PORAŻENIE NERWU PISZCZELOWEGO

1. A. Bochenek „Anatomia człowieka tomV“

2. R. Mazur i wsp. „Podstawy kliniczne neurologii“

ETIOLOGIA:

• ucisk w canalis malleolaris medialis :

• uciskowi może ulec zarówno główny pień nerwu, oba nerwy podeszwowe, jak i każdy z nerwów podeszwowych osobno

• drażnienie nerwów wspólnych palców przez więzadła poprzeczne głębokie :

• podczas chodzenia, zginania palców i stopy nerwy są rozciągane, uciskane i przewlekle drażnione przez więzadła

PATOGENEZA:

• anatomia nerwu :

• w jego skład wchodzą korzenie L₄ - S₃

• rozpoczyna się przeważnie w kącie górym dołu podkolanowego jako silniejsza gałąź końcowa nerwu kulszowego

• w odcinku podkolanowym nerw przebiega pionowo od górnego do dolnego kąta dołu podkolanowego, powierzchownie

• w kącie dolnym dołu podkolanowego wsuwa się miedzy głowy m. m.brzuchatego łydki pod łuk ściegnisty m. płaszczkowego

• biegnie między powierzchowną, a głęboką grupą mięśni zginaczy podudzia

• oddaje nerwus cutaneus surae medilis współtworzący nerwus suralis

• następnie układa się między kostką przyśrodkową, a kością piętową w canalis malleolaris medialis :

• mniej więcej w połowie między brzegiem tylnym kostki przyśrodkowej, a ścięgnem piętowym

• między powierzchowną, a głęboką blaszką troczka zginaczy

• do przodu i głębiej przechodzą ściegna mięśnia zginacza długiego palców i zginacza palucha

• w obrębie kanału nerw dzieli się na nerw podeszwowy przyśrodkowy i boczny

• każdy z nerwów podeszwowych w obrębie kanału kostki przyśrodkowej zamkniety jest dodatkowo w oddzielnej przestrzeni

• nerwy oddziela od siebie przegroda wyrastająca ze ściegna mieśnia zginacza długiego palucha

• nerwy podeszwowe zozgałęziają się tworząc nerwy wspólne palców leżące między głowami kości śródstopia na więzadłach poprzecznych głębokich

• zakres unerwienia :

• ruchowo :

• zginacze podudzia

• wszystkie mięśnie podeszwy

• czuciowo :

• tylno - przyśrodkowa powirzchnia łydki

• obie okolice zakostkowe

• pięta cała podeszwa

• boczny brzeg stopy i palca małego

• grzbietowa powierzchnia paliczków przyśrodkowych

OBRAZ KLINICZNY:

• niemożność zgięcia podeszwowego stopy i palców :

• chory nie może stanąć na palcach

• niemożność odwodzenia i przywodzenia palców :

• szponiaste ustawienie palców :

• palce są zgięte z stawach miedzypaliczkowych i wyprostowane w stawach śródstopno - paliczkowych

• wskutek wtórnego przykurczu prostowników rozwija się stopa piętowa (pes calcaneus)

• zaburzenia czuciowe :

• zniesienie czucia na podeszwie i pięcie

• na pozostałych obszarach zaopatrywanych przez nerw dochodzi do osłabienia czucia

ZESPOŁY UCISKOWE :

• ucisk w canalis malleolaris medialis :

• piekące bóle, prestezje pieczenie i drętwienie w obrębie podeszwy oraz palców

• bóle mogą proomieniować do łydki

• dolegliwości nasilają się przy chodzeniu i w nocy

• mogą występować kurcze (podwijanie palców)

• obrzęk okolicy kostki przyśrodkowej

• objaw Tinela przy opukiwaniu okolicy kostki

• zaburzenia czucia

• zespół często wspólistnieje z cukrzycą

• nerwoból Mortona :

• ucisk i drażnienie nerwów wspólnych palców przez więzadła poprzeczne głebokie między głowami kości śródstopia

• dokuczliwe bóle nasilające się przy chodzeniu i ustępujące w spoczynku

• zazwyczaj dotyczą III i IV palca

LECZENIE:

• leczenie ucisku w obrębie canalis malleolaris medialis :

• przeciecie troczka zginaczy

• otwarcie kanału obu nerwów podeszwowych i wycięcie leżącej między nimi przegrody łącznotkankowej

• leczenie nerwobólu Mortona :

• leczenie operacyjne polegające na wycięciu uszkodzonego nerwu :

• podczas operacji znajdujemy rzekomy nerwiak, który okazuje się pogrubionym onerwiem

2

---