Międzynarodowe
Prawo Humanitarne = Prawo
wojenne = Prawo
konfliktów zbrojnych
Dział prawa międzynarodowego publicznego
MPH
Międzynarodowe reguły,
ustanowione przez konwencje lub zwyczaj, których celem jest
rozwiązanie problemów humanitarnych powstałych w wyniku
międzynarodowych lub niemiędzynarodowych konfliktów zbrojnych; z
powodów humanitarnych ograniczają one prawo stron konfliktu do
stosowania wybranych metod i środków walki zbrojnej i chronią
osoby i dobra, które mogą być dotknięte konfliktem.
Międzynarodowe
prawo humanitarne
OCHRONA
OFIAR konfliktów zbrojnych
OGRANICZANIE
METOD I ŚRODKÓW walki w celu unikania zbędnych cierpień i
nadmiernych szkód
Prawo genewskie
Reguły
dotyczące ochrony ofiar konfliktu
Prawo haskie
Reguły
dotyczące środków i metod prowadzenia wojny
Rozwój
międzynarodowego prawa humanitarnego
3000
p.n.e. zwyczaje
Traktaty dwustronne
Prawo zwyczajowe
1859 – Henry Dunant pomaga
rannym w bitwie pod Solferino
1863 Lieber Code (Instrukcje
dla armii USA w polu)
Rozwój
MPH
1963 – I konferencja
międzynarodowa w Genewie
1864 r. - II konferencja,
konwencja o polepszeniu losu rannych w armiach czynnych
1899 r./1907 r. – konwencje
haskie i genewskie
Konwencje
genewskie
12 VIII
1949
(I) KG o polepszeniu losu
rannych i chorych w armiach czynnych
(II) KG o polepszeniu losu
rannych, chorych i rozbitków sił zbrojnych na morzu
(III) KG o ochronie jeńców
wojennych
(IV) KG o ochronie osób
cywilnych podczas wojny
Protokoły:
I
międzynarodowe
konflikty zbrojne
II
niemiędzynarodowe
konflikty zbrojne
III
trzeci emblemat
ochronny
Zakres
stosowania
1. Międzynarodowe konflikty
zbrojne
I-IV KG z 1949
I Protokół z 1977
2. Niemiędzynarodowe
konflikty zbrojne
Artykuł 3 wspólny dla
czterech KG z 1949
II Protokół 1977
MPH
a użycie siły
„jus
ad bellum”, „jus in bello”
„jus ad bellum”
Karta
NZ zezwala na użycie siły:
w samoobronie
w ramach akcji Rady
Bezpieczeństwa, rozdz. VII Karty
„jus
in bello”
„jus in bello” = MPH
Stosuje
się do wszystkich konfliktów zbrojnych i musi być respektowane
przez wszystkie strony konfliktu
Podstawowe
zasady
Strony konfliktu powinny w
każdym czasie dokonywać
rozróżnienia na ludność cywilną i kombatantów w
celu oszczędzenia ludności cywilnej i jej własności
Ludność cywilna ani
własność cywilna nie mogą być celem ataku. Ataki powinny być
skierowane przeciwko celom wojskowym.
Zasada rozróżnienia
Zakaz ataków
nieproporcjonalnych
Zakaz bezpośrednich ataków
na cywilów
Środki ostrożności
Zasada proporcjonalności
Ochrona urządzeń i
instalacji zawierających niebezpieczne siły
Ochrona środowiska
naturalnego
Ochrona obiektów
kulturalnych i religijnych
Inne
ograniczenia
Wybór środków i metod nie
jest nieograniczony
Zakazuje się zadawania
niepotrzebnego cierpienia, bez znaczenia z punktu widzenia celów
wojskowych
Maskowanie
Perfidia
Ograniczenia
broni
Broń konwencjonalna:
Pociski wybuchające małego
kalibru (1868)
trucizna (1899/1907)
Pociski dum-dum,
(1899)
Niewykrywalne
odłamki (1980)
Miny, pułapki
(1980)
Broń zapalająca
(1980)
Broń laserowa
oślepiająca(1995)
Miny przeciwpiechotne (1997)
Broń
masowego rażenia
Broń chemiczna i biologiczna
(1925)
Broń biologiczna (1972)
Konwencja o zakazie broni
chemicznej (1993)
Miny i niewybuchy
Wybuchające pozostałości
wojenne
Miny
Południowy Liban; broń
kasetowa na drzewku pomarańczy
Broń
nuklearna
Brak ograniczeń
konwencyjnych
Opinia doradcza
Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości z 8 lipca 1996
(ogólnie
zastosowanie sprzeczne z MPH)
Cywile
Zabronione są:
** ataki skierowane przeciw
ludności cywilnej (w celu szerzenia terroru)
**
ataki skierowane przeciw obiektom cywilnym
**
ataki skierowane przeciw ludności cywilnej/obiektom w ramach
represaliów
Kombatanci
Podlegają zorganizowanemu
dowództwu
Posiadają mundur i
wyróżniającą oznakę
Noszą otwarcie broń
Przestrzegają prawa
humanitarnego
Ochronna
rannych kombatantów
Kombatanci
– ranni,
chorzy, rozbitkowie będą
Traktowani humanitarnie
Będą szanowani i
chronieni w każdych warunkach
Będą traktowani jak
jeńcy wojenni
Nie mogą być przedmiotem
represaliów
1.
Na polu walki: -
nie można atakować -
umożliwiać wypełnianie obowiązków 2.
W rękach wroga: -
natychmiastowa repatriacja -
zatrudnienie do pomocy jeńcom wojennym 3.
Na terytorium kontrolowanym przez wroga: -
prawo wykonywania misji medycznej -
prawo do odmowy wykonania pracy niezgodnej z etyką medyczną -
prawo zachowania tajemnicy medycznej
Ochrona personelu
medycznego i duchownego
-
jednostki medyczne, transport medyczny, materiały medyczne
-
szpitale, strefy chronione i neutralne
Ochrona medycznych dóbr i
obiektów
Traktowanie
jeńców wojennych
Humanitarne traktowanie
Pełna odpowiedzialność
od momentu zatrzymania do momentu zwolnienia