POLITECHNIKA LUBELSKA
KATEDRA METROLOGII ELEKTRYCZNEJ
LABORATORIUM METROLOGII
Temat ćwiczenia: Badanie galwanometru statycznego
Data wykonania ćwiczenia: 13.10.1996
Wykonał : Paweł Sobotka
Grupa ED 5.2
Grupa lab. 2
Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest wyznaczenie podstawowych wielkości charakteryzujących galwanometr.
- oporność wewnętrzną Rg
- oporność krytyczną Rkr
- okres wahań nietłumionych To
- stałą prądową Ci
- stałą napięciową Cu
Układ pomiarowy
Badanie galwanometru statycznego przeprowadzone było w następującym układzie pomiarowym.
Oznaczenia:
G- galwanometr(magnetoelektryczny) Ci=1,95 - 5,22*10 Rg=1317 Rkr=18000-1400
Rd- opornik dodatkowy, laboratoryjny kl.0,05
Rn- opornik normalny 1 kl.0,01
R1- opornik regulacyjny 335 W 0,6A
r2-opornik regulacyjny 162 W 0,35A
mA- miliamperomierz(magnetoelektryczny) kl.0,5 zakres 15mA
W1, w2-wyłącznik
p- przełącznik
E- źródło prądu stałego 1,2V
1.Pomiar oporności wewnętrznej Rg galwanometru.
Pomiar ten przeprowadzony był metodą jednakowych odchyleń. Opornikiem Rd nastawia się taką rezystancję aby uzyskać ruch lekko okresowy i regulując opornik r1 nastawia się dość duże wychylenie galwanometru. Następnie prąd w obwodzie zmniejsza się do połowy poprzedniej wartości i reguluje Rd aby otrzymać identyczne odchylenie galwanometru jak poprzednio.
Rn=1 t0= 20 oC
Lp
|
Położenie przełącznika |
α |
I |
Rd1 |
0.5I |
Rd2 |
Rg |
Rgsr |
|
|
dz |
mA |
kΩ |
mA |
kΩ |
Ω |
Ω |
1 |
lewo |
60 |
7,9 |
30 |
3,95 |
14,3 |
1400 |
1400 |
2 |
lewo |
60 |
7,9 |
30 |
3,95 |
14,3 |
1400 |
|
3 |
prawo |
60 |
8 |
30 |
4 |
14,2 |
1600 |
|
4 |
prawo |
60 |
8 |
30 |
4 |
14,4 |
1200 |
|
Oporność wewnętrzna wynosi(dla pomiaru nr 1):
Rg=Rd1- 2Rd2
Rg=30000-2*14300=1400
2.Pomiar oporności krytycznej Rkr galwanometru.
W tym celu należy wyznaczyć oporność zewnętrzną krytyczną przy której uzyskuje się tłumienie krytyczne. Suma tej oporności i oporności wewnętrznej galwanometru nazywa się opornością krytyczną Rkr.
Niepewność wyznaczenia oporności krytycznej zewnętrznej wynosi δRd=200
Rg= 1400 Rn=1 δRd=200
|
Położenie |
αO |
Rd |
Rzkr |
Rkr |
Rkrsr |
Lp. |
przełącznika |
dz |
Ω |
Ω |
Ω |
Ω |
1 |
prawo |
60 |
1290 |
1290 |
2690 |
2692,5 |
2 |
lewo |
60 |
1295 |
1295 |
2695 |
|
Oporność krytyczna wynosi(dla punktu nr1):
Rkr= Rg + Rzkr
Rkr=1400+1290=2690
3. Wyznaczanie okresu wahań nietłumionych T0.
Okresu wahań nietłumionych T0 nie może być wyznaczony przez bezpośredni pomiar, gdyż ruchu nietłumionego zrealizować nie można. Mierzy się wówczas okres ruchu tłumionego T i stąd oblicza się T0.
δRd=200 Rn=1
|
α0 |
α1 |
α2 |
α3 |
α4 |
α5 |
α6 |
λ |
ΣT |
N |
T |
T0 |
Lp. |
dz |
dz |
dz |
dz |
dz |
dz |
dz |
- |
s |
- |
s |
s |
1 |
60 |
45 |
40 |
20 |
35 |
10 |
25 |
0,56 |
5,09 |
3 |
1,7 |
1,693 |
2 |
60 |
45 |
38 |
20 |
35 |
10 |
28 |
0,59 |
5,07 |
3 |
1,69 |
1,683 |
Obliczenia dla punktu nr 1:
Logarytmiczny dekrement tłumienia
4.Wyznaczanie stałej prądowej Ci.
W celu wyznaczenia stałej prądowej należy wywołać ustalone odchylenie wskazówki galwanometru obliczyć prąd płynący przez galwanometr.
Rg=1400 Rd=30k Rn=1
|
Położenie |
I |
α |
Ci |
Cisr |
Lp. |
przełącznika |
mA |
dz |
A/dz |
A/dz |
1 |
lewo |
8 |
60 |
4*10-9 |
4*10-9 |
2 |
lewo |
5,5 |
40 |
4*10-9 |
|
3 |
prawo |
8,25 |
60 |
4*10-9 |
|
4 |
prawo |
5,6 |
40 |
4*10-9 |
|
Obliczenia dla punktu nr1
Stała prądowa Prąd płynący przez galwanometr
Stałą prądową obliczamy ze wzoru:
Czułość prądowa
Obliczenie błędu systematycznego granicznego wyznaczania stałej
Błąd amperomierza
błąd odczytu z galwanometru
Rn, Rg, Rd-błędy błędy oporników dodatkowych zależne od ich klas dokładności
Procentowo błąd ten wynosi 2,6%
5.Wyznaczenie stałej napięciowej
Stała napięciowa
Czułość napięciowa
5. Wnioski:
Rezystancja wewnętrzna badanego galwanometru wyznaczona z pomiarów nieznacznie różni się od wartości wzorcowej. Błąd pomiaru wynosi około 6%.
Rezystancja krytyczna galwanometru wyznaczona z pomiarów mieści się w granicach podanych na obudowie galwanometru. Wartość jej wynosi 2609,5 Przy wyznaczaniu rezystancji krytycznej można podać wartość δRd określającą niepewność wyznaczania oporności krytycznej. Wynosi ona około 200 Błąd ten polega na tym, że w granicach Rd od 1100 do 1300 można obserwować ruch nieokresowy wskazówki galwanometru.
Przy pomiarze stałej prądowej wystąpił błąd systematyczny wynoszący 2,6%. Stała wyznaczona z pomiarów wynosi 4*10-9 A/dz. Ponieważ wartość stałej podanej na obudowie galwanometru równa jest 1,95*10-9-5,22*10-9A/dz wartość uzyskaną z pomiarów można uznać za poprawną.
1
4
E
I
Ig
p
Rn
Rg
Rd
W2
W1
r1
r2
mA
G