Wykonanie

 Ławy fundamentowe. W wyznaczonych miejscach, w odległości 4,5 m od siebie, wykopano rowy pod dwie ławy fundamentowe o wymiarach: głębokość - 50 cm, długość - 160 cm, szerokość - 40 cm. Następnie wykopy wypełniono betonem i osadzono w nim ocynkowane kotwy stalowe (długości 60 cm), po dwie w każdej ławie. Kotwy umieszczono w odległości 1,1 metra od siebie.

 Słupy nośne. Kiedy beton związał, w przygotowane kotwy wstawiono słupy nośne. Posługując się poziomnicą, ustawiono je w idealnym pionie, a następnie przymocowano wkrętami do drewna.

 Ażurowy dach. Obie pary przeciwległych słupów połączono dźwigarami łukowymi, które osadzono na słupach nośnych "na wpust", a następnie skręcono długimi śrubami.

Uwaga! Do łączenia łuków do słupów nośnych trzeba użyć śrub, a nie gwoździ, ponieważ w tym miejscu łączenie belek musi być elastyczne.

Dźwigary pergoli połączono dziewiętnastoma płatewkami ułożonymi w odstępach co 28 centymetrów. W płatewkach wykonano w tym celu niewielkie nacięcia, po czym oparto je na górnej części łuków i przykręcono wkrętami do drewna.

 Ścianki boczne. Sąsiadujące ze sobą słupy nośne połączono trzema beleczkami. Między dwie beleczki rozmieszczone w odległości 180 cm wstawiono gotową kratownicę i przykręcono wkrętami do drewna. Poniżej trzeciej - górnej beleczki zamontowano łuki z drewna i to samo powtórzono po drugiej stronie "bramy".

Uwaga! Właściciele zastosowali kratownicę z cienkich listewek i po roku okazało się, że glicynia je wyłamuje. Silne pnącze wymaga zatem zastosowania kratownicy z masywniejszych elementów.

 Wykończenie. Całą drewnianą konstrukcję pergoli pomalowano impregnatem barwiącym w kolorze brązowym. Pędy glicynii zdjęto z kratownicy przy ścianie budynku i rozpięto na pergoli.

Materiały

 Ławy fundamentowe: beton B.12,5 (około 0,8 m3), 4 ocynkowane kotwy długości 60 cm.

 Słupy nośne: 4 drewniane słupy 10×10 cm o długości 240 cm, 8 wkrętów do drewna (po 2 na każdy słup) o średnicy 10 mm.

 Ażurowy dach: 2 drewniane dźwigary łukowe (8×12 cm) długości około 5,2 metra, 19 płatewek 4,5×5,5 cm długości 140 cm, 4 śruby do drewna M 12 (1 szt. na każdy z 4 słupów).

 Wypełnienie ścianek: 6 beleczek 3×4 cm długości 110 cm, 2 kratownice o wymiarach 90×180 cm, 4 łuki, które zestawione w pary tworzą półokręgi o promieniu 40 cm; wkręty do drewna.

 Wykończenie: impregnat barwiący do drewna.

Ile to kosztuje?

 Gotowe elementy drewniane - 500 zł

 Dźwigary łukowe - 300 zł

 Cement, śruby, wkręty, impregnat - 200 zł.

Dziś mamy dla Państwa propozycję. Zapomnijmy na krótką chwilę o roślinach, krzewach i drzewach, bylinach i cebulach. Zapraszamy Państwa na spacer. W spokoju i ciszy. Spotkajmy się pod osłoniętymi pięknymi pnączami pergolami i arkami.

Arki i pergole swym pięknem i siłą swych konstrukcji dodają ogrodom charakteru, stanowiąc podporę dla dużej ilości pnączy. Umieszczone tuż przy wejściu do ogrodu nadadzą mu odrobinę tajemniczości i urozmaicą jego przestrzeń. Pergole i arki z powodzeniem pomogą również odizolować nieatrakcyjną część ogrodu czy stać się zasłoną dla nieestetycznych zabudowań gospodarczych. Nasza konstrukcja może być zarówno ozdobna, jak i prosta, skomplikowana i najzwyczajniejsza na świecie. Tylko od nas zależeć będzie, co i jak pięknego stworzymy.

Arki i pergole odmienią każdy ogród. Pergola nad ścieżką biegnącą od furtki zaprosi naszych gości do środka domu, ukryje ławeczkę i przyjmie nas goszcząc swym cieniem. Przybliży nas do stylu ogrodów śródziemnomorskich, a odpowiednio duża, ugości rodzinę na wspólnym obiedzie.

    Decydując się na ich budowę powinniśmy pamiętać, by miały one przynajmniej 2,5 metra wysokości, tak by nieco wyższe osoby mieściły się pod nimi swobodnie. Pomyślimy, co stanie się, jeśli oplotą je gęsto silne pnącza, a ciężkie kwiaty opadną nieco pod swym ciężarem. Przechodzenie pod naszymi arkami musi być swobodne. Szerokość budowanej pergoli czy arki zależeć będzie w głównej mierze od szerokości wejścia, lub wielkości miejsca gdzie one staną. Najefektowniejsze będą jednak przejścia pozwalające na swobodny spacer dwóm osobom.

Rozpoczynając budowę musimy zaopatrzyć się w potrzebne materiały. Potrzebować będziemy metalowych nasadek fundamentowych, belek, poziomicy, miarki, piły, konserwantu do drewna, młotka i dłuta, gwoździ, śrub wraz ze śrubokrętem, oraz kratownicy. To oczywiście nie wszystko,...ale być może dla niektórych nawet za dużo.

Najmniej skomplikowaną formę uzyskamy łącząc pionowe słupki o wymiarach 10x10 centymetrów, z poprzecznymi belkami o wymiarach 10x5 centymetrów oraz montując kratownice na samej górze. To oczywiście jedynie przykładowe wymiary.

Do zbijania poszczególnych części używajmy galwanizowanych gwoździ i śrub. Tworząc konstrukcję dobrze jest zastosować specjalne nacięcia stabilizujące na belkach. Przed stawianiem całej konstrukcji w podłoże wbijmy metalowe nasadki zabezpieczające pionowe słupki przed gniciem w ziemi. Innym rozwiązaniem jest zatopienie słupków bezpośrednio w betonie.

    Stawiając pergolę musimy kierować się podobnymi wytycznymi, z tym, że musimy „rozciągnąć" zasady na długość. Pergola różni się, bowiem od arki najczęściej jedynie długością. Łącząc ze sobą kilka arek stworzymy pergolę.

Jeśli boczne ściany pergoli mają stać się zielonymi ścianami i stanowić oparcie dla pnączy, pamiętajmy o rozpięciu pomiędzy pionowymi słupkami galwanizowanego drutu.

Budując arki i pergole możemy popuścić troszeczkę wodze fantazji. Najprostszą opisaną wyżej formę możemy odrobinę rozbudować, bądź zmienić. Arek i pergoli nie musimy budować z gotowych, kupionych w sklepie elementów. Przepiękną formę uzyskamy łącząc okorowane przez nas samych belki, zakupione np. w tartaku. Zawsze pamiętajmy o odpowiedniej konserwacji drewna. Elementy drewniane powinny być zaimpregnowane jeszcze przed rozpoczęciem budowy naszej konstrukcji.

Arka bądź pergola nie musi być zakończona poziomą kratownicą. Dobrym rozwiązaniem mogą okazać się dwuspadowe zakończenie.

Pamiętajmy, by, co kilka lat wzmocnić uszkodzone elementy, w razie konieczności wymienić.

Sadząc rośliny posadźmy je tuż przy słupkach. W miarę wzrostu pnączy pomóżmy im oplatać słupki i poprzeczki. Jeśli nie jesteśmy pewni stabilności konstrukcji wybierajmy raczej pnącza lekkie i średnio ciężkie. Clematis, jaśmin, pnące róże, które mocno tniemy są dobrym rozwiązaniem. Nie obciążą one na pewno i nie nadwyrężą konstrukcji.

Budowa arki czy pergoli nie jest najtrudniejszym wyzwaniem budowlanym. Nie trzeba ogromnej wiedzy i umiejętności, wystarczy zapał i chęć. Nie zbudujemy zapewne Wrocławskiej Pergoli, ale nawet niewielkich rozmiarów budowla da nam satysfakcję i wiele radości.

---