąże się z nimi więcej skojarzeń niż z przypadkowym słowem.

Proponuję abyście wybrali jakieś przypadkowe słowo (ze słownika) lub zdjęcie (z czasopisma) i następnie wypisali wszystkie możliwe skojarzenia z nim związane. I potem spróbowali połączyć te skojarzenia z jakimś problem i go rozwiązać.

Ćwiczenie 2 Wytnij z gazet kilka obrazków. Następnie wybierz jakiś problem (prawdziwy lub wymyślony) i wykorzystując te obrazki stwórz jak najwięcej pomysłów na rozwiązanie tego problemu.

Technika odwrócenia

Oto kolejna technika na wymyślanie pomysłów. Polega ona na odwróceniu naszego problemu. Jeżeli naszym problemem jest jak znaleźć dobrą pracę, to odwróceniem tego problemu będzie: jak stracić dobrą pracę. Mając taki odwrócony problem możemy wymyślać do niego rozwiązania. Gdy już je będziemy mieli, wtedy te rozwiązania ponownie odwracamy po to, aby miały one związek z naszym prawdziwym problemem. Plusem tej techniki jest to, że możemy spojrzeń na nasz problem z odwrotnej strony oraz gdy uzyskamy listę rozwiązań odwróconych, wtedy będziemy wiedzieć, czego nie powinniśmy robić.

Zachęcam do przećwiczenia tej techniki na kilku problemach. Można ją stosować w burzy mózgów (będzie to tzw. odwrócona burza mózgów).

Technika kwiat lotosu

Jest to technika, którą można stosować wspólnie z innymi technikami. Polega ona na umieszczaniu kolejnych pomysłów w postaci kwiatu. Najpierw mamy środek kwiatu, w którym wpisujemy nasz problem. Następnie wokół środka rysujemy liście i w każdym liściu wpisujemy jakiś pomysł związany z danym problemem. Potem wokół każdego listka tworzymy mniejsze listki, które będą zawierać pomysły wynikające z pomysłu, wokół którego powstają. A więc przykładowo mamy problem: jak znaleźć pracę. Jeden z listków zawiera pomysł - szukać przez znajomych. Następnie wokół tego pomysłu tworzymy kolejne, np. wysyłać do znajomych e-maile, dać im swoje CV, poprosić aby spytali się w swojej pracy czy nie ma wolnych miejsc, itd.

Skutecznie przeprowadzona ta technika pozwala na wygenerowanie bardzo dużej liczby pomysłów. Zachęcam do jej zastosowania na wybranym przez Was przykładzie. Wyniki możecie opublikować na tym forum.

Ćwiczenie 3 Przećwicz technikę kwiatu lotosu na konkretnym problemie. Tę technikę możesz połączyć z innymi poznanymi już technikami wymyślania pomysłów.

Inny punkt widzenia

Kolejna technika pozwalająca na kreowanie nowych pomysłów polega na patrzeniu na problem do rozwiązania z innego punktu widzenia. Może to być punkt widzenia innej osoby zaangażowanej w problem, ale może to też być punkt widzenia osoby, która z problemem nie ma nić wspólnego. Dzięki spojrzeniu na problem cudzymi oczami możemy dojść do nowych rozwiązań, które na dodatek będą chętniej akceptowane przez inne osoby związane sytuacją czy problemem.

Pytania pozwalające ulepszyć produkty i usługi

Poniżej znajdziesz pytania, które można wykorzystać do ulepszania rzeczy i usług. Np. dzięki nim możesz wymyślić, jak zmiany poczynić w swoim mieszkaniu lub domu.

Pytania

1. Czy produkt można uczynić lepszym lub bardziej pożądanym poprzez uczynienie go większym?

2. Czy daną rzecz można uczynić lepszą lub bardziej użyteczną przez jej zmniejszenie?

3. Czy można coś ulepszyć powiększając liczby?

4. Czy można ulepszyć zmniejszając liczby?

5. Czy produkt lub usługa może zyskać na tym, że będzie połączony z czymś innym?

6. Czy można dodać coś, co polepszy jego wartość?

7. Czy można coś wyeliminować by polepszyć wydajność, zmniejszyć koszty, cokolwiek uprościć?

8. Czy można daną rzecz ulepszyć, zwiększając szybkość?

9. Czy możesz polepszyć jakość, bezpieczeństwo, zmniejszyć odrzuty, zredukować wyposażenie lub stresy pracowników przez zmniejszenie szybkości?

10. Czy można zredukować nudę poprzez rotację pracy?

11. Jak można polepszyć kontrolę?

12. Czy daną rzecz można ulepszyć czyniąc ją bardziej miękką lub bardziej twardą?

13. Czy produkt można uczynić łatwiejszą do zdobycia, wykorzystania, zastosowania?

14. Jak można daną rzecz uprościć?

15. Jak uczynić daną rzecz bardziej poszukiwaną?

16. Jak uczynić ją tańszą?

17. Jakie poprawki warto wprowadzić?

18. Czy można zmienić lub ulepszyć barwę?

19. Czy można zmienić lub ulepszyć materiał?

20. Czy można zastosować nową kombinację materiałów?

21. Jakie zmiany w produkcji polepszą wydajność, jakość, produkt?

22. Jakim zmianom należy poddać personel?

23. Jakie zmiany czasowe poprawiłyby wydajność i stosunki między pracownikami?

24. Jak można lepiej podzielić plan czasowy, funkcje pracowników, operacje, obciążenie pracą?

25. Jak powiększyć pożądane cechy, żeby były bardziej interesujące?

26. Czy daną rzecz można uczynić lepszą lub bardziej pożądaną zmieniając jej kształt?

27. Jakie cechy należałoby zachować?

28. Co można z korzyścią odrzucić?

29. Jak można zmniejszyć niebezpieczeństwo i powiększyć bezpieczeństwo?

30. Jak można powiązać lub/i połączyć z czymś o już ustalonym poziomie pożądania?

31. Jak można ulepszyć wygląd?

32. W jaki sposób można zwiększyć aktywność produktu/usługi?

33. Czy można zaoferować lub ulepszyć gwarancję, zapewnić brak defektów i strat?

34. Czy produkt może zyskać dzięki zwiększeniu czystości lub dzięki zmniejszeniu zanieczyszczeń?

35. Czy produkt można podwyższyć lub obniżyć?

36. Czy można go usztywnić lub uelastycznić?

37. Czy można produkt wzmocnić?

38. Czy można nałożyć coś na coś?

39. Czy można wprowadzić większą automatyzację lub komputeryzację?

40. Czy można wprowadzić zmianę cyklu?

41. Czy produkt można obrócić lub odwrócić?

42. Czy można mu nadać opływowy kształt?

43. Czy można go w jakiś sposób zacisnąć lub rozluźnić?

44. Czy produkt powinien zostać poddany izolacji?

45. Czy powinien sam się regulować?

46. Czy produkt zyska coś gdyby uczynić go lżejszym lub cięższym?

47. Czy możesz tą rzecz uczynić wygodniejszą?

48. Czy możesz powiększyć szczęście, radość, zabawę związaną z przedmiotem?

49. Czy można powiększyć komfort, samopoczucie lub odpoczynek?

50. Czy jest możliwość w łączeniu, nadawaniu przywilejów, tworzeniu serii?

51. Czy można ulepszyć obsługę lub naprawy?

52. Czy daną rzecz można uczynić modniejszą?

53. Czy można tak ją ulepszyć, aby wywierała większe wrażenie?

54. Czy istnieją jakieś możliwości w prostszych warunkach sprzedaży lub prostszym finansowaniu?

55. Czy produkt można skojarzyć z jakimś ulubionym i łatwym do zapamiętania symbolem?

56. Czy można dokonać ulepszeń w nazwie, naklejce, znaku firmowym, opakowaniu, wzorze?

57. Czy produkt można polecać nabywcom drogą prezentacji lub referencji?

58. Czy dana rzecz może bardziej oszczędzać czas, wysiłek lub pieniądze?

59. Czy można skuteczniej wykorzystywać egzemplarze okazowe?

60. Czy można z korzyścią dodać jakąś wartość ekstra, nadprogramową cechę, dodatkowy składnik, chwytliwy sekret?

Ćwiczenie 4 Weź jakiś przedmiot (to może być cokolwiek, co znajduje się w zasięgu Twojego wzroku) i spróbuj wymyślić jak najwięcej udoskonaleń tego przedmiotu wykorzystując powyższe pytania.

Humor

Przychodzi baba do lekarza z córką i zwraca się do córki:

- Aniu stan prosto żeby pan doktor zobaczył jaka jesteś krzywa!

Jasiu przynosi do domu koszyk pełen jabłek. Zdziwiona mama pyta się go:

- Jasiu skąd masz te jabłka?

Jasiu odpowiada:

- A z ogrodu od sąsiada.

- A czy sąsiad wie, że wziąłeś jabłka z jego ogrodu?

- Oczywiście, że wie! Przecież mnie gonił!