Martyna Adamska, Agnieszka Siek,
Ala Żurek, Gosia Janas kl.IID
Doświadczenie I
Cel: Utlenienie metanolu tlenkiem miedzi (II)
Odczynniki: miedź, alkohol metylowy
Sprzęt laboratoryjny: zlewka, palnik, szczypce.
Wykonanie: Spiralę miedzianą trzymaj w szczypcach i rozżarz w świecącym płomieniu palnika. Następnie szybko zanurz ją w alkoholu metylowym. Zaobserwuj znaczną zmianę zapachu i barwy.
Obserwację: Po umieszczeniu w płomieniu miedzianego drucika w płomieniu ognia, pokrywa on się czarnym nalotem, wydziela się również charakterystyczny zapach. Po włożeniu go do zlewki z alkoholem metylowym drucik odzyskuje znów swoją metaliczną rudawą barwę.
Wnioski: Czarny osad na miedzianym druciku to tlenek miedzi (II). Czarny nalot znika po zanurzeniu w alkoholu metylowym ponieważ został utleniony przez powstały tlenek miedzi (II) wchodząc w reakcję z metanolem utlenia go w wyniku czego powstaje aldehyd - metanal.
2 Cu + O₂ 2 CuO
CuO + H₃COH Cu + H₂CO + H₂O
Doświadczenie II
Cel: Badanie właściwości redukcyjnych metanalu - próba Tollensa.
Odczynniki: NaOH, H₃COH, AgNO₃, (NH₃ x H₂O), woda destylowana.
Sprzęt laboratoryjny: probówka, wkraplacze, duża zlewka jako łaźnia wodna, bagietki.
Wykonanie: Do próbówki (odtłuszczonej) wlej kilka kropel NaOH, tak by na ściankach pozostała bardzo niewielka ilość zasady. Do niewielkiej ilości zasady sodowej dodaj kilka kropel roztworu azotanu (V) srebra, stale mieszając kilka kropel wody amoniakalnej, aż do zaniku osadu. Na koniec dodaj kilka kropel metanalu, a całość umieść w łaźni wodnej.
Obserwację: Po dodaniu do zasady sodowej roztworu azotanu (V) srebra w probówce pojawił się brązowawy osad, w miarę dodawania wody amoniakalnej osad zanikł. Po dodaniu metanolu (probówka robi się bardzo ciepła ) i umieszczeniu probówki z mieszaniną w łaźni wodnej na ścianki probówki pokryły się srebrną substancją przypominającą lustro. Jak na zdjęciu poniżej.
Wnioski: Powstający brązowy osad to tlenek srebra. Jednym z produktów reakcji jest metaliczne srebro, które osadziło się na ściankach, tworząc lustro. Drugi produkt reakcji to kwas mrówkowy o specyficznym zapachu. Ciepła probówka wskazuje również na to, że reakcja ta jest reakcją egzotermiczna z wydzieleniem ciepła na zewnątrz.
AgNO3 + NaOH AgOH + NaNO3
2 AgOH Ag₂O↓ + H₂O
HCHO + 2 Ag(NH₃)₂OH HCOONH₃ + 2 Ag + 3 NH₃ + H₂O
Skrócona wersja: HCHO + Ag₂O HCOOH + 2 Ag
Doświadczenie III
Cel:Badanie właściwości redukujących metanalu - próba Trommera.
Odczynniki: siarczan (VI) miedzi (II), zasada sodowa, alkohol metylowy, woda destylowana.
Sprzęt laboratoryjny: probówka, wkraplacze, palnik, bagietki.
Wykonanie: Do roztworu siarczanu (VI) miedzi (II) dodaj w nadmiarze roztworu wodorotlenku sodu, aż do otrzymania osadu wodorotlenku miedzi (II). Następnie wlej roztwór alkoholu metylowego i ogrzewaj w płomieniu palnika.
Obserwacje: Po dodaniu siarczanu(VI) miedzi (II) i nadmiaru stężonej zasady sodowej roztwór uzyskuje niebieskie zabarwienie, a po dodaniu metanolu wytrąca się galaretowaty niebieski osad. Natomiast po ogrzaniu nad palnikiem zmienia barwę na ceglastoczerwony. Jak na zdjęciu poniżej.
Wnioski: Niebieski roztwór uzyskany po zmieszaniu roztworów siarczanu (VI) miedzi (II) i zasady sodowej to tlenek miedzi (II). Galaretowaty osad to tlenek miedzi (I), który zmienia barwę pod wpływem wysokiej temperatury. Ważne jest również to, że wartościowość miedzi zredukowała się z II na I. Ponieważ ciepło zostało dostarczone jest to reakcja endotermiczna.
NaOH(s) + CuSO4 Cu(OH)2↓ + Na2SO4
Cu(OH)2 CuO + H2O
HCHO + 2 CuO HCOOH + Cu₂O
Doświadczenie IV
Cel: Badanie zachowania się propanonu wobec odczynnika Trommera.
Odczynniki: siarczan (VI) miedzi (II), wodorotlenek sodu, propanon.
Sprzęt laboratoryjny: probówka, wkraplacze, zlewka do łaźni wodnej.
Wykonanie: Do roztworu siarczanu (VI) miedzi (II) dodaj powoli roztwór wodorotlenku sodu, aż do otrzymaniu osadu wodorotlenku miedzi (II). Następnie rozdziel go na dwie części do jednej wlej propanonu, a następnie obie probówki ogrzewaj w łaźni wodnej.
Obserwacje: : Po dodaniu siarczanu(VI) miedzi (II) i nadmiaru stężonej zasady sodowej roztwór uzyskuje niebieskie zabarwienie. A po podgrzaniu probówek w łaźni wodnej w obu probówkach powstał czarny osad.
Wnioski: Powstały niebieski osad to wodorotlenek miedzi (II). Natomiast powstały po ogrzaniu czarny osad to tlenek miedzi (II). Próba Trommera daje negatywny wynik dla ketonów.
NaOH + CuSO4 Cu(OH)2 ↓ + Na2SO4
Cu(OH)2 CuO↓ + H2O
H₃C - C - CH₃ + CuO reakcja nie zachodzi.
||
O