Test:
1.A. Smith:
zajmował się teorią czynników podr.: praca, ziemia, kapitał
żądał zniesienia restrykcji i ograniczeń w handlu zagranicznym
był zwolennikiem interwencji państwa w gospodarkę
2. David Ricardo:
badał sposoby powiązań płacy roboczej, zysku i renty (dochodu z ziemi) z wartością
rozwinął teorię kosztów komparatywnych
sformułował prawo płacy roboczej (naturalna cena pracy)
3. John M. Keynes:
był zwolennikiem interwencji państwa w gospodarkę
uważał, że rola państwa winna sprowadzać się do pełnienia roli stróża nocnego
uważał, że przyczyną niskiego poziomu produkcji i wysokiego bezrobocia jest niedostateczna wielkość ogólnych wydatków
4. Główny problem ekonomiczny jest wynikiem:
ograniczoności zasobów
ryzyka w działalności gosp.
nieograniczoności potrzeb
konkurencji
5. Teoria ekonomiczna jest:
uproszczonym wyjaśnieniem jak gospodarka lub jej fragment funkcjonuje lub funkcjonowałby w określonych warunkach
opisem wszystkich czynników wpływających na gospodarkę
analizą wyników gosp.
6. Modele ekonomiczne przedstawiają syntetyczny obraz zjawisk gospodarczych w postaci:
opisów jakościowych (modele opisowe)
formuł matematycznych
zdarzeń losowych
7. Racjonalne postępowanie występuje wówczas, gdy postępujemy zgodnie z:
rzeczywistością
metodologią
przyzwyczajeniami
8. Nauka badająca rzeczywiste funkcjonowanie gospodarki to:
ekonomia pozytywna
__________
__________
9. Czynniki kształtujące wzrost i spadek popytu to:
dochody konsumentów
ceny substytutów
liczba konsumentów
10. Gdy cena rośnie to popyt przy niezmienionej wart:
rośnie
maleje
nie ulega zmianie
11. Gdy cena maleje to podaż:
rośnie
maleje
nie ulega zmianie
12. Cena równowagi to:
różnica między ceną a kosztem produkcji
cena, przy której wielkość popytu zgłaszana przez kupujących odpowiada dokładnie wielkości podaży oferowanej przez sprzedających
cena zgłaszana przez sprzedających
13. Nadwyżka rynkowa to:
zwiększona produkcja danego dobra
podwyższona cena sprzedaży danego dobra
ilość, o którą wielkość podaży przewyższa wielkość popytu przy danym poziomie ceny
14. Niedobór rynkowy to:
odchylenie od średniej ceny
ilość, o którą wielkość popytu przewyższa wielkość podaży przy danej cenie
zmniejszona produkcja danego dobra
15. Mechanizm rynkowy to:
nakazy administracyjne
decyzje producentów. i konsumentów
wzajemne oddziaływanie popytu, podaży i cen
16. Rynek to:
miejsce dobrowolnej transakcji kupna -sprzedaży
proces dobrowolnej sprzedaży i kupna
jedna z form aktywnej działalności państwa
17. W warunkach konkurencji doskonałej cena rynkowa określana jest przez:
najwyższą cenę
najniższą cenę
przecięcie się krzywych podaży i popytu
18. Określenie niewidzialna ręka rynku pochodzi od:
Smith
Marks
Balcerowicz
19. Konkurencja w gospodarce rynkowej to:
wzajemne oddziaływanie na siebie podmiotów biorących udział w grze rynkowej
ilość towarów oferowanych do sprzedaży przez różnych producentów
zgłaszana przez kupców chęć nabycia danego dobra
20. W zdeformowanym cyklu koniunkturalnym rozróżniamy fazy:
konfliktów i spokoju społecznego
krótkoterminowych i długookresowych trendów rozwojowych
ekspansji i recesji
21. Pojęcie naturalnej stopy bezrobocia oznacza:
przewagę rynku pracy nad rynkiem produkcji
sytuację równowagi na rynku pracy i rynku produktów
niedobór na rynku pracy w stosunku do rynku produktów
22. Inflacja występuje wtedy, gdy:
bilans płatniczy wykazuje nadwyżkę
rośnie ogólny poziom cen i kosztów
gospodarka wchodzi w fazę ożywienia
23. Wskaźnik cen konsumpcyjnych CPI mierzy koszt:
inwestycji zrealizowanych w okresie roku
obsługi depozytów bankowych
rynkowego koszyka dóbr i usług konsumpcyjnych kupowanych przez gosp. domowe
24. Krzywa Philipsa określa zależność pomiędzy:
nakładami na produkcję dóbr konsumpcyjnych i inwestycyjnych
nakładami na dobra prywatne i publiczne
inflacją i bezrobociem
25. Celem kartela jest:
obniżenie kosztów produkcji u uczestników kartelu
wzajemna konkurencja
wspólne podniesienie cen i zysków ponad poziom wolnokonkurencyjny
Pojęcia:
Udział w budżecie -udział wydatków na określone dobro w całości wydatków
Popyt elastyczny -wielkość zapotrzebowania reaguje silnie na zmiany ceny,
elastyczność < -1
Popyt nieelastyczny -wielkość zapotrzebowania reaguje słabo na zmiany ceny: elastyczność
0 - 1
Mieszana elastyczność cenowa -miara reakcji popytu na jedno dobro na zmianę ceny innego dobra
Długi okres -okres niezbędny do pełnego przystosowania się nabywców do nowej cechy
Krótki okres -okres, w którym trwają jeszcze przystosowania nabywców do nowej ceny
Popyt o elastyczności cenowej równej jedności -wielkość wydatków nie zmienia
się po obniżeniu lub podniesieniu ceny; cenowa elastyczność popytu równa -1
Dobra komparatywne -dobra charakteryzujące się tym, że wzrostowi cen jednego z nich towarzyszy zwykłe zmniejszanie popytu na drugie dobra
Dobro wyższego rzędu -dobro o ujemnej elastyczności dochodowej popytu
Dobro zwykłe (normalne) -dobro o dodatniej elastyczności dochodowej popytu
1. Pozioma krzywa popytu oznacza że popyt jest .... podczas gdy pionowa oznacza że popyt jest ....
- doskonale elastyczny, sztywny
2. Konsumenci kupują 200 ton pomifdora po cenie 5zł za kg.Jaki bedzie popyt na pomidory jeśli cena elastyczności popytu na pomidory Ep = -2
a ich cena wzorśnie do 6 zł z kg.
-1200 ton
3.Efekt dochodowy zmiany cen polega na
-zmianie realnych dochoedów ludności spowodowanej zminą cen
4.Ujemny współczynnik cenowej miesznej elastyczności popytu świadczy o tym że analizowane dobra są dobrami
- komplementarnymi
5. Przesunięcie krzywej popytu na masło nie może być spowodowane
- przez spadek cen masła
6. Jeżeli cenowa elastycznośc popytu na dobro Ecp = -0.5 to wzrost ceny dobra o 50% spowoduje spadk popytu na o dobro
- o 25%
8. Spadek ceny dobra powoduje powstanie efektu sybstytucyjnego ponieważ
- cena tego dobra spada w relacji do cen innych towarów
9. Krzywa popytu na kawę przesuneła się w prawo może to być spowodowane
- spadkiem cen dóbr komplementarnych np spadek cen cukru
10. Jeśli dochodowa elastycznośc popytu na dobro Edp = 0.7 to popyt zmieni się
- w tym samym kierunku co dochód ale w mniejszym stopniu
11. Jeżeli przy spadku ceny dobra Y popyt na dobro X wzrasta to:
- są to dobra komplementarne
12. Jeśli masło i margaryna maja mieszaną cenową elastycznośc popytu Ecmp = 2 a cena masła wzrośnie z 2 zł na 3 zł to popyt na margarnę wzrośnie o
- 100%
13. Dobro X jest dobrem podrzędnym gdy
- dochodowa elsatycznośc popytu jest ujemna
14. Położenie krzywej podży danego dobra nie zależy bezpośrednio od
-dochodów konsumentów
15. Dla istnienia rynku doskonale konkurencyjnego niekonieczne jest występownie założenia o
-stałej ceny produktów
16. Jeśli spadek ceny dobra o 1% spowoduje wzrost popytu o 2% to
- popyt jest elestyczny
17.Efekt Voblena polega na
-wzroście popytu na dobra luksusowe wskutek wzrostu cen tego dobra
19.Dla dóbr Giffena
-efekt subatytucyjny jest ujemny a dochodowy jest dodatni i silniejszy od substytucyjnego
20. Jeżeli cena dobra rośnie to
-efekt substytucyjny bedzie ujmeny a efekt dochodowy moze byc ujemny lub dodatni
Pojęcia
1. Objaśnia działanie gospodarki jako całości
- makroekonomia
2. obra wytworzone za granicą a nabywane do wykorzystania w kraju
-import
3. Całkowity dochód osiągnięty przez mieszkańców kraju niezależnie od miejsca świadczenia usług i czyników wytwórczych
-produkt narodowy brutto PNB
4. Produkt narodowy netto liczony w cenach czynników produkcji
-dochód narodowy
5. Produkcja wytworzona przez czynniki wytwórcze niezlaeżnie od tego kto jest ich właścicielem
- produkt krajowy brutto PKB
6. Mierzą wartość produkcji karajowej z uwzględnieniem podatków pośrednich od produktów i usług
- wyceny rynkowe
7. Nadwyżka wpływów dochodów z własności czynników produkcji zatrudnionych za granicą nad odpływem dochodów majątkowych uzyskanych
przez cudzoziemców w danym kraju
- dochody netto z własności za granicą
8. Zakupy dóbr kapitałowych
- inwestycje
9. Wycena podatków lub wartości produkcji za pomocą cen z wybranego roku bazowego
- ceny stałe
10. Wyrażenie wydatków lub wartości produkcji za pomocą cen istniejących w momencie pomiaru
- ceny bieżące
11. Miernik produkcji społeczniej korygujący PNB o wartośc produkcji pozarynkowej i czasu wolnego opracowny przez Tobina i Nordhama
- dobrobyt ekonomiczny netto
12. Dobra częściowo przetworzone wykorzystane jako wkłady w procesie produkcji
- dobra pośrednie
13. Dobra wytorzone w kraju i sprzedawane za granicą
- eksport
14. Ta część dochodu która nie jest wydawana na zakup dóbr i usług
- oszczędności
15. Przyrost wartości dóbr podczas procesu produkcji
- wartość dodana
16. PNB podzielony przez liczbę ludności
- PNB per capita
17. Przybliżona miara ubytku wartości istniejącego kapitału w danym okresie w skutek fizycznego lub ekonomicznego zużycia
- amortyzacja
18. Miara wartości produkcji krajowej z pominięciem podatków pośrednich od produktów i usług
- PKB o cenach czynnikeów produkcji
19. Dochody gospodarstw domowych po uwzględnieniu opłat trnsportowych z budzetu państwa pomniejszone o podatki bezpośrednie
suma pozostająca gospodarstwom na wydatki i oszczędności
- dochody rozporządzalne
20. Gospodarka nie prowadząca wymiany z zagranicą
- gospodarka zamknięta
21. Dobra nabywane przez ostatecznego uzytkownika: dobra konsumpcyjne zakupione przez gospodarstwa domowe albo dbra kapitałowe nabywane
przez przedśiębiorstwa
- dobra finalne
22. Dobra utrzymywane przez przedśiębiorstwa na potrzeby przyszłej produkcji lub sprzedaży
- zapasy
23. Gospodarka prowadząca wymianę z innycmi państawami
- gospodarka otwarta
24. Stosunek nominlnego PNB do realnego PNB wyrażony w postaci wskaźnika
- .... PNB
1. Najważniejszy bank w karaju majacy status agendy państwowej odpowiedzialny za emisję pieniądza występujaćy w roli banku banków
i baku państwa
-bank centralny
2. Wielkośc zasobów pieniądza wyrażona w cenach stałych
-realne zasoby pieniądza
3. Uzypełniający depozyt specjalny wprowadzony w UK w 1973 w celu zahamowania działalnosci kredytowej banków
-gorset kredytowy
4. Sytuacja w której wielkość zappotrzebownaia pieniądza jest równa wielkości
- rownowaga na rynku pieniądza
5. Motyw utrzymywania pieniądza (gotówki) mający swe źródło w niepewności. Niepewność ta sprawia że ludzie zatrzymuja pieniadze w celu pokrycia
wydatków którego rodzaju nie da się przwidzieć
- motyw przezornosći
6. Działania banku centralengo którego celelem jest zmiana wielkości monetarnej przez kupno lub sprzedaż papierów wartosciowych na rynku otwartym
-stopa rezerw obowiązkowych
7. Funkcja banku centralnego polegająca na tym iż jest on gotów wspomóc kradytami banki i inne istytucje finansowe w sytuacji gdy panika finansowa zagraża
stabilności systemu finansowego
-ostatnia instancja kredytowa
8. Stopa procentowa pobierana przez bank centralny od kredytów i pożyczek udzielanym bankom komercyjnym
- stopa dyskontowa
9. Minimalna relacja rezerw finanoswych do wkładów w bankach komercyjnych ustalona przez bankcentralny
- stopa rezerw obowiązkowych
10. Motyw utrzymywania pieniądza wynikający z niechęci do ponoszenia ryzyka i gotowości do poświęcenia wysokiej stopy zysku na rzecz takiego portfela aktywów
który zapewnia niższą ale pewniejszą stopę zysku
- motyw portfelowy
11. Wartość zasobów pieniądza nie skorygowana o zmiany poziomu cen
- nominale zasoby pieniądza
12. Modtyw utrzymywnia pieniędzy wynikający z niedoskonałej synchronizacji dochodó i wydatków w czasie
- motyw transakcyjny
13. Zestaw posunięć oznaczających regulację wynków finansowych
- ???
14. Decyzje banku centralnego dotyczące emisji nowych papierów skarbowych
-zarząd nie długiem
15. Narzędzie polityki pieniężnej polegajaće na tym że banki komercyjne muszą zdeponować w banku centralnym pewna cześć rezerw gotówkowych które nie są
wliczane do ich rezerw obowiązkowych
- depozyty specjalne
16. Odestki z których rezygnujemy trzymajac gotówkę a nie obligacje
- koszt alternatywny utrzymania piniądza
17. Obowiązek utrzymywania przez banki komercyjne pewniej częsci złózonej w nich wkładów w postaci gotówki i weksli
-stopa płynnych aktywów
18. Prawidłówość polegająca na tym iż jakakolwiek próba opodatkaownia przez bank centralny jednego kanału działąlności bankowej powoduje szybkie przeznaczenia
tych samych operacji do innego kanonu nie poddanego regulacji lub nie opodatkowanego
- prawo Goodharta
Koszt alternatywny wydawania pieniędzy w ramach intewencjonizmu
- utarata środków w sektorze prywatnym
Podstawa kosztów komparatywnych
- istnienie względnych róznic w kosztach wytwarzaia
Bilans płatniczy
- suma bilansu obrotów bierzących i obrotów kapitałowych
Deficyt bilansu handlowego .... popyt na waluty obce
- większy od ich podaży
Naturalna stopa bezrobocia
- rownowaga na rynku pracy nad rynkiem produktow
Cykl koniunkturalny zdeformowany
- ekspansja i recesja
Adam Smith
szukanie korzyści indywidualnej jest najpewniejszym środkiem zapewniającym narodom bogactwa, rola państwa musi być znacznie ograniczona
ludzka praca jest pierwotnym źródłem wartości dóbr
podział pracy jest ważnym czynnikiem bogacenia się narodu
Wielkość produkcji zależy od ziemi i pracy (czynnikowe wyjściowe) obok nich zjawia się pochodny czynnik kapitał. Żaden z tych 3 czynników nie może sam wytworzyć
Człowiek z natury swej kieruje się interesem osobistym i zmierza do maksymalizacji swych korzyści możliwie najmniejszym kosztem. Musi mieć swobodę działania, która zapewnia maksymalizacje tych korzyści i skłania do racjonalnego postępowania.
Podział pracy jest podstawowym czynnikiem wzrostu produkcji. Bogactwem według Smitha są nie pieniądze lecz roczny produkt ziemi, pracy i kapitału. Uznawszy pracę za źródła bogactwa narodów ukazał że jego rozmiary zależą od liczby zatrudnionych w produkcji i od wydajności pracy. Smith podejmował problematykę pieniądza. Podział pracy i wymiana wymagają pieniądza jako narzędzia cyrkulacji. Pieniądz pojawia się samoistnie i żywiołowo jako skutek narastania trudności wymiany bezpośredniej.
David Ricardo
teoria kosztów komparatywnych - handel zagraniczny jest korzystny dla wszystkich krajów pod warunkiem, że każdy z nich specjalizuje się w wytwarzaniu produktów, których produkcja jest dla niego względnie (komparatywnie) najkorzystniejsza. Poszczególne kraje powinny specjalizować się w wytwarzaniu tych towarów dla których mają sprzyjające warunki produkcji.
Renta gruntowa - renta właścicieli gruntu jest następstwem skąpstwa przyrody, społeczeństwo zmuszone jest pod uprawę ziemie coraz gorsze -> wzrost masy produktów -> towarzyszy więcej niż proporcjonalny wzrost nakładów pracy zużytych na ich wytworzenie.
Podstawową regułą procesów gospodarczych jest niewidzialna ręka rynku.
Do trwałego dorobku klasyków można zaliczyć:
teorię czynników produkcji (rozróżniamy - pracy, ziemi i kapitału)
teoria kosztów produkcji i wartości
prawo popytu i podaży
teorię renty gruntowej
podstawy teorii gruntowej
teorię wymiany międzynarodowej (teoria kosztów komparatywnych)
teorię płac
Mikroekonomia - badanie pojedynczych rynków (zboża, Cd, książek itp.) w ramach gospodarki narodowej. Gdy ekonomiści wyjaśniają, mierzą i przewidują popyt a poszczególne produkty -> mikroekonomia.
Kwestie zainteresowań mikroekonomii np.:
co określa cenę poszczególnych dóbr i usług
co określa wielkość produkcji poszczególnych firm i gałęzi przemysłu
co określa wysokość płac pracowników, stopy oprocentowania pożyczek, zyski przedsiębiorstw
w jaki sposób narzędzia polityki rządu (płace min, cła, podatki) wpływają na cenę produktu na poszczególnych rynkach
Makroekonomia - badanie gospodarki narodowej jako całości lub jej znaczących części. Odnosi się do ogólnego obrazu a nie szczegółów działalności gospodarczej danego kraju. W makroekonomii zamiast śledzenia ceny danego dobra na danym rynku śledzimy ogólny poziom cen lub średnią wszystkich cen, zamiast stawki płac i ludzi zatrudnionych jako hydraulicy bada się dochody wszystkich zatrudnionych w całej gospodarce.
Makroekonomia odnosi się do badań krajowej:
produkcji, bezrobocia, inflacji
nowe obszary zainteresowań
do określenia ogólnego poziomu cen, inflacji
do określenia poziomu produkcji krajowej i dochodu narodowego
co należy zrobić by zwalczyć inflację, bezrobocie, recesje
Prawda / Fałsz
1. Rozkwit ekonomii klasycznej przypada na ostatnie dziesięciolecie XVIII i pierwsze dziesięciolecia XIX w. P
2. Liberalizm ekonomiczny w systemach poglądów, zgodnie z którymi państwo w zasadzie nie powinno ingerować w przebieg procesów gospodarczych. P
3. Według ekonomistów klasycznych samoczynnie działający mechanizm rynkowy nie jest najlepszym regulatorem procesów gospodarczych. F
4. Zgodnie z prawem rynków Saya trudności zbytu produktów związane są z nadmierna ich produkcja. F
5. Pieniądz jest neutralny, gdy zmiany jego podaży wywołują jedynie zmiany wielkości nominalnych, nie wpływają zaś na wielkości realne. P
6. Zgodnie z tzw. Prawem ludności Malthusa, liczba ludności rośnie zazwyczaj zazwyczaj postępie arytmetycznym, a środki utrzymania w postępie geometrycznym. F (na odwrót)
7. T. Malthus jest zwykle zaliczany do przedstawicieli ekonomii klasycznej. P
8. Indywidualizmem metodologicznym możemy nazywać podejście badawcze, zgodnie z którym wszelkie twierdzenia o zbiorowych zjawiskach należy redukować do twierdzeń o zachowaniach jednostek. P
9. Szkoły neoklasyczna, austriacką i lozańską charakteryzuje mikroekonomiczny punkt widzenia, subiektywizm oraz wykorzystanie rachunku marginalnego marginalnego analizie ekonomicznej.?
10. Przedstawiciele szkoły lozańskiej opisywali często gospodarkę za pomocą systemu równań matematycznych. P
11. Według J.M. Keynesa teoria neoklasyczna jest teoria jednego szczególnego przypadku: gospodarki. P
12. Keynesizm jest kierunkiem teoretycznym uzasadniającym w szczególności konieczność interwencjonalizmu państwowego. P
13. Keynes wyeksponował w swojej teorii problemy makroekonomiczne. P
14. Według Keynesa zjawiska pieniężne mają znikomy wpływ na przebieg procesów gospodarczych. F
15. Synteza neoklasyczna polega na obaleniu neoklasycznych założeń mikroekonomicznych. F
16. Zdaniem postkeynesistów bezrobocie się zmniejszy, gdy rząd zaprzestanie stymulować popyt globalny. F
17. Głównym przedstawicielem monetaryzmu jest F. von Heyek. F
18. Według monetarystów głównym celem mikroekonomicznej polityki państwa powinno być zwalczanie inflacji. P
19. Nowa ekonomia klasyczna opiera się na założeniu pełnej elastyczności synków, teorii racjonalnych oczekiwań oraz monetarystycznej teorii inflacji. P
20. Głównym przedstawicielem szkoły neoaustriackiej jest M. Friedman. P
21. Według szkoły neoaustriackiej najlepszym źródłem wiarygodnej informacji gospodarczej jest wolny rynek. ?
22. W świetle teorii wyboru publicznego urzędnicy państwowi (podobnie jak konsumenci i przedsiębiorcy) kierują się w swojej działalności przede wszystkim własnymi interesami, a nie „interesami publicznymi”. P
23. Ekonomia podaży zaleca obniżenie podatków, ulgi podatkowe i ograniczenie sektora publicznego.
24. Pojęcie instytucji społecznych może być odnoszone zarówno do instytucji w sensie potocznym i instytucji w sensie socjologicznym (np. własności podziału pracy, struktury nawyków myślowych).
25. Koncepcja wyzysku pracy przez kapitał wiąże się z teoria wartości dodatkowej J.K. G…
26. Twórców teorii praw własności oraz teorii „kapitalizmu menedżerskiego” zaliczyć do neoinstytucjonalistów.
27. Markowska koncepcja antagonistycznych klas społecznych wiąże się z podziałem społeczeństwa według kryterium własności. P