Illicki

1. Wyjaśnij: elektrony wtórne i elektrony wstecznie rozpraszone.

Elektrony wtórne (Secondary electrons: SE):

Są to elektrony które zostały wybite przez elektrony ze źródła. Dają nam tylko kontrast topograficzny. Elektrony wtórne mają mniejszą energię od elektronów pochodzących ze źródła.

Elektrony wstecznie rozproszone (Back-scattered electrons: BSE)

Są to elektrony które zostały odbite (a dokładniej zawrócone) przez napotkane jądra atomów w sieci krystalicznej. Mają tą samą energię co elektrony pochodzące ze źródła. Dają nam kontrast materiałowy, gdzie cięższe jądra będą jaśniejsze, gdyż zawracają więcej elektronów.

2. Na czym polega metoda jasnego i ciemnego pola (TEM)

Metoda jasnego i ciemnego pola należą do technik specjalnych tworzenia obrazu TEM-a. Metoda jasnego pola jest stosowana standardowo, obraz wytworzony jest przez promienie pierwotne, przechodzące przez aperturę pierścieniową (płytka z otworami różnej średnicy), kontrast uzyskujemy poprzez różnice w rozpraszaniu, w DF (stosowanym rzadziej) promieniowanie jest ugięte na płaszczyznach hkl, wiązka jest osłabiona w stosunku do pierwotnej, aby uzyskać obraz zmienia się ustawienia aparatury obiektywowej (aberracja), bądź zmienia się układ oświetlający (odchylenie wiązki), stosuje się m.in. w celu badania defektów pojedynczych faz krystalicznych.

3.Teoria pola krystalicznego - różnice i przykłady

Do końca nie wiedziałem o co chodzi w pytaniu, ale napisałem coś podobnego i 2/3pkt miałem. Teoria pola krystalicznego jest jedną z teorii wyjaśniających zjawisko katodoluminescencji. Ważne jest w niej lokalne otoczenie jonu aktywatora: wzajemny wpływa jonu, ligandów oraz sieci krystalicznej; rodzaj wiązań, jonów, symetrii sieci krystalicznej. Intensywność pola krystalicznego wpływa na: odległości aktywator-ligand; nachylenie poziomów energii. Im silniejsze oddziaływanie jonu aktywatora z siecią krystaliczną tym większe przesunięcie Stokesa i szerokość linii emisyjnej. Pojawienie się ligandów powoduje rozszczepienie podstawowych stanów energetycznych (dodaje to dodatkowe poziomy energetyczne). Ważne czynniki: rodzaj jonu aktywatora (jego promień i ładunek), rodzaj ligandów, odległość oddziaływania i lokalna symetria otaczających ligandów.

4. Centra luminescencji (wymień 4 przykłady)

Podam trochę więcej żeby było z czego wybierać: jony metali przejściowych: Fe, Mn, Cr; pierwiastki ziem rzadkich REE ⁺² i ⁺³; aktynowce: jon uranylowy UO₂²⁺; metale ciężkie: Pb, Tl; układ elektron-dziura S₂, O₂, F; krystalofony: minerały typu: ZnS, HgS, AsS; defekty sieci: dyslokacje, wakanse, kationy poza węzłami; aktywator i pułapka.

5. Wybierz  3 sygnatury które mogą zostać:

a)użyte do badania wytopienia płaszcza (?) znad subdukowanej płyty

Zr/Hf, Tb/Y, Ta/Nb, Sm/Nb, Yb/Lu, Ti/Zr

b) nie użyte do badania zmetamorfizowanego bazaltu

Wszelkie elementy które ulegną wietrzeniu i wymianie jonowej, co by zmieniło wyniki.

6. Danym diagramom dyskryminacyjnym przyporzodkuj środowisko geotektoniczne. Uzasadnij swój wybór.

Uzasadnienie:

OIB będzie miał więcej pierwiastków lekkich, gdyż podczas wytapiania bazaltów oceanicznych lekkie pierwiastki preferencyjnie przechodzą do stopu. Gdy ten stop się schładza, zatrzymuje lekkie pierwiastki. Ten oto proces wzbogacania jest powtarzany przez co otrzymujemy koncentracje typu OIB.

Od Parafiniuka

1. Jak powstaje krzywa DTG/DTA

Krzywa DTG powstaje przez podgrzewanie liniowe próbki i wzorca (najczęściej korund), i odnotowywanie zmain w masie próbki w porównaniu do wzorca.

Krzywa DTA powstaje powstaje przez podgrzewanie liniowe próbki i wzorca, i odnotowywanie zmain termicznych pomiędzy próbką do wzorcem.

2. Czym rózni się od siebie (znaczy na wykresach) dysocjacja temiczna od przemian polimorficznych.

Przy przemianie polimorficznej (np. kwarc alfa do beta) widzimy jedynie zmiany na krzywej DTA, gdyż nie ma zmian w masie, lecz przemiana zabiera energię, tworząc różnicę temperatur w odniesieniu do wzorca.

Bagiński

1. Monacyt - chemiczne wady i zalety metody.

Zalety:

Tania

Ok. 25 min na jedną analizę.

Znane rozpady U i Th.

Wady:

Minimalna wymagana koncentracja = 0.1%

Założenie że układ był szczelny od początku. Wszelkie przemiany monacytu niszczą próbkę.

By dostać dokładne wyniki trzeba wysłaść próbki do USA.

Trzeba badać monacyty w przekroju, gdyż monacyty mogą być strefowe.

Zastosowanie statystyki... dobra bo daje nam trędy, a zła, bo to tylko statystyka.

2. Wypisz znane ci metodybadań ciśnienia i temperatury  (geobarokmetry i termometry). Wyjasnij dokładnie jedną metodę.

Geotermometry: Olivin-Opx-Spinel-Granat (byle 2 Fe i Mg), Granat- Kordieryt, Granat-Cpx, Granat-Biotyt

Geobarometry: andaluzyt=grossular, "Al-silcate", Qz, Ilmenit+Dyzde+Qz=Almandyn+rutyl (best, metapelity), kalcyt=aragonit, Albit= Jadeit+Qz , Ilmenit +anortyt+Qz=Granat +rutyl

Olivin-Opx-Spinel-Granat: polega ona na wymianie elementu w zale¿noœci od temperatury (z regó³y tymi elementami są Fe i Mg, ale może być też np. Mn)

Wymiana ta może zachodzić pomiędzy którymikolwiek z tych 4 wymienionych i jest to wymiana między 2 ferromagnetycznymi fazami. Musi być homogeniczna budowa (jakiekolwiek przemiany wtórne za złe i do dupy), pomiary wykonujemy w 3 ptk, musimy mieć pewność że badane min były z tego samego stopu paragenetycznego.

3. Meody badania mikroobszaru. Co możemy uzyskać z takich pomiarów (parametry).

ICPMS - plazmowa spektrometria masy. Można łączyć z ablacją laserową.

Mikrosonda elektronowa (EPMA) - może dać skład chemiczny próbki (może wykryć nawet 10ppm)

HRTEM - daje wgląd w struktury krystaliczne. Można zobaczyć defekty sieci krystalicznej..

SIMS (Spektrometria mas jonów wtórnych) - daje nam skład chemiczny próbki (przykładem jes SHRIMP)

---