Sławomir Siepak
gr. II, ETI, US
RODZAJE MONITORÓW ZE SZCZEGÓLNYM
UWZGLĘDNIENIEM TYCH STOSOWANYCH
W GRAFICE KOMPUTEROWEJ I PROJEKTOWANIU
1. Ogólny podział monitorów.
Ogólnie, ze względu na zastosowaną technikę wykonania, monitory możemy podzielić w następujący sposób:
monitory CRT (Cathode Ray Tube)
monitory LCD (Liquid Crystal Display)
monitory OLED (Organic Light Emitting Diode)
monitory plazmowe (Plasma Display - PD)
monitory ThinCRT
monitory z ekranem dotykowym
monitory z ekranem w postaci okularów (i - glasses - wrażenie ekranu 30 cali)
2. Ogólna charakterystyka monitorów CRT.
Patrząc na ekran monitora CRT z góry czy też z boku widzi się obraz jednakowo dobrze czytelny oraz o jednakowych kolorach jak na wprost. Monitory CRT możemy podzielić na :
monitory monochromatyczne
monitory kolorowe
Monitory CRT zawierają w swojej budowie lampę katodową. Jej przednia część pokryta jest od wewnątrz luminoforem. W przeciwległej do ekranu wąskiej rurze lampy jest katoda - źródło elektronów, które po wyjściu z niej są przyspieszane przed dodatnie wysokie napięcie rzędu 10 - 25 kV. Wiązka elektronów kontrolowana jest przez sygnały pochodzące z układów przetwarzania komputera. Na wąskiej rurze lampy znajdują się ustawione prostopadle względem siebie cewki, których pola magnetyczne odpowiedniej częstotliwości przesuwają wiązkę elektronów na ekranie pionowo i poziomo. Wiązka elektronów przesuwa się w serii kolejnych linii poziomych od góry ekranu w dół na kształt zapełniania kartki papieru podczas pisania na maszynie (skaningowanie).
3. Ogólna charakterystyka monitorów LCD.
Monitor LCD, jak każdy inny, posiada swoje wady i zalety. Do zalet jak najbardziej możemy zaliczyć fakt, iż są ciekłokrystaliczne, posiadają płaską obudowę, są lekkie, zużywają małą ilość energii, wyświetlają doskonale płaski obraz, nie migoczą oraz mniej się nagrzewają. Wadami tego typu monitorów są duże ograniczenia co do rozdzielczości, ograniczony kąt widzenia oraz to, że zazwyczaj obraz oglądany pod kątem wygląda na ciemny. Monitory LCD możemy podzielić na cyfrowe i analogowe. Cyfrowe panele LCD są tańsze ze względu na fakt, iż nie wymagają konwertera analogowo - cyfrowego, zaś trudniejsze w instalacji, ponieważ trzeba je podłączyć do specjalnej karty oraz zainstalować sterowniki. W tym typie monitorów istnieją dwa rodzaje gniazd wyjściowych - DVI (Digital Video Interface) oraz DFP - Digital Flat Panel). Analogowe monitory LCD mogą współpracować ze standardową kartą graficzną, wbudowany układ konwertujący musi przetwarzać sygnał analogowy na cyfrowy, ale mogą powstać różne przekłamania - na przykład cienie, odbicia…
Panele LCD są wyposażone w ekran z ciekłych kryształów, w których światło ulega załamywaniu zależnie od parametrów pola elektrycznego. Ekrany tego typu nie emitują światła, ale reagują na światło padające - wymusza to ograniczenie oświetlenia w pomieszczeniu. W poszczególnych elementach ekranu przepuszczanie światła jest zależne od pola elektrycznego, co decyduje o „ciemnym” czy też „jasnym” wyglądzie danego elementu ekranu.
4. Ogólna charakterystyka monitorów OLED.
Monitory OLED wykorzystują zjawisko świecenia niektórych elementów organicznych po dostarczeniu im odpowiedniego napięcia. Ten typ ekranów posiada dość szeroki kąt widzenia - do 180º, lepsze odwzorowanie kolorów oraz lepszy kontrast. Zaletą jest również brak konieczności podświetlania. Istnieje również możliwość produkcji takich ekranów na podłożu elastycznym. Są one mniej energochłonne, posiadają znakomity czas reakcji matrycy. Ich przewidywany czas pracy to około 10 000 godzin. Póki co, stosowane są w drobnych wyświetlaczach telefonów komórkowych, odtwarzaczach mp3 i mp4 oraz w komputerach pokładowych samochodów.
Jeśli potwierdzą się doniesienia naukowców niemieckiej Politechniki w Braunschweig, w ciągu dwóch lat stanie się możliwa konstrukcja przezroczystych komputerowych wyświetlaczy. Wśród możliwych zastosowań tego typu ekranów wymienia się przede wszystkim wyświetlacze wspomagające pracę chirurgów w trakcie przeprowadzania operacji, bądź wyświetlajace informacje dla kierowców tak, aby nie przeszkadzać w prowadzeniu pojazdów.
5. Ogólna charakterystyka monitorów plazmowych.
Ekrany tego typu do tworzenia obrazu wykorzystują plazmę i luminofor. Posiadają idealnie płaski ekran, który można budować w wielu dużych rozmiarach (typowe rozmiary to 32'', 40'', 42'', 46'', 50'', 61'', 63''). Jednak powstają duże trudności przy budowie ekranów mniejszej rozdzielczości niż 30''. Zaskakująca jest cienkość ekranów w porównaniu do ich gabarytów (około 4'' przy przekątnej ekranu 50''). Monitory plazmowe posiadają duży kąt widzenia, który typowo wynosi 160º bez spadku jasności i czystości obrazu. Posiadają wysoką jakość tworzonego obrazu, jak również wysoki kontrast (nawet 4000:1). Bardzo dobrze oddają barwy (szczególnie przy zastosowaniu odpowiednich filtrów). Monitory plazmowe posiadają mała podatność na zniekształcenia obrazu spowodowane polem magnetycznym.
Jak one działają? Otóż promieniowanie ultrafioletowe wytworzone podczas wyładowania elektrycznego w mieszaninie gazów szlachetnych pobudza odpowiednio dobrany luminofor, który pod jego wpływem emituje światło widzialne. Aby mógł powstać z tego obraz, ekran wyposażony jest w miliony takich „świetlówek” zgrupowanych w trójki RGB. Adresowanie macierzy pikseli dają prostopadłe względem siebie siatki równoległych elektrod umieszczonych po obu stronach płyty ekranu.
6. Ogólna charakterystyka monitorów ThinCRT.
Te „cienkie kineskopy” opracowane przez Amerykańska firmę Candescent posiadają wyświetlacz typu FED (Field Emission Displays). Posiada on zalety zwykłego kineskopu, czyli jasność kolorów, szeroki kąt widzenia, a przy tym jest niewielki i energooszczędny. Monitor ten pozbawiony jest szyjki i zawartego w niej działa elektronowego, jak również pozbawiony jest energochłonnego układu odchylania i maski. Zamiast jednej grubościennej bańki posiada tysiące mikroskopijnych próżniowych bąbelków - po jednym na każdego piksela. Barwne składowe obrazu wyświetlane są sekwencyjnie - najpierw obraz zielony, później czerwony, zaś na końcu niebieski. Całość ma grubość zaledwie 3.5 mm.
7. Kilka słów o ekranach dotykowych.
Z ekranem dotykowym każdy z nas na pewno kiedyś się zetknął. Gdzie? Otóż takie ekrany mają zastosowanie głownie w bankomatach, automatach informacyjnych, notebookach, subnotebookach, palmtopach, nawigacjach GPS oraz innych… Operacje na ekranie dokonywane są przy pomocy palca lub specjalnego rysika. Ekran dotykowy można sobie wyobrazić jako dwie przezroczyste szerokie wstęgi z materiału przewodzącego, położone bezkontaktowo, blisko jedna nad drugą. Dotknięcie powoduje, że wstęgi stykają się i możliwe jest przepłyniecie niewielkiego prądu z jednej do drugiej.
Źródła:
http://www.idg.pl/news/91253.html
http://student.agh.edu.pl/%7Emateuszp/strona_komputery/monitor.htm
http://kik.weii.tu.koszalin.pl/pmppk/zdrowie/index.html
http://pl.wikipedia.org/wiki/Monitor_plazmowy
http://images.google.pl/imgres?imgurl=http://www.pckurier.pl/archiwum/artykuly/setlak_michal/2001_d16_22/4.gif&imgrefurl=http://www.pckurier.pl/archiwum/art.asp%3Fid%3D4971&h=203&w=200&sz=9&tbnid=qLCPp3vTJHJ7tM:&tbnh=105&tbnw=103&hl=pl&start=2&prev=/images%3Fq%3Dkineskop%26nojs%3D1%26svnum%3D10%26hl%3Dpl%26lr%3D%26client%3Dfirefox-a%26rls%3Dorg.mozilla:pl:official%26sa%3DG
http://support.dell.com/