10.10.2009
Wprowadzenie do przedsiębiorczości
Dr Bożena Alejziak
Program
1) wprowadzenie do przedmiotu
- istota przedsiębiorczości i teorie wyjaśniające jej kształtowanie
- definicja przedsiębiorcy i przedsiębiorczości
- uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne przedsiębiorczości
- przedsiębiorczość a innowacja GOW
2) przedsiębiorczość a turystyczny rynek pracy
- usługi turystyczne, jako pomysł na własną działalność gospodarczą
- forma prowadzonej działalności
- ustawa o swobodzie działalności gospodarczej
- definicja osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą. Krajowy rejestr Sądowy
- definicja mikro, małego, średniego i dużego przedsiębiorcy
3) Wybór formy opodatkowania
a) Podatek dochodowy
- Karta podatkowa
- ryczałt ewidencyjny
- zasady ogólne
- podatek liniowy
b) podatek od towarów i usług VAT
c) podstawowe dokumenty finansowe w prowadzonej działalności gospodarczej
4) ubezpieczenia społeczne - rodzaje składek oraz ich wysokość
- emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe, fundusz pracy, zdrowotne
- umowa o pracę, umowa zlecenie, umowa o dzieło a ubezpieczenia społeczne
- ulgi dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą
- kalkulacja składek ubezpieczeniowych
5) kształtowanie relacji z otoczeniem zewnętrznym
- zasady redagowania korespondencji biznesowej
- podstawowe zasady obowiązujące w korespondencji w języku polskim
- zasady redagowania korespondencji wysyłanej pocztą elektroniczną
6) Współpraca z otoczeniem zewnętrznym
Korespondencja handlowa w turystyce
- list intencyjny
- pismo informacyjno-reklamowe
- oferta
- zapytanie ofertowe
- nawiązanie współpracy
7) Etyczne podstawy działalności gospodarczej w turystyce (etyka w biznesie) Kodeks Etyczny Hotelarza. Globalny Kodeks Etyki w Turystyce
8) ergonomia pracy w biurze
Zasady zaliczenia
Egzamin Test - pytania otwarte (wymienić, wyjaśnić, zdefiniować obliczyć) na egzamin należy przynieść prosty kalkulator
Możliwość otrzymania dodatkowych punktów (max 5) doliczonych do zdanego egzaminu:
Prezentacja na wybrany temat (Ergonomia pracy w biurze, Etyka w biznesie)
Opracowanie korespondencji handlowej w turystyce
Punkty za zadania na wykładach
Punkty funkcjonują przy zdanym egzaminie (podwyższa ocenę).
==================================================================================
Definicje przedsiębiorczości
- brak kompleksowej i jednolitej teorii oraz definicji
- wielowątkowość, interdyscyplinarność zagadnień
Zgodność teoretyków: Aktywność przedsiębiorcza jest czynnikiem przyczyniającym się do rozwoju ekonomicznego kraju i pojedynczej firmy.
Badania nad przedsiębiorczością
- Szkoła psychologiczna: bada osobowość przedsiębiorcy i cechy charakteru, które warunkują sukces(porażkę)
- Ujęcie socjologiczne: bada wpływ otoczenia społecznego na podejmowanie aktywności przedsiębiorczej
- Nauki ekonomiczne: rola przedsiębiorcy w rozwoju ekonomicznym gospodarki (przedsiębiorstwa).
Badania obejmują zagadnienia takie jak:
- uruchamianie nowych przedsięwzięć
- zarządzanie rozwojem
- koncepcja tworzenia wartości
Własne przedsięwzięcie w turystyce, czyli jak założyć własną firmę?
Ustawa o swobodzie o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 (dz. U. z dnia 6 sierpnia 2004)
Zdefiniowanie działalności gospodarczej.
Działalność gospodarcza to zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana handlowa usługowa a także działalność zawodowa, wykonana w sposób zorganizowany i ciągły.
Ustawa nie dotyczy:
- działalności w rolnictwie
Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą, oraz wspólnicy spółki cywilnej.
Zasady podejmowania działalności gospodarczej
Wpis:
1) Krajowy rejestr sądowy
2) Ewidencja Działalności gospodarczej
Zasady wykonywania działalności gospodarczej
- uczciwa konkurencja
- poszanowanie dobrych obyczajów
- ochrona przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, ochrona środowiska
- posiadanie uprawnień zawodowych
Informacja na towarze
-
1) Firma przedsiębiorcy i adres
2) Nazwa towaru
3) Inne oznaczenia (odrębne przepisy)
-
W sprzedaży bezpośredniej oraz na odległość w OFERCIE:
Firmy przedsiębiorcy
NIP
Siedziby i adresu przedsiębiorcy
Płatności za pośrednictwem rachunku bankowego
1) jednorazowa wartość transakcji przekracza równowartość 15.000 Euro
Ewidencja Działalności Gospodarczej
- Organ ewidencyjny: wójt, burmistrz, prezydent miasta
- Ewidencja jest jawna
- Wniosek zgodny ze wzorem
- Bez opłaty
Wniosek EDG o wpis do ewidencji:
Załącznik nr1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 marca 2009r. (Dziennik Ustaw Nr 40, poz. 399)
Koncesje
1) poszukiwanie złóż kopalin oraz ich wydobycie
2) wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją
3) wytwarzanie i obrót paliwami i energia
4) ochrona osób i mienia
5) Rozpowszechnienie programów radiowych i TV
6) Przewozy lotnicze
Na minimum 5 lat a max na 50 lat można otrzymać koncesje przy spełnianiu określonych wymagań.
Promesa
- przyrzeczenie wydania koncesji
- po spełnieniu warunków wykonania działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji
- okres ważności promesy nie krótszy niż 6 miesięcy.
Działalność regulowana
Polowania cudzoziemców na terytorium RP i polowania za granicą (marszałek województwa)
Organizowanie imprez turystycznych (marszałek województwa)
Organizowanie wyścigów konnych
Usługi detektywistyczne
Ośrodek szkolenia kierowców wykonywujących przewóz drogowy
Działalność kantorowa
Działalność pocztowa niewymagająca zezwolenia
Wyrób lub rozlew wyrobów winiarskich
Działalność telekomunikacyjna będąca działalnością gospodarczą
Wyrób lub rozlew napojów spirytusowych (minister rolnictwa)
==================================================================================================================================
Kontrola przedsiębiorcy
Czynności kontrolne
- po okazaniu służbowej, w obecności kontrolowanego
- nie można równocześnie prowadzić więcej niż jednej kontroli
- czas trwania wszystkich kontroli w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać:
1) mikro, mali i średni przedsiębiorcy - 4 tygodnie
2) pozostali przedsiębiorcy - 8 tygodni
Mikro-przedsiębiorcy, mali i średni przedsiębiorcy
Mikro-przedsiębiorca:
- zatrudnia do 10 pracowników
- roczny obrót netto do 2 milionów euro
Mały przedsiębiorca:
- zatrudnia mniej niż 50 pracowników
- roczny obrót netto do 10 milionów euro
Średni przedsiębiorca:
- zatrudnia mniej niż 250 pracowników
- roczny obrót netto do 50 milionów euro
Formy prowadzonej działalności
- osoba fizyczna
- spółka cywilna
(przychód netto 800.000Euro):
- Spółka jawna (KRS; 1000 + 500zł) opłata sądowa (1000zl) + ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym (500zł) i Gospodarczym w wysokości
- Spółka partnerska (wolne zawody)
- Spółka z o.o.
- Spółka SA
Spółka cywilna
- prosta forma nie wymaga zgłoszenia do KRS
- nie jest spółką prawa handlowego - jest jedynie umową łączącą wspólników
- Umowa + KC
==================================================================================
Działalność Gospodarcza - czyli co trzeba zrobić, aby założyć własną FIRMĘ
Krok pierwszy - urząd Miasta/ Gminy
1) zgłoszenie na druku EDG-1 o dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej
Potrzebne dokumenty:
- Dowód osobisty
- Druk zgłoszenia
Podjęcie działalności
- przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą już w dniu złożenia wniosku
- z wyjątkiem złożenia wniosku w wersji elektronicznej bez podpisu elektronicznego
Tryb składania wniosku
Formularz papierowy przyniesiony przez przedsiębiorcy albo jego pomocnika
Formularz papierowy, przesłany listem poleconym z notarialnym poleceniem własnoręczności podpis wnioskodawcy
Elektroniczny formularz, podpisany elektronicznie
Wypełnianie wniosku
- wypełniony wyraźnie drukiem bez skreśleń (innego wniosku nie przyjmą pracownicy US i ZUS)
- w przypadku pomyłki wypełnić dodatkowy dokument EDG-POPR
Zakres danych ewidencyjny jest określony w artykule 7B ust.2 oraz art. 7ba ust. 1 ustawy - prawo działalności gospodarczej i obejmuje
1 oznaczenie przedsiębiorcy
PESEL, NIP, o ile taki posiada
3) miejsce zamieszkania i adresu przedsiębiorcy
4) działalność poza miejscem zamieszkania - również wskazanie adresu zakładu głównego oddziału lub innego miejsca
5) PKD
6) data rozpoczęcia działalności gospodarczej
7) telefon adres poczty elektronicznej, o ile przedsiębiorca posiada
8) informacje o zawieszeniu/ wznowieniu wykonania działalności gospodarczej
Brak NIP
- obcokarajowiec
- osoba, która nigdy nie osiągała przychodów podlegających opodatkowaniu
- taki wniosek jest ważny
- firma przedsiębiorcy i spółki cywilne
- przedsiębiorca działa pod firmą, w rozumieniu przepisów KC
- Firmą jest Imię i Nazwisko oraz ewentualnie inne dowolne określenia z zastrzeżeniem, że nie będą one wprowadzać w błąd
- spółka cywilna nie posiada firmy w rozumieniu przepisów KC - przedsiębiorcami są jedynie wspólnicy spółki cywilnej
Krok drugi -urząd statystyczny REGON
Spółki cywilne
- wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej - formularz wniosku RG-1
Potrzebne dokumenty
- wypełniony formularz RG-1
- kserokopia zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej (oryginał dokumentu do wglądu)
- dowód osobisty
Krok trzeci - konto bankowe
Nie ma obowiązku posiadania konta bankowego - dotyczy osoby fizycznej
Nie ma obowiązku przedkładania bankom: zaświadczenie o wpisie EDG, Regon, Nip
Krok czwarty - urząd skarbowy NIP2 spółki cywilne
Dokumenty:
- dowód osobisty; zgłoszenie EDG, Regon
- umowa spółki, umowa z bankiem; Prawo własności do lokalu
- Umowa z Biurem rachunkowym, inne
1) Obowiązek zgłaszania wyborze formy opodatkowania w US przed rozpoczęciem działalności
2) podatek od towarów i usług (VAT) VAT R - 152 zł
Krok piąty - zakład ubezpieczeń społecznych
Spółki cywilne - dokumenty:
- zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej KRS; Regon, NIP, dowód osobisty
- ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe, zdrowotne
Krok szósty - Państwowa Inspekcja Pracy
Zatrudnienie pracowników - 30 dni od daty zatrudnienia o miejscu rodzaju i zakresie prowadzonej działalności oraz liczbie zatrudnionych pracowników.
Rejestracja stowarzyszeń z osobowością prawną (minimum 15 członków)
Wymagane dokumenty
- formularz KRS-W20, statut
- lista obecności z zebrania założycielskiego z wszystkimi danymi osobowymi członków stowarzyszenia
- protokół z wyboru komitetu założycielskiego
- adres tymczasowy służby stowarzyszenia
Opłaty:
- 500zł za wpis do rejestru stowarzyszenia
- 1000zł za wpis do rejestru przedsiębiorców
Termin załatwienia sprawy: do 14 dni.
Zaszeregowanie obiektów hotelarskich noszących nazwy:
Hotel, motel, pensjonat, kemping (camping), dom wycieczkowy, schronisk.
Wniosek - zaszeregowanie obiektów hotelarskich (urząd marszałkowski)
Dokumenty potwierdzające spełnienie wymagań:
Budowlanych - decyzja o pozwoleniu na budowę
Przeciwpożarowych - opinia miejscowej komendy państwowej straży pożarnej
Sanitarnych - opinia właściwego miejscowo inspektora sanitarnego
REGON
Odpis KRS lub zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej
Dowód opłaty za dokonanie oceny spełnienia wymagań przez obiekt hotelarski.
Opłata za kategoryzację wynosi:
- dla Choteli i moteli 4* i 5* 1140zł
- dla hoteli i moteli 3* 760zł
- dla hoteli i moteli 2 i 1*456zł
- dla kempingów 608zł
- dla domów wycieczkowych 380zł
- dla pensjonatów do 20 pokoi) 304zł
- dla pensjonatów powyżej 20 pokoi 456zł
- dla schronisk 228zł
- dla młodzieżowych 76zł
Termin załatwienia sprawy jeden miesiąc.
Wniosek o wpis do rejestru organizatorów turystyki
- Urząd marszałkowski
Wniosek powinien zawierać dane:
- firmę przedsiębiorcy i jego siedzibę i adres a w przypadku, gdy przedsiębiorca jest osoba fizyczna - adres zamieszkania
- NIP
- określenie przedmiotu działalności
- określenie zasięgu terytorialnego wykonywanej działalności (obszar kraju), kraje europejskie lub poza europejskie)
- wskazanie głównego miejsca wykonywania działalności objętej wpisem do rejestru oraz oddziałów
- imiona i nazwiska osób upoważnionych do kierowania działalnością przedsiębiorcy i oddziałów
Wpis do rejestru organizatorów turystyki
Warunki wpisu
- rok praktyki w obsłudze turystów i ukończone studnia wyższe z zakresu tur i rekr, prawa, ekonomii lub zarządzania i marketingu
- 2 lata praktyki w obsłudze turystów i ukończoną szkołę średnia z zakresu obsługi tur lub ukończone inne studia wyższe
- 4 lata w obsługi turystów i ukończona szkoła średnia inną niż powyżej
- 6 lat praktyki w obsłudze turystów w pozostałych przypadkach
Opłata skarbowa od wniosku 514zł
Praktyka
Zgodnie z ustawą za praktykę uważa się:
- samodzielne wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie organizowania imprez turystycznych lub pośrednictwa
- kierowanie jednostkami organizującymi imprezy turystyczne
- prace na stanowiskach związanych z przygotowaniem zawieraniem umów oświadczeniu usług turystycznych
- samodzielne przygotowanie programów imprez turystycznych
- wykonywania zadań przewodnika turystycznego i pilota wycieczek
Do wniosku przedsiębiorca powinien dołączyć
- umowę gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej albo umowę ubezpieczenia na rzecz klientów
- oświadczenie zawarte we wniosku o wpis do rejestru są kompletne i zgodne z prawdą
Oświadczenie powinno zawierać
- firmę przedsiębiorcy oraz jego siedzibę i adres
- oznaczenie miejsca i datę złożenia oświadczenia
- podpis
Agroturystyka a działalność gospodarcza
Minimum formalności
Rolnik, który chce:
-wynajmować pokoje na terenie swojego gospodarstwa, wynajmować miejsca do ustawienia namiotu, sprzedawać posiłki domowe lub świadczyć inne usługi związane z pobytem turystów, zgłasza ten fakt jedynie w urzędzie gminy
Warunek:
Baza noclegowa nie więcej niż 5 pokoi
Działalność rejestruje:
- rolnik, gdy wynajmuje 6 pokoi
- osoby niebędące rolnikami (nie posiada przynajmniej jednego hektara ziemi)
Kategoryzacja Agro
Można wyodrębnić 4 kategorie
- Kat standard - bez słoneczka
- Kategoria pierwsza 1 słoneczka
- kategoria druga 2 słoneczka
- kat trzecia 3 słoneczka
4 rodzaje zakwaterowania
- pokoje gościnne
-pokoje grupowe
- samodzielne jednostki mieszkalne
- przyzagrodowe pola namiotowe
Opłata kategoryzacyjna do pięciu pokoi wynosi
- dla osób zrzeszonych 350zł
- dla niezrzeszonych 700zł
- powyżej pięciu pokoi dopłata za każdy następny pokój lub samodzielną jednostkę wynosi 20zł
Pokój gościnny
Samodzielna jednostka mieszkalna / kwatera grupowa
- pokój gościnny podstawowy rodzaj bazy noclegowej, który spełnia funkcje sypialni dla 1-4osób z dostępem do łazienki, WC
- Samodzielna jednostka mieszkalna nie więcej niż 3 sypialnie, pokój wypoczynkowy niezależna łazienka i WC, kompletnie wyposażona kuchnia do samodzielnego przygotowywania posiłków
- kwatera grupowa podstawowy standard, więcej niż 4 miejsca sypialne, z dostępem do łazienki i WC oraz pomieszczeń wspólnych
Forma opodatkowania
Karta podatkowa
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Rozliczenie na zasadach ogólnych
Podatek liniowy 19%
Karta podatkowa
- najprostsza forma opodatkowania
- nie potrzeba prowadzić żadnych ewidencji
- co miesiąc wpłaca się na konto US tę samą kwotę
- rachunki - na żądanie klienta
Stawka podatku dochodowego ustalana jest w drodze decyzji US w zależności od:
- Rodzaju prowadzonych działalności
- od liczby mieszkańców gminy na terenie, której ma być prowadzona działalność
- liczby zatrudnionych pracowników
Karta podatkowa
Kartą podatkową mogą rozliczać się podatnicy prowadzący działalność w zakresie:
- usług gastronomicznych (bez napojów o zawartości alk powyżej 1,5%
- usług hotelarskich liczba pokoi nie przekracza 12
- usług transportowych (1 pojazd)
- usług rozrywkowych
- sprzedaży posiłków domowych w mieszkaniach (bez zawartości alk powyżej 1,5%
Karta podatkowa
- wolne zawody - ochrona zdrowia ludzkiego i weterynaryjne
- opieka domowa nad dziećmi i osobami chorymi
- usługi edukacyjne- udzielanie lekcji na godziny
- handel detaliczny żywnością napojami, wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami z wyjątkiem napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%
- handel detaliczny artykułami nieżywnościowymi
Wady karty podatkowej
- tylko usługi hotelarskie o liczbie pokoi do 12 (w tym w domkach)
- brak możliwości stosowania umów zlecenia i umów o dzieło (jedynie umowa o prace)
- nie wolno prowadzić innej działalności gospodarczej nieobjętej kartą podatkową
- małżonek nie może prowadzić takiej samej działalności
- nie wolno wytwarzać wyrobów akcyzowych
- brak możliwości opodatkowania w tej formie spółki (jakiejkolwiek)
- maksymalnie pracujące 3 osoby ( prowadzący + 2)
- konieczność prowadzenia ewidencji zatrudnienia
- nie odlicza się żadnych kosztów - nawet składki za ZUS
Wyjątek część składki zdrowotnej od podatku.
Zalety karty podatkowej
- możliwość zgłaszania przerw (minimalnie 10 dniowych, maksymalnie - bez ograniczenia), za które nie trzeba opłacać podatków w formie karty podatkowej
- możliwość zatrudniania „na zastępstwo” na czas nieobecności pracownika trwającej dłużej niż 10 dni
- możliwość (obowiązek) wystawiania rachunków (faktur) na żądanie klienta, oraz konieczność ich przechowywania przez następnych 5 lat
- możliwość prowadzenia w tej formie nawet małego hotelu do 12 pokoi
- prosta dokumentacja podatkowa (w formie zeszytu)
- zeznanie podatkowe składa się jeden raz w roku
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
- dotyczy osoby fizyczne, spółki cywilne, jawne, partnerskie
Nie przysługuje między innymi:
- osobą prowadzącym aptekę, lombard lub kantor, wydawnictwo, biuro podróży
- wytwarzającym wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym
- podatnikom, którzy przekroczyli przychody 250 000 euro
Stawki ryczałtu
1) 20% przychody:
- wolne zawody, umowy najmu, dzierżawy
2) 17% m.in. dla przychodów zaświadczenia usług
- hoteli
- rekreacji i sportu
- pilotowania, organizatorów i pośredników turystycznych
- parkingowych, obsługi centrali wzywania radio taxi, zarządzanie nieruchomościami
- wynajmu samochodów osobowych, pozostałych środków transportu
- dworactwa w zakresie sprzętu komputerowego, oprogramowania, przetwarzania danych
- pośrednictwa w sprzedaży:
Pojazdów mechanicznych i motocykli oraz części i akcesoriów do nich
3) 8,5% m.in.
Działalność usługowa w tym działalność gastronomiczna (sprzedaż napojów powyżej 1,5% alk)
- wytwarzanie przedmiotów (wyrobów) z materiału powierzonego przez zamawiającego
- prowizji komisanta ze sprzedaży na podstawie umowy komisu
- prowizji kolportera prasy na podstawie umowy o kolportaż prasy
- prowadzenie przedszkoli oraz oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych - dotyczy wyłącznie przygotowania dzieci do nauki w szkole
- usługi związane z ogrodami botanicznymi zoologicznymi oraz obszarami z obiektami chronionej przyrody
4) 5,5% m.in.
- działalność wytwórcza, roboty budowlane, przewozy ładunków taborem samochodowym o ładunku powyżej 2 ton
- prowizja ze sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaków opłaty skarbowej, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych do automatów
5) 3% m.in.
- działalność gastronomiczna, z wyjątkiem sprzedaży napoju o zawartości powyżej 1,5% alk.
- działalność usługowa w zakresie handlu
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
- ewidencja przychodów
- ewidencja środków trwałych (powyżej 3,500zł)
- ewidencja wynagrodzeń
Wady i zalety ryczałtu
Ograniczenia:
- wysokie stawki dla usług hotelarskich (17%)
- brak możliwości odliczeń kosztów (korzystny: gdy koszty prowadzonej działalności są niewielkie)
- nie możność rozliczania się z małżonkiem
Zalety:
- niski podatek dla gastronomi bez alkoholu (3%)
- księgowość
- podatek tylko wtedy, gdy jest obrót do 20 każdego miesiąca
- Roczne zeznanie podatkowe PIT28 - do 31 stycznia następnego roku
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych:
Odliczenia
- od przychodu składki na ubezpieczenie społeczne oraz darowizny (cele społeczne)
- od podatku część składki na ubezpieczenie zdrowotne.