Wykład 6 - Obrót materiałowy - cd.

1. Ewidencja transakcji sprzedaży materiałów zbędnych

Transakcja sprzedaży w ewidencji księgowej ujmowana jest w dwóch momentach:

• wystawienia dowodu sprzedaży dla odbiorcy,

• wydania materiałów z magazynu.

Materiały wydawane są z magazynu w cenie ewidencyjnej, tj. stałej albo zmiennej cenie ewidencyjnej.

Sprzedaż materiałów dokonywana jest w cenach sprzedaży, które ustalane są w wysokości brutto, tj. łącznie z podatkiem VAT.

Schemat 1 - Transakcja sprzedaży materiałów

Objaśnienia do schematu:

1. Wydanie z magazynu sprzedanych materiałów w cenie ewidencyjnej.

2. Wyksięgowanie odchyleń przypadających na sprzedane wydane z magazynu materiały (w przypadku stałej ceny ewidencyjnej):

1. odchylenia debetowe,

2. odchylenia kredytowe.

3. Faktura VAT za sprzedane materiały w cenie sprzedaży brutto (u podatników, których cała sprzedaż jest opodatkowana):

1. wartość sprzedanych materiałów w cenie sprzedaży netto,

2. podatek VAT należny od sprzedanych materiałów .

2. Wycena zapasu materiałów na dzień bilansowy

Na dzień bilansowy materiały wyceniane są w wysokości cen, które faktycznie zostały za nie zapłacone, czyli w cenach nabycia albo w cenach zakupu, pod jednym warunkiem, że nie straciły one na wartości.

Jeśli cena zakupu lub nabycia materiałów jest wyższa od ich ceny sprzedaży netto, to jest ceny możliwej do uzyskania pomniejszonej o wszelkie potencjalne upusty, rabaty oraz o koszty związane z doprowadzeniem do sprzedaży, to należy dokonać odpisów aktualizujących ich wartość.

Schemat 2 - Odpisy z tytułu utraty wartości materiałów

1) Odpis z tytułu utraty wartości materiałów na dzień bilansowy.

Schemat 3 - Funkcjonowanie konta

315 „Odpisy aktualizujące wartość materiałów”

Objaśnienia do schematu:

1. Pk - dokonanie odpisu z tytułu trwałej utraty wartości materiałów na dzień bilansowy.

2. Pk - zmniejszenie odpisu z tytułu trwałej utraty wartości materiałów w momencie:

1. dokonania sprzedaży materiałów,

2. zużycia materiałów,

3. nieodpłatnego przekazania,

4. powstania szkody lub uznania za niedobór.

3. Pk - zmniejszenie odpisu z tytułu trwałej utraty wartości materiałów na skutek ustania przyczyny powodującej odpis.

Przykład 1

W przedsiębiorstwie „FART” S.A. na początku roku obrotowego wartość zapasu materiałów w cenie ewidencyjnej (zmienna cena ewidencyjna) wyniosła 20 000 zł. Na koniec minionego roku dla tego zapasu utworzono odpis korygujący na skutek trwałej utraty jego wartości. Saldo konta 315 „Odpisy aktualizujące wartość materiałów” na początku roku wynosi 2 000 zł. W styczniu w zakresie obrotu materiałowego wystąpiły poniższe operacje gospodarcze:

Lp.	Treść operacji gospodarczej	Kwota
	Rw - wydano z magazynu materiały do produkcji w cenie ewidencyjnej	10 000
	Wz - wydano z magazynu odbiorcy sprzedane zbędne materiały w cenie ewidencyjnej	3 000
	Pk - wyksięgowano (storno czerwone) część odpisów z tytułu utraty wartości w ślad za zużytymi i sprzedanymi materiałami: Obliczenia: udział odpisu korygującego w zapasie materiałów (U) wartość odpisu podlegająca rozliczeniu na rozchodowane materiały: wydane do produkcji 10 % x 10 000 = 1 000 wydane odbiorcy 10 % x 3000 = 300	1 300

Powyższe operacje gospodarcze zostaną zaksięgowane następująco:

3. Podatek VAT w obrocie materiałowym

Schemat 4 - Zakup i sprzedaż materiałów w firmach

nie będących podatnikami VAT

Objaśnienia do schematu:

1. Faktury VAT lub rachunki od dostawców za zakupione materiały.

2. Pz - przyjęcie materiałów do magazynu w cenie ewidencyjnej.

3. Rachunki z tytułu sprzedanych produktów.

W przypadku podatników VAT należy przeanalizować trzy możliwe sytuacje:

1. Zakupione materiały dotyczą sprzedaży w całości opodatkowanej VAT,

2. Zakupione materiały dotyczą sprzedaży częściowo opodatkowanej i częściowo zwolnionej z VAT,

3. Zakupione materiały dotyczą sprzedaży zwolnionej z VAT.

1. Zakupy związane ze sprzedażą opodatkowaną

Schemat 5 - Rozliczenie podatku VAT w podmiotach o sprzedaży w całości opodatkowanej

Objaśnienia do schematu:

1. Faktury VAT za zakupione materiały.

2. Pz - przyjęcie materiałów do magazynu w cenie ewidencyjnej.

3. Pk - wyksięgowanie podatku naliczonego VAT podlegającego w całości odliczeniu.

4. Faktura VAT dotycząca sprzedaży produktów:

1. przychód w cenie sprzedaży netto,

2. VAT należny.

2. Zakupy związane ze sprzedażą częściowo opodatkowaną

Podatnik może pomniejszyć VAT należny o VAT naliczony dotyczący tylko sprzedaży opodatkowanej. Należy przeprowadzić podział „zakupionych” VAT na część odnoszącą się do sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej z opodatkowania. Jeśli taki podział nie jest możliwy, należy ustalić procentowy udział opodatkowanej wartości sprzedaży materiałów w wartości sprzedaży ogółem. Przy ustalaniu wartości sprzedaży nie uwzględnia się kwot podatku. Udział ten oblicza się na podstawie danych z roku poprzedzającego dany rok kalendarzowy (czyli w roku 2010 według danych z roku 2009) w sposób następujący:

Na początku kolejnego roku trzeba będzie dokonać korekty rozliczonego VAT w minionym roku w oparciu o faktyczną strukturę sprzedaży minionego roku.

Podatek VAT nie podlegający odliczeniu może powiększyć w zależności od decyzji podmiotu:

• koszty działalności, np. koszty rodzajowe na koncie 407 „Podatki i opłaty”, koszty w zespole 5 według typów działalności,

• wartość zapasu materiałów w cenie ewidencyjnej.

Schemat 6 - Rozliczenie podatku VAT w podmiotach o sprzedaży częściowo opodatkowanej i częściowo zwolnionej z podatku VAT

Objaśnienia do schematu:

1. Faktury VAT za zakupione materiały.

2. Pz - przyjęcie materiałów do magazynu w cenie ewidencyjnej.

3. Pk - wyksięgowanie podatku naliczonego VAT podlegającego rozliczeniu na część odliczaną od należnego i część zaliczaną do kosztów

4. Pk - rozliczenie podatku naliczonego:

1. podatek naliczony VAT podlegający odliczeniu,

2. podatek naliczony VAT powiększający koszty działalności.

1. Faktura VAT dotycząca sprzedaży produktów:

1. przychód w cenie sprzedaży netto,

2. VAT należny.

Przykład 2

Firma ATLAS S.A. podatnik VAT sprzedaje produkty częściowo opodatkowane VAT. Część sprzedaży ustawowo podlega zwolnieniu z VAT. W minionym półroczu struktura sprzedaży opodatkowanej w całości sprzedaży wyglądała następująco:

Sprzedaż netto za poprzedni rok kalendarzowy	Razem
Opodatkowana	69 000
Ogółem	120 000

W lipcu wystąpiły poniższe operacje gospodarcze dotyczące zakupu i sprzedaży:

Lp.	Treść operacji gospodarczej	Kwota
	Otrzymano fakturę za zakupione materiały: materiały w cenie zakupu netto 26 000 podatek VAT 5 720 wartość faktury brutto 31 720	31 720
	Pz - przyjęto zakupione materiały do magazynu w cenie ewidencyjnej	26 000
	Pk - wyksięgowano naliczony podatek VAT	5 720
	Wystawiono odbiorcy fakturę za sprzedane wyroby gotowe: cena sprzedaży netto 30 000 podatek VAT 6 600 wartość faktury brutto 36 600	36 600
	Pk - rozliczono podatek VAT naliczony: wskaźnik struktury sprzedaży = VAT naliczony podlegający odliczeniu = 58 % x 5 720 = 3 317 VAT naliczony zaliczany do kosztów działalności 5 720 - 3 317,6 = 2 403

Ewidencja powyższych operacji przebiega następująco:

Na koncie 221 „Rozliczenie naliczonego VAT” przebiega podział podatku na część, która pomniejsza podatek należny budżetowi od podatku powiększającego koszty działalności. Po wyksięgowaniu obu tych części konto nie powinno wykazywać salda.

3. Zakupy związane ze sprzedażą zwolnioną z podatku

W takiej sytuacji nie występuje VAT należny, a podatek naliczony w całości powiększa koszty działalności albo doliczany jest do wartości zapasu materiałów w cenie ewidencyjnej.

Schemat 7 - Rozliczenie podatku VAT w podmiotach o sprzedaży zwolnionej z VAT

Objaśnienia do schematu:

1. Faktury VAT za zakupione materiały.

2. Pz - przyjęcie materiałów do magazynu w cenie ewidencyjnej.

3. Pk - wyksięgowanie podatku naliczonego VAT nie podlegającego odliczeniu.

4. Faktura VAT dotycząca sprzedaży produktów, które zwolnione są z podatku VAT (VAT należny nie wystąpi).

Gdy współczynnik przekroczy 98%, podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego. Natomiast, gdy współczynnik ten nie przekroczy 2%, podatnik nie ma w ogóle prawa do odliczenia podatku naliczonego, który podlegałby rozliczeniu strukturą sprzedaży.

Dr Anna Zysnarska - Obrót materiałowy - cd.

9

Rachunkowość finansowa, wykłady 2010

1

WARTOŚĆ BILANSOWA MATERIAŁÓW = BZ) 311 - BZ) 315

765 Pozostałe koszty operacyjne

zapas materiałów

w cenie zakupu (nabycia)

311 Materiały

315 Odpisy aktualizujące wartość materiałów

BZ)

BZ)

utrata wartości

X 100% = 10%

U =

wartość odpisu na początku roku

zapas materiałów na początku roku

=

sprzedaż netto ogółem

VAT podlegający odliczeniu

sprzedaż opodatkowana netto

X 100%

VAT naliczony przy zakupie materiałów

x

69 0000

X 100% = 58%

120 000

---