Skóra

1. Jak zbudowana jest warstwa biała naskórka?

- warstwa jasna zbudowana jest z keratynocytów o kwasochłonnej cytoplazmie (występuje tylko w grubych naskórkach) keratynocyty tych komórek nie mają już jąder i są wypełnione masami filamętów cytokeratyny (mają jeszcze zachowane desmosomy).

2. Jaka tkanka buduje mięśnie stroszyciele włosów?

- tkanka mięśniowa gładka

3. Cechy gruczołu mlekowego czynnego i nieczynnego.

gruczoł czynny - ma rozwinięty nabłonek gruczołowy, zwiększona liczba oraz długość ilość rozgałęzień przewodów mlekonośnych. Komórki pęcherzyków wydzielniczych mają rozwiniętą siateczkę śródplazmatyczną, aparat Golgiego jest silnie rozwinięty, zwiększona liczna lizosomów, komórki wydzielnicze są sześcienne bądź walcowate w zależności od stanu wydzielania. Zanika tkanka tłuszczowa żółta i jej miejsce zajmuje subtelna warstwa tkanki łącznej właściwej stanowiąca zrąb dla nowo powstałych pęcherzyków.

gruczoł nieczynny - przewody mlekowe są cienkie i słabo rozgałęzione, pęcherzyki wydzielnicze są małe i nieczynne, przewody mlekonośne wysłane są nabłonkiem wielowarstwowym płaskim, komórki pęcherzyków nie mają cech komórek wydzielniczych.

4. Co wytwarza obwódka kopytowa i korona?

korona - róg rureczkowy

5. Jaki rodzaj wydzielania reprezentują gruczoły łojowy i potowy?

gruczoł łojowy - wydziela holokrynowo (całe komórki zamieniają się w wydzielinę a w ich miejsce powstają nowe)

gruczoł potowy ekrynowy - wydziela według mechanizmu merokrynowego

-gruczoł potowy apokrynowy - wydziela apokrynowo

6. Elementy strukturalne płacika gruczołu mlekowego czynnego.

- rozbudowane, rozgałęzione przewody wyprowadzające, nabłonek jednowarstwowy sześcienny lub walcowaty pęcherzyków w zależności od stanu wydzielania (w komórkach: rozbudowana siateczka śródplazmatyczna szorstka, aparaty Golgiego i lizosomy), rozbudowana tkanka łączna i ograniczona tłuszczowa żółta. Zwiększona liczba limfocytów, komórek plazmatycznych (wydzielających IgA). Tłuszcze są wydzielane przez komórki pęcherzyków apokrynowo, a białka są wydzielane według mechanizmu merokrynowego.

7. Warstwy naskórka w kolejności i podkreśl tę w której są melanocyty:

a) warstwa podstawna

b) warstwa kolczysta

c) warstwa ziarnista

d) warstwa jasna

e) warstwa zrogowaciała

8. Elementy strukturalne tkanki podskórnej.

Skóra leży na warstwie tkanki łącznej luźnej nazywanej tkanką podskórną, w jej skład może wchodzić dużo tkanki tłuszczowej żółtej.

9. Co to jest cebulka a co to brodawka włosa.

cebulka włosa - to rozszerzona część końcowa mieszka włosa (tak jak mieszek składa się z komórek nabłonkowych naskórka otaczających korzeń włosa). Dolna część cebulki włosa składa się z komórek różnicujących się oraz macierzystych nabłonka i jest nazywana macierzą włosa.

brodawka włosa - jest ot wgłobienie w cebulce włosa wypełniona tkanką łączną zawierające liczne naczynia krwionośne

10. Gdzie w puszce rogowej są rurki a gdzie blaszki?

Układ oddechowy

11. Jaki rodzaj chrząstki występuje w krtani i pierścieniach tchawicy?

- we wczesnym dzieciństwie wszystkie chrząstki są typu szklistego. Później chrząstka nagłośni klnowa i różkowata przekształcają się w chrząstkę sprężystą niewpniejącą. Pozostałe chrząstki krtani tj. pierścieniowata, tarczowata i nalewkowa zachowują typ chrząstki szklistej.

12. Gdzie występują włókna sprężyste w płucach?

Zrąb pęcherzyków tkanki łącznej właściwej, w jego skład wchodzą liczne fibroblasty, miofibroblasty nieliczne komórki tuczne i makrofagi. W zrębie pęcherzyków znajdują się także włókna sprężyste oraz kolagenowe. Zrąb podtrzymuje naczynia krwionośne, które stykają się z pneumocytami typu „1”.

13. Co robią pneumocyty 1 typu, jaka jest ich budowa?

Pneumocyty 1 rzędu są bardzo płaskimi komórkami. Jedynie około jądrowa część komórki jest grubsza, co na preparatach histologicznych jest dobrze widoczne. Ich płaska cytoplazma składa się tylko z zewnętrznej i wewnętrznej błony komórkowej, cytosolu i niewielkiej liczby pęcherzyków endocytarnych. Wchodzą w skład ściany przez którą dyfundują gazy i zajmują około 90% powierzchni pęcherzyków płucnych.

14. Co to są komórki pyłowe?

komórki pyłowe - są to makrofagi znajdujące się nie tylko w zrębie ale także między komórkami nabłonka oraz w świetle pęcherzyków. Ich cytoplazma zazwyczaj wypełniona jest cząsteczkami kurzu z wdychanego powietrza. W warunkach chorobowych komórki pyłowe mogą fagocytować erytrocyty z krwi zalegającej w pęcherzykach płucnych.

15. Wymień jakie komórki wchodzą w skład błony śluzowej jamy nosowej?

- przedsionek nozdrzy jest wysłany skórą zawierającą włosy nozdrzy, gruczoły łojowe i potowe i pokryte nabłonkiem wielowarstwowym płaskim rogowaciejącym;

- skóra przedsionka przechodzi w błonę śluzową jamy nosowej pokrytej nabłonkiem wielorzędowym walcowatym urzęsionym zawierającym liczne komórki kubkowate wydzielające śluz.

- błona śluzowa okolicy węchowej wysłana jest nabłonkiem wielorzędowym walcowatym zawiera także komórki: węchowe, podporowe i limfocyty (głównie i, cytotoksyczne, NK) w błonie śluzowej okolicy węchowej znajdują się także liczne gruczoły śluzowo - surowicze.

16. Gdzie w płucach występują włókna sprężyste?

- w zrębie pęcherzyków płucnych.

17. Wymień elementy bariery krew - powietrze.

barierę krew - powietrze tworzą:

a) cienka cytoplazma pneumocytów typu i

b) błony podstawne pneumocytów typu i i komórek śródbłonka (które najczęściej są ściśle zespolone)

c) cienka cytoplazma śródbłonka

d) bł. erytrocytów

18. Gdzie w tchawicy i oskrzelach występują gruczoły i co wydzielają?

- w tchawicy gruczoły występują w błonie podśluzowej (są to gruczoły tchawicze). Są to gruczoły śluzowe z komórkami surowiczymi (nielicznymi). Ich wydzielina na powierzchni tchawicy tworzy cienką warstewkę. Śluz jest pułapką dla antygenów i zanieczyszczeń powietrza.

- w oskrzelach komórki endokrynowe tworzą ciałka nerwowo - nabłonkowe znajdujące się w rozwidleniach oskrzeli i każde składa się z 10 do 80 komórek z pęcherzykami wydzielniczymi.

19. Rodzaje komórek w błonie węchowej.

- komórki węchowe

+ komórki podporowe

+ limfocyty (T, cytotoksyczne, NK)

nabłonek błony śluzowej węchowej jest nabłonkiem wielorzędowym walcowatym.

20. Jaki rodzaj tkanki mięśniowej występuje

a) w tchawicy - między końcami chrząstek tchawicy znajdują się mięśnie tchawicze gładki

b) w krtani - wszystkie mięśnie krtani są mięśniami szkieletowymi pozwalającymi jej na wykonywanie podstawowej czynności jaką jest wydawanie dźwięków i zmiany położenia w czasie połykania pokarmów.

21. Wymień komórki tworzące nabłonek błony śluzowe tchawicy.

- nabłonek jest nabłonkiem wielorzędowym walcowatym, występują komórki: 1) wysokie komórki urzęsione, 2) komórki kubkowe, 3) komórki szczoteczkowe (z mikrokosmkami, ich funkcją jest odbieranie bodźców, bo w ich pobliżu znajdują się wolne zakończenia nerwowe).

Układ pokarmowy

21. Jakie komórki tworzą kubki smakowe?

Kubki smakowe są utworzone przez około 50 wyspecjalizowanych komórek nabłonkowych wśród których jest około 15-20 komórek zmysłowych, a reszta to komórki podporowe i podstawne, kubek smakowy zajmuje całą szerokość nabłonka a od strony jamy gębowej ma otwór smakowy.

22. Co to jest MALT. Podkreśl komórki których jest najwięcej.

jest to tkanka limfatyczna błony śluzowej, przeważają tam limfocyty B i komórki plazmatyczne (w tkance łącznej błony śluzowe) oraz limfocyty T, cytotoksyczne i NK (w nabłonkach).

23. Rodzaje nabłonków w gardle.

zazwyczaj gardło dzielimy na część 1) nosową, 2) ustną i 3) krtaniową. Ścianę gardła stanowi jedynie błona śluzowa składająca się z blaszki właściwej pokrytej nabłonkiem, błony mięśniowej i błony włóknistej błona podśluzowa znajduje się tylko w miejscach ujścia ślinianek.

Część nosowa wysłana jest nabłonkiem wielorzędowym walcowatym a cześć ustna i krtaniowa nabłonkiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym.

24. Których brodawek na języku jest najwięcej?

najliczniejsze są brodawki nitkowate, brak na ich powierzchni kubków smakowych, ale za to występują mechanoreceptory.

25. W których brodawkach są kubki smakowe?

w brodawkach: liściastych, grzybkowatych i okolonych.

26. Wymień w kolejności warstwy przełyku.

a) błona śluzowa (wysłana nabłonkiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym)

- nabłonek

-blaszka właściwa błony śluzowej zbudowana z tkanki łącznej właściwej

- blaszka mięśniowa błony śluzowej z tkanki m. gładkiej (kilka warstw miocytów gładkich)

b) błona podśluzowa zawiera tkankę łączną właściwą z licznymi włóknami kolagenowymi i sprężystymi

c) błona mięśniowa (właściwa) składa się z wewnętrznej warstwy okrężnej i zewnętrznej podłużnej. W górnej części przełyku są to włókna mięśniowe poprzecznie prążkowane a w części środkowej mieszane a w dolnej gładkie

d) od zewnątrz przełyk pokryty jest przydanką.

27. Gdzie w przełyku są zlokalizowane gruczoły wydzielnicze?

w ścianie przełyku znajdują się gruczoły śluzowe: w górnym i środkowym odcinku w błonie podśluzowej a w odcinku dolnym w błonie śluzowej.

28. Co wchodzi w skład śliny?

Ślina składa się w 99,5% z wody, resztę stanowią: jony (Na, K, Cl, HCO, J), białka (amylazę i lizozym), immunoglobiny klasy IgA (czynnik wzrostu naskórka i czynnik wzrostu nerwów), a także surowicę i śluz (proteoglikany).

29. Co robią i gdzie leżą komórki mioepitelialne?

komórki mioepitelialne otaczają pęcherzyki gruczołów ślinowych (część wydzielniczą) ich skurcz powoduje przesunięcie wydzieliny do światła przewodów wyprowadzających.

30. Narysuj i podpisz odcinek wydzielniczy gruczołu śluzowego.

31. Czym się różni górno - grzbietowa część języka od dolnej i bocznej?

Górno - grzbietowa część języka pokryta jest błoną śluzową, która tworzy liczne uwypuklenia nazywane brodawkami. Natomiast boczna i dolna część języka pokryta jest typową błoną śluzową z nabłonkiem wielowarstwowym płaskim wilgotnym (nierogowaciejący).

32. Dokładna lokalizacja kubków smakowych.

Kubki smakowe znajdują się w nabłonku bocznych ścian brodawek grzybkowatych, w całym nabłonku brodawek liściastych i na bocznej ścianie brodawek okolonych (też w nabłonku).

33. Funkcje śliny.

a) funkcje śluzu - śluz ma dużą lepkość i składa się z wysoko cząsteczkowych proteoglikanów wiążących wodę, śluz odgrywa ważną rolę w wytwarzaniu miejscowej nieswoistej odporności. Chroni jamę ustną przed antygenami i innymi cząsteczkami chemicznymi.

b) funkcje surowicy - wydzielane białko surowicze miesza się z płynem (przesączam z krwi) i jest wydalane na zewnątrz jako płyn surowiczy. W surowicy znajdują się białka takie jak amylaza.

34. Wymień w kolejności warstwy przełyku.

a) błona śluzowa (wysłana nabłonkiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym)

-nabłonek

-blaszka właściwa błony śluzowej zbudowana z tkanki łącznej właściwej

-blaszka mięśniowa błony śluzowej z tkanki m. gładkiej (kilka warstw miocytów gładkich)

b) błona podśluzowa zawiera tkankę łączną właściwą z licznymi włóknami kolagenowymi i sprężystymi

c) błona mięśniowa (właściwa) składa się z wewnętrznej okrężnej i zewnętrznej podłużnej. W górnej cz. przełyku są to włókna mięśniowe poprzecznie prążkowane a w cz. środkowej mieszane a w dolnej gładkie.

d) od zewnątrz przełyk pokryty jest przydanką

Układ pokarmowy część dalsza

1. Czym różnią się blaszki duże od małych w księgach?

Do dużych wnika błona mięśniowa, a do małych co najwyżej blaszka mięśniowa błony śluzowej.

2. Które komórki produkują śluz ochraniający błonę śluzową żołądka?

Komórki śluzowe ujścia i szyjki. Komórki śluzowe występują w grupach w błonie śluzowej. Wydzielają śluz obojętny pokrywający cienką warstwą nabłonek żołądka chroniąc do przed samo strawieniem (działaniem HCl).

3. Gdzie w żołądku znajdują się sploty nerwowe?

W żołądku sploty nerwowe znajdują się w błonie podśluzowej i błonie mięśniowej, sploty te są odpowiedzialne za wewnętrzny system unerwienia. Sploty nerwowe zawierają czuciowe, ruchowe włókna nerwowe oraz komórki glejowe.

4. Jakim nabłonkiem jest pokryty a) żwacz, b) czepiec, c) księgi, d) trawieniec?

Wszystkie przed żołądki pokryte są jednakowym nabłonkiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym.

5. Warstwa podgruczołowa u mięsożernych - co ją buduje i jakie ma funkcje?

Warstwa podgruczołowa u mięsożernych utworzona jest z tkanki łącznej właściwej zbitej. Jej funkcją jest ochrona przewodu pokarmowego mięsożernych przed urazami mechanicznymi.

6. Funkcje komórek głównych żołądka?

Komórki główne w żołądku są najliczniejsze, można je przede wszystkim znaleźć w szyjce i dnie gruczołów, u osobników dorosłych wydzielają pepsynogen i lipazy, u noworodków podpuszczkę (wydzielanie pepsyngenu przez komórki główne żołądka przede wszystkim jest regulowane przez hormon wydzielany przez komórki G odźwiernika i dwunastnicy - gastrynę).

7. Warstwa surowicz z czego jest zbudowana i gdzie występuje?

Przydanka albo błona surowicza - są to najbardziej zewnętrzne warstwy przewodu pokarmowego, błona surowicza występuje w tych miejscach gdzie przewód pokarmowy okryty jest dodatkowo otrzewną, błona surowicza jest częścią otrzewnej, składa się z tkanki luźnej pokrytej nabłonkiem surowiczym (mesothelium) [mesothelium - nabłonek surowiczy - wyściela jamy ciała np. otrzewnej jest pochodzenia mezodermalnego]

8. Budowa beleczek mięśniowych czepca.

W czepcu beleczki mięśniowe występują w najbardziej szczytowej części listewki, zbudowane są z pojedynczych włókien mięśniowych gładkich.

9. W jaki sposób żołądek chroni się przed samo strawieniem?

Komórki okładzinowe wytwarzają HCO3- wydzielany do naczyń krwionośnych a z nich przesączający się do nabłonka i zobojętniający działanie kwasu HCl.

Komórki śluzowe ujścia i szyjki wydzielają obojętny śluz pokrywający cienką warstewką cały nabłonek żołądka.

Komórki nabłonka przylegają do siebie bardzo ściśle połączone połączeniami typu adherens i occludens (czyli obwódki przylegania i zamykające)

Jelita (grube + cienkie)

1. Co to jest GALT i gdzie się znajduje?

Galt to inaczej tkanka limfoidalna jelita, pełni rolę odpornościową, najobficiej występuje w jelicie czczym, krętym i grubym, składa się z limfocytów T, B, NK, cytotoksycznych i komórek plazmatycznych, które naciekają nabłonek i tkankę łączną właściwą.

2. W jaki sposób kurczą się mikrokosmki?

Mikrokosmki zawierają mikrofilamenty aktyny biegnące do powierzchownej cytoplazmy, gdzie kończą się wśród makrocząsteczek miozyny leżących w siateczce granicznej. Umożliwia to niewielki ruch mikrokosmków usprawniający proces trawienia i wchłaniania pokarmu.

3. Podaj elementy strukturalne kosmka jelitowego.

Kosmki jelitowe są uwypukleniami całej błony śluzowej jelita cienkiego. Składają się zatem z blaszki właściwej błony śluzowej, blaszki mięśniowej błony śluzowej i są pokryte jednowarstwowym nabłonkiem walcowatym. Do wnętrza kosmka wnikają naczynia krwionośne i biorą początek naczynia chłonne.

4. Zasadnicza różnica pomiędzy jelitem cienkim a grubym?

W jelicie cienkim występują kosmki jelitowe.

5. Jak u mięsożernych zbudowana jest warstwa podgruczołowa?

Warstwa podgruczołowa u mięsożernych utworzona jest z tkanki łącznej właściwej zbitej, jej funkcją jest ochrona przewodu pokarmowego mięsożernych przed urazami mechanicznymi.

6. Co tworzy rdzeń kosmka jelitowego?

Rdzeń kosmka tworzy tkanka właściwa (z blaszki właściwej błony śluzowej), naczynia krwionośne i chłonne miocyty gładkie, odnoga błony mięśniowej ściany jelita (więc są tam szeregi miocytów gładkich i miofibroblastów).

7. Wymień komórki nabłonka kosmka jelitowego.

-komórki absorpcyjne, czyli enterocyty,

-komórki kubkowe - wydzielające śluz, są jednokomórkowymi gruczołami śluzowymi,

-komórki enterendokrynowe, czyli chromochłonne, czyli argentofilne - wydzielają hormony regulujące procesy wchłaniania i samego trawienia,

-limfocyty śródbłonkowe,

-sam nabłonek jelit jest nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym.

8. Jakiej struktury nie znajdziemy na terenie jelita grubego?

Kosmka jelitowego i okrężnych fałdów Kerkringa.

9. Czym charakteryzuje się dwunastnica?

Posiada gruczoły Brunnera w błonie podśluzowej. Są to cewkowate porozgałęziane gruczoły wydzielające śluz o charakterze zasadowym. Gruczoły te uchodzą do krypt jelitowych, składają się głównie z komórek śluzowych ale zawierają także pewną część komórek surowiczych i endokrynowych produkujących urogastron - hormon hamujący wydzielanie HCl przez komórki okładzinowe.

10. Charakterystyka komórek absorbcyjnych.

Są wysokie i wąskie wykazują wyraźną biegunowość budowy, ich jądra leżą u podstawy blisko błony podstawnej nabłonka. Wolna powierzchnia komórki wytwarza liczne mikrokosmki, które pod mikroskopem elektronowym wyglądają jak rąbek szczoteczkowy mikrokosmki otoczone są glikokaliksem a w ich błonie są enzymy: enteropeptydaza, maltaza, izomaltaza, laktaza i sacharaza.

11. Rola komórek Panetha.

Komórkami Panetcha są komórkami ziarnistymi leżącymi na ogół w pobliżu dna i w dnie krypt jelitowych (jelita cienkiego). Komórki Panetha zawierają liczne pęcherzyki wydzielnicze zawierające lizozym i rozbudowaną szorstką siateczkę śródplazmatyczną. Mają też zdolność do fagocytozy.

12. U jakiego zwierzęcia znajdziemy warstwę podgruczołową. Opisz jej budowę i funkcje.

Warstwa podgruczołowa u mięsożernych utworzona jest z tkanki łącznej właściwej zbitej, jej funkcją jest ochrona przewodu pokarmowego mięsożernych przed urazami mechanicznymi. Możemy znaleźć ją u psa (ogólnie mięsożerne).

13. Gdzie w jelicie występują zwoje nerwowe?

W jelicie jak w żołądku zwoje nerwowe znajdują się w warstwie podśluzowej i mięśniowej.

14. Czym różnią się kosmki jelitowe od mikrokosmków?

Mikrokosmki są częścią kosmków (rąbkiem szczoteczkowym enterocytów, czyli komórek pokrywających kosmki).

Wątroba + Trzustka

1. Wymień naczynia tworzące sieć dziwną?

żyłki okołozrazikowe - sinusoidy wątroby - żyłki środkowe zrazika anatomicznego

2. Gdzie znajdują się komórki kubkowe w przewodach wyprowadzających (żółciowych).

w okolicy szyjki pęcherzyka (w błonie śluzowej) i w większych przewodach wyprowadzających.

3. Opisz budowę wyspy trzustkowej (wymień jej elementy strukturalne).

Zrąb wyspy trzustkowej stanowi tkanka łączna właściwa luźna, która podtrzymuje liczne naczynia krwionośne włosowate typu zatokowego oraz komórki endokrynowe. Komórki endokrynowe tworzą miąższ wyspy, wyróżniamy komórki: b, a, d, pp i endokrynowe takie, jak w przewodzie pokarmowym p, ec, c, s należące do układu APUD.

4. Scharakteryzuj budowę błony śluzowej pęcherzyka żółciowego.

Błona śluzowa wytwarza w pustym pęcherzyku liczne fałdy, które znikają po jego wypełnieniu żółcią. Pęcherzyk jest wysłany nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym, na wolnych powierzchniach wytwarza mikrokosmki. W błonie śluzowej znajdują się naczynia krwionośne i limfatyczne pęcherzyka, a w okolicy szyjki (dno, trzon i szyjka) gruczoły cewkowo - pęcherzykowe, które wydzielają śluz.

5. Wymień elementy strukturalne zrazika anatomicznego b) wrotnego c)gronka wątrobowego.

6. Wymień elementy triady wątrobowej.

żyłka międzyzrazikowa, tętnica międzyzrazikowa, przewód żółciowy wyprowadzający międzyzrazikowy, wszystko to leży w odnogach tkanki łącznej wątroby.

7. Struktura ściany pęcherzyka żółciowego.

Pęcherzyk żółciowy skłąda się z błony śluzowej mięśniowej i błony surowiczej. Błona śluzowa zawiera naczynia krwionośne, limfatyczne i w części szyjce pęcherzyka gruczoły cewkowo - pęcherzykowe. Powierzchnia pęcherzyka jest pofałdowana.

8. Co ogranicza gronko wątrobowe?

Gronko wątrobowe jest ograniczone przez dwie żyły środkowe i dwie przestrzenie bramnozółciowe.

9. Na co wpływa różna odległość hepatocytów od żyły okołozrazikowej?

Hepatocyty strefy I najszybciej ulegają regeneracji, najpóźniej obumierają i są najlepiej ukrwione. Hepatocyty stref 2 i 3 są najbardziej narażone na działanie czynników chemicznych.

10. Wymień komórki endokrynowe trzustki i podaj hormony jakie one wydzielają.

-komórki B insulina,

-komórki A glukagon,

-komórki D somatostatyna,

-komórki PP polipeptyd trzustkowy,

-komórki P, EC, S, C serotoninę, sekretynę VIP i inne hormony wydzielane przez komórki endokrynowe.

11. Co to są jądra śródpęcherzykowe?

Jądra śródpęcherzykowe to widoczne na preparatach histologicznych jądra komórek nabłonka wstawek zaczynających się już w świetle pęcherzyka trzustki.

12. Określ funkcje hepatocytów.

a) udział w metabolizmie glukozy,

b) udział w metabolizmie lipidów,

c) udział w metabolizmie białek,

d) wydzielanie żółci,

e) detoksykacja leków i ich unieczynnianie,

f) wydzielanie hormonów i magazynowanie witamin.

Hormony wątroby: somatomedyny, czynnik erytropoetyczny i somatomedyny.

Witaminy: A, D3, B3, B4, B12, K.

---