W trakcie zajęć i nauki własnej słuchacze poznają podstawowe zasady funkcjonowania gospodarki przekształcającej się ku systemowi rynkowemu; zrozumieją reguły cenowego mechanizmu rynkowego - jego ograniczeń i motywów, które kierują postępowaniem przedsiębiorstw i konsumentów; myślenia kategoriami całej gospodarki oraz gospodarki powiązanej z gospodarką światową; zrozumieją mechanizmy sprawiające załamywanie się gospodarki; zrozumieją mechanizmy stymulujące ożywienie gospodarki i jej rozwój; zrozumieją rolę banku centralnego.
Osoby prowadzące: mł. insp.dr Walentyna Trzcińska, tel. 5434
podinsp. Marianna Wojtal, tel. 5933
mgr J.M. Romanowska
Czas realizacji:
(wykład - 15 godz., ćwiczenia - 15 godz.) system stacjonarny 30 godzin
(wykład - 15 godz., ćwiczenia - 15 godz.) system niestacjonarny 30 godzin
Lp. |
Temat |
Tezy |
|
Przedmiot ekonomii i jej podstawowe pojęcia (Mikroekonomia) |
1. Ekonomia; Gospodarka; mikroekonomia i makroekonomia |
1 |
|
2. Gospodarka nakazowa, wolnorynkowa, mieszana |
|
|
3. Gospodarstwo domowe |
|
|
4. Teoria zachowań konsumentów |
|
Popyt, podaż i rynek (Mikroekonomia) |
1. Rynek |
2 |
|
2. Czynniki wpływające na kształtowanie się popytu |
|
|
3. Czynniki wpływające na kształtowanie się podaży |
|
Przedsiębiorstwo w gospodarce (Mikroekonomia) |
1. Alternatywne teorie przedsiębiorstwa |
|
|
2. Teoria produkcji |
3 |
|
3. Równowaga przedsiębiorstwa |
|
|
4. Konkurencja doskonała i niedoskonała |
|
|
5. Monopol |
|
|
6. Oligopol |
|
Pieniądz i współczesny system bankowy (Makroekonomia) |
1. Pojęcie i funkcje pieniądza |
4 |
|
2. Rodzaje aktywów finansowych |
|
|
3. Rynek walutowy |
|
|
4. Banki komercyjne; bank centralny |
|
Równowaga konkurencyjna i elementy teorii dobrobytu (Makroekonomia) |
1. Równowaga wolnokonkurencyjna |
5 |
|
2. Możliwości wpływania państwa na gospodarkę |
|
|
3. Przyczyny ingerencji państwa w gospodarce mieszanej |
|
|
4. Podatki i inne przychody państwa |
|
Gospodarka narodowa (Makroekonomia) |
1. Ruch okrężny w gospodarce |
|
|
2. Produkt społeczny i jego miary (PKB, PNB, dochód narodowy, osobiste dochody ludności; HDI) |
|
|
3. Budżet państwa |
6 |
|
4. Deficyt i dług publiczny |
|
|
5. Równowaga makroekonomiczna |
|
|
6. Czynniki wzrostu ekonomicznego |
|
|
7. Koszty wzrostu ekonomicznego |
|
Bezrobocie, inflacja, recesja (Makroekonomia) |
1. Rodzaje bezrobocia |
7 |
|
2. Koncepcje działań mających na celu zwalczania bezrobocia |
|
|
3. Inflacja i jej następstwa |
|
|
4. Cykle koniunkturalne |
|
Globalizacja w gospodarce (Makroekonomia) |
1. Wymiana międzynarodowa |
8 |
|
2. Ekonomiczne aspekty ceł |
|
|
3. Integracja gospodarcza w Europie |
|
|
4. Kraje rozwijające się w gospodarce światowej |
Tryb zakończenia nauki: zaliczenie z oceną
Przykładowe pytania:
Ad. 1.
- zdefiniuj pojęcie ekonomii i gospodarki
- wskaż, które z podanych w zdaniu problemów ekonomicznych dotyczą mikroekonomii, a
które makroekonomii
- podaj przykłady dóbr (zasobów) rzadkich
- określ relacje miedzy wartościami realnymi a nominalnymi
- scharakteryzuj gospodarkę nakazową, wolnorynkową i mieszaną
- odpowiedz, co oznacza „niewidzialna ręka rynku”
- wykreśl linię budżetową i krzywe obojętności w określonej w zadaniu sytuacji
Ad. 2.
- omów pojęcia rynku, popytu i podaży
- narysuj krzywe podaży i popytu dla określonej w zadaniu sytuacji
- wskaż , jakie czynniki i w jaki sposób wpływają na krzywą podaży, a jakie na krzywą
popytu
- wskaż, jak zmieni się popyt/podaż pod wpływem zmiany opisanej w zadaniu
- zilustruj wykresem reakcję popytu na zmianę ceny jakiegoś dobra
- wskaż przykłady popytu elastycznego i nieelastycznego
- omów wpływ zmian dochodu na popyt na dobra o różnym charakterze
- wskaż, które dobra z listy mają charakter substytucyjny w odniesieniu do danego produktu,
a które komplementarny
- omów prawdopodobny wpływ zmian produktów komplementarnych i substytucyjnych na
cenę danego produktu
Ad. 3.
- wskaż z podanej listy koszt alternatywny danego dobra
- zilustruj ( przy pomocy krzywej możliwości produkcyjnych) sytuację określoną w zadaniu
- zinterpretuj sytuację dotyczącą możliwości produkcyjnych przedstawioną na rysunku
- omów wpływ monopolizacji na ceny produktu i pojęcie społecznych kosztów monopolu
- omów znaczenie pojęć utargu (przychodu), dochodu, kosztów i zysków przedsiębiorstwa i
ich wzajemne relacje
- w oparciu o przytoczone w zadaniu dane oblicz zysk
- w oparciu o przytoczone w zadaniu dane sporządź bilans
Ad. 4.
- omów definicję pieniądza
- omów funkcję pieniądza
- omów podstawy funkcjonowania banków
- scharakteryzuj pojęcia wkładów, kredytów i rezerw bankowych
- omów zjawisko paniki finansowej
- omów pokrótce zasady funkcjonowania systemu bankowego
- omów zadania banku centralnego w systemie bankowym
- scharakteryzuj pod względem ryzyka i płynności aktywa finansowe z listy
- omów pojęcia rynku walutowego, systemu kursu walutowego, bilansu płatniczego
- omów pojęcie dewaluacji i jej skutki
Ad. 5.
- omów rolę państwa w gospodarce mieszanej
- omów sposoby wpływania państwa na gospodarkę
- wskaż, które z wymienionych płatności mają charakter płatności transferowych
- wskaż, które z wymienionych dóbr są dobrami publicznymi, a które prywatnymi
- omów znaczenie, jakie dla społeczeństwa mają : redystrybucja dochodów i wspieranie
konsumpcji dóbr społecznie pożądanych
- wskaż przykłady efektów zewnętrznych w gospodarce
- omów rodzaje podatków i scharakteryzuj ich wpływ na gospodarkę
- omów rodzaje wydatków publicznych
Ad. 6.
- omów ruch okrężny w gospodarce
- zdefiniuj pojęcie PKB i PNB oraz wartości dodanej
- omów związek inwestycji i oszczędności
- omów pojęcie rozporządzalnych dochodów ludności
- omów pojęcie dochodu narodowego
- omów zastosowanie PKB brutto jako miernika dobrobytu
- omów rolę eksportu i importu w gospodarce narodowej
- zdefiniuj pojęcia polityki fiskalnej, deficytu budżetowego i długu publicznego
- omów rolę PKB jako miernika wzrostu gospodarczego
- wymień i scharakteryzuj czynniki wzrostu gospodarczego
- scharakteryzuj rolę wiedzy technicznej jako czynnika wzrostu gospodarczego
- scharakteryzuj koszty wzrostu gospodarczego
Ad. 7.
- omów przepływy na rynku pracy
- omów pojecie bezrobocia i jego skutki społeczne
- omów rodzaje bezrobocia
- omów stosowanie bodźców mikroekonomicznych w celu zmiany poziomu bezrobocia
- omów pojęcie inflacji i hiperinflacji
- omów koszty inflacji
- omów sposoby przeciwdziałania inflacji
- omów związki stopy inflacji i stopy bezrobocia
- omów fazy cyklu koniunkturalnego
Ad. 8.
- omów zjawisko globalizacji w gospodarce
- omów najnowsze tendencje w handlu międzynarodowym
- omów wpływ ceł na gospodarkę
- scharakteryzuj wpływ jednoczenia się Europy na gospodarkę państw członkowskich
- scharakteryzuj problemy gospodarcze krajów rozwijających się, możliwości ich
pokonywania i wpływ na gospodarkę światową.
Literatura obowiązkowa:
D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch Ekonomia: mikroekonomia. Wyd. 2 zmienione. Warszawa 2000 r.
D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch Ekonomia: makroekonomia. Wyd. 2 zmienione. Warszawa 2000 r.
Literatura uzupełniająca:
P. Smith, D. Begg Ekonomia: zbiór zadań. Wyd. 3 zmienione. Warszawa 2001 r.
E. Lipińska, Wybrane problemy ekonomii. Szczytno 1999 ( tylko strony 3-35 i 40-47)
Metodologia
Zajęcia będą prowadzone metodą wykładów, samodzielnej nauki i ćwiczeń. Zaleca się zachowanie wskazanej kolejności przerabiania materiału. Na ćwiczeniach będą rozwiązywane zadania, ilustrujące treść wykładów lub egzekwujące przerobione w domu wskazanych partii materiału.
W przypadku nieobecności na ćwiczeniach, wskazane jest samodzielne przerobienie wybranych zagadnień wraz z odpowiadającymi im zadaniami (literatura uzupełniająca).