4. nowe w architekturze XIX i XX wieku
Neoklasycyzm - zespół dwudziestowiecznych, różnorodnych tendencji w sztuce, literaturze, muzyce i architekturze nawiązujących do nurtu klasycystycznego lub baroku. Neoklasycyzm (neo- + klasycyzm - łc. classicus `pierwszorzędny') szt., lit., muz. nurt w kulturze eur. XIX i XX w., który nawiązuje do klasycznych wzorców antycznych oraz klasycyzmu i baroku XVII i XVIII
Neobarok - nurt w architekturze historyzmu, nawiązujacy formalnie do baroku, szczególnie w dekoracji elewacji, rozpowszechniony w końcu XIX w. (od 1880).
W stylu neobaroku wznoszono przede wszyskim budynki użyteczności publicznej (W Warszawie gmach Towarzystwa Zachęty), zwłaszcza teatry, gdyż włoskie i francuskie korzenie baroku kojarzyły się z rozwojem opery i dramatu. Jednocześnie powstawały neobarokowe budynki mieszkalne, jednocześnie z neorenesansowymi. Neobarok niekiedy występował też w architekturze sakralnej (np. Kościół Trójcy Świętej w Korfantowie). W końcowej fazie neobarok współistniał z secesją, style wzajemnie na siebie wpływały. Sporadycznie był spotykany jeszcze do lat 20. XX wieku. W Austrii neobarok kojarzony był z patriotyzmem, gdyż nawiązywał do stylu panującego w okresie największej potęgi politycznej tego państwa w początku XVIII stulecia.
Neogotyk, styl w architekturze, a także rzemiośle artystycznym, nawiązujący formalnie do gotyku, powstały około połowy XVIII wieku w Anglii i trwający do początku XX wieku, zaliczany do historyzmu. Najczęściej spotyka się kościoły nawiązujące do kontynentalnych gotyckich (Kościół św. Michała Archanioła we Wrocławiu) lub rozbudowane gotyckie (katedra w Kolonii, Katedra św. Wita w Pradze) oraz budowle świeckie wzorowane na gotyku angielskim (Zamek w Kórniku).
Pierwszą rezydencją w stylu neogotyckim było Strawberry Hill zbudowane dla pisarza powieści gotyckich Horacego Walpole'a. W Polsce do najbardziej znanych architektów tworzących budowle neogotyckie należeli Józef Pius Dziekoński, Teodor Talowski, Henryk Marconi, Chrystian Piotr Aigner, Feliks Księżarski, Alexis Langer, Ludwig Schneider, Jan Sas Zubrzycki. Styl neogotycki uważano za odpowiedni do budowy okazałych budynków użyteczności publicznej (w tym m. in. budynki parlamentów Węgier w Budapeszcie i Wielkiej Brytanii w Londynie) oraz kościołów. Na uwagę zasługuje budynek dworca kolejowego we Wrocławiu.
5. Kształtowanie miasta w II połowie XIX w, praktyka i teoria
SORIA Y MATA
HOWARD
T. GARNIER- miasto przemysłowe (35000 mieszkańców), bez kościołów, uważał że żelbet jest przyszłością budownictwa
APERRET- przyszłością jest żelbet, projektował w 1903r żelbetowy dom mieszkalny, z przeszklonym parterem, słupy cofnięte, więc nie było masywnych murów
6. architektura XX-lecia na świecie
W. GROPIUS- otaczał się młodymi architektami, przebudował szkołę architektury w Brauhaus (demonstracja modernistyczna)
M. VAN DER ROHE- powinno stosować się najprostsze formy, detal elemętów konstrukcyjnych, konstrukcje ztalowe
każdy mógł sobie dowolnie kształtować mieszkanie
LE CORBUSIER- żelbet, dach nie może być duży, może być bez
F. LOITS WRIGHT- budynek powinien wtopić się w przestrzeń, z materiałów tych co się znajdują na danym terenie, naturalistyczna architektura
1