27.03.2012r.
UCZEŃ O SPECJALNYCH POTRZEBACH EDUKACYJNYCH
Zajęcia terapeutyczne= Zaj. Wyrównawcze, socjometryczne, korek.- kom.
35- 40% dzieci z zaburzeniami rozwojowymi
Uczeń z zaburzeniami rozwojowymi- trudności w kompetencjach edukacyjnych z przyczyn rozwojowych lub środow. Uczeń ten potrzebuje indywidualnego wsparcia.
Uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych to osoba, która z racji swojej odmienności rozwojowej na plus( zdolne) lub na minus ( odchylenia od normy) wymaga specjalnego , indywidualnego, dodatkowego oddziaływania pedagogicznego zwanego terapią pedagogiczną, czyli zajęcia korekcyjno- kompensacyjne , zaj. dydaktyczno- wychowawcze, zaj. gimnastyki korekcyjnej, zaj, wspierające indywidualny rozwój dziecka
( dla zdolnych), zaj. logopedyczne, zaj. socjoterapeutyczne , zaj. terapii dodatkowej np. dogoterapia, hipoterapia, ortoterapia, sylwoterapia (obcowanie z naturą), choreoterapia .
Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010r.
W sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psych.-pedag. w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.
Na czym polega pomoc psych.-pedag. udzielana uczniowi:
- na rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia,
- na rozpoznawaniu indywidualnych możliwości psychofizycznych ucznia, wynikających w szczególności:
1) z niepełnosprawności
2) z niedostosowania społecznego
3) z zagrożenia niedostosowaniem społecznym
Trzy stopnie niepełnosprawności:
Intelektualna( lekkie, umiarkowane, znaczne- głębokie)
Fizyczna ( ruchowa)
Receptoryczna
4) ze szczególnych uzdolnień:
- wysokie IQ,
- uzdolnienia np. plast, muz, językowe, sportowe, itp.
5)ze specyficznych trudności w uczeniu się
- dzieci z grupy ryzyka dysleksji rozwojowej,
- dzieci z dysleksją rozwojową
6) z zaburzeń komunikacji językowej
- dzieci z grupy ryzyka zaburzeń wymowy,
- zaburzenia płynności mowy ( dzieci zaniedbane rewalidacyjnie, dzieci z zaburzonym analizatorem słuchowym, dzieci obcojęzyczne)
- zaburzenia dysleksji typu słuchowej,
7) z choroby przewlekłej
- cukrzyca, choroby nowotworowe, alergie, astma, itp.
8) z sytuacji kryzysowych lub traumatycznych
- rozwody rodziców, związane z warunkami atmosf.
9) z niepowodzeń edukacyjnych
- niepowodzenia ukryte,
- dziecko ze słabą motywacją do nauki,
- wysoki próg edukacyjny,
- dzieci niższej niż przeciętna sprawności intelek.( dzieci z granicy normy 70-80 IQ)
10) z zaniedbań środowiskowych związanych z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, spędzania czasu wolnego, kontaktami środowiskowymi:
- rodziny ubogie,
- rodziny monotonnie spędzające czas wolny,
- dzieci, które muszą pracować (pomoc domowa)
11) z trudności adaptacyjnych związanych z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego , w tym związanych z wcześniejszym kształceniem za granicą.
04.04.2012
Temat: Dysleksja rozwojowa - wróg czy przyjaciel ucznia?
Zaburzenia rozwojowe, trwające cały czas.
Dysleksja rozwojowa - specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu u osób:
- o prawidłowym rozwoju umysłowym
- u których współwystępują zaburzenia funkcji percepcyjno-motorycznych, zaangażowanych w proces nabywania tych umiejętności.
Funkcje percepcyjno - motoryczne zaburzenia mogą dotyczyć funkcji :
- analizy i syntezy wzrokowej
- analizy i syntezy słuchowej
- językowych (zaburzenia mowy)
- motoryki (kinestetyczno- ruchowe)
Współdziałania czyli integracja
- w/w procesów
- pamięci wzrokowej, słuchowej, ruchowej
- lateralizacji
- orientacji w schemacie ciał, kierunkach i przestrzeni
Dysleksja
- specyficzne trudności (zaburzenia w nauce czytania, którym często towarzyszą trudności w pisaniu)
Dysortografia
- specyficzne trudności (zaburzenia w komunikowaniu się za pomocą pisma, szczególnie z opanowaniem poprawnej pisowni w tym błędy ortograficzne)
Dysgrafia
- specyficzne trudności (zaburzenia w opanowaniu niewłaściwego poziomu graficznego pisma)
- nie wiąże literek
- literki mogą być bardzo małe
- przypominają pismo druk
Koncepcje przyczyn
1. Koncepcja genetyczna - dziedziczenie zmian w c.u.n. (geny)
2. Koncepcja opóźnionego dojrzewania centralnego układu nerwowego
- spowolnienie dojrzewania c.u.n. i zaburzenia funkcjonalne (geny, hormony)
3. Koncepcja organiczna - mikrouszkodzenia struktury tych okolic mózgu, które realizują czynności czytania i pisania
- u dzieci niepełnosprawnych intelektualnie
4. Koncepcja Hormonalna - niedokształcenie struktury niektórych okolic kory mózgowej ( nadprodukcja testosteronu)
Symptomy:
Wolne tempo czytania, niechęć do czytania
Nieprawidłowa pisownia, dominacja błędów ortograficznych
Trudności w orientacji i w czasie
Trudności z zapamiętywaniem
- wierszy, terminów, nazw, dat, numerów,
- przekręcanie nazwisk i nazw liczb wielocyfrowych
Trudności w przedmiotach szkolnych wymagających dobrej percepcji wzrokowej, przestrzennej, pamięci wzrokowej
- np. geografii - zła orientacja na mapie
- geometrii - rysunek uproszczony, schematyczny
- chemii- łańcuch, reakcji chemicznych
Trudności w przedmiotach szkolnych wymagających dobrej percepcji i pamięci słuchowej, dźwięków mowy
- w opanowaniu języków obcych
- biologia - opanowanie terminologii
- historia - zapamiętanie nazwisk, dat
11.04.2012
Temat: Model stymulacji inteligencji wielorakich wg teorii Howarda Gardnera.
„Wszystkie dzieci są zdolne”
Howard Gardner
- neuropsycholog
- bada ludzkie poznanie uznające je za zagadnienie bardzo pojemne
- IQ jako wynik pomiaru psychometrycznego - niedoskonałe
- IQ jako wynik testu bada tylko uzdolnienia:
1. Matematyczno- logiczne
2. Językowe
Rewolucja w poglądach Gardnera:
- pluralistyczne podejście do inteligencji:
1. Inteligencja to potencjał biopsychiczny w kontekście środowiskowym
2. Można zatem ten potencjał zmieniać
„W każdym dziecku jest inny anioł”
Dziecko rodzi się ze wszystkimi rodzajami inteligencji
- każdy posiada inne możliwości ich rozwijania
- każdy uczy się w inny sposób
Rodzaje inteligencji
1. Wizualno -przestrzenna
2. Werbalno - lingwistyczna
3. Matematyczno - logiczna
4. Kinestetyczno - ruchowa
5. Muzyczna
6. Interpersonalna
7. Intrapersonalna
8. Naturalistyczna (przyrodnicza)
1. Wizualno -przestrzenna
- Picasso
- umiejętność odtwarzania obrazu 3-wymiarowego świata w umyśle
- lubią projektować
- dostrzega szczegóły, które umykają innym
- lubią oglądać filmy, pokazy multimedialne
- lubią rozwiązywać rebusy, łamigłówki obrazkowe
- w swoich zeszytach mają dużo kolorowych podkreśleń
- łatwiej uczą się gdy obok tekstu są obrazki, diagramy, mapki
- ogromne zdolności manualne
- lubią rysować, malować, wykonywać prace techniczne
- świetnie czytają mapy, plany, schematy
Należy tym dzieciom dać możliwość uczenia się przez sztukę.
2. Werbalno - lingwistyczna /językowa
- prof. Bartoszewski
- Kuba Wojewódzki
Cechy profilu
- łatwość słowa mówionego i pisanego
- osoby te łatwo tworzą nowe produkty słowne tzw. oratorzy
- dzieci lubią słuchać bajek i opowiadań
- chętnie włączają się do rozmowy
- bronią swojego zdania, tłumaczą innym
- to liderzy w pozytywnym znaczeniu
Inteligencja językowa decyduje o pozycji człowieka w grupie społecznej.
3. Matematyczno - logiczna
Cechy:
- łatwość poszukiwania związków przyczynowo-skutkowych
- łatwość kalkulowania
- są dociekliwi
- lubią rozwiązywać zagadki i wyciągać wnioski
- zadają dużo pytań
- zorganizowani, skrupulatni w działaniach
Osoby te lubią wykorzystywać klasyfikacje, kalkulacje itp.
4. Kinestetyczno - ruchowa / fizyczna
- Adam Małysz
- Flip i Flap
- nie lubią siedzieć bezczynnie
- lubią sport, taniec
- lubią zabawę w teatr
- chętnie majsterkują
- najlepiej uczą się gdy mogą chodzić, wziąć coś do ręki, klaskać
- mają wyrazistą mimikę, gestykulację
- często wiercą się ale niekoniecznie to osoby z ADHD
5. Muzyczna
- Michael Jackson
- Rubik
- słyszą muzykę wszędzie, nawet w duszy
- nie mogą żyć bez muzyki
-chętnie uczą się tańca
-ładnie śpiewają
- szybko uczą się gry na instrumentach
- często nucą i pogwizdują
- uczą się z muzyką w tle
- bardzo wrażliwi na dźwięki muzyczne i werbalne
6. Interpersonalna / społeczna
- Matka Teresa
- Jan Paweł II
- Jurek Owsiak
- ludzie którzy lubią przebywać w grupie, potrzebują drugiego człowieka
- efekty swoich działań odnoszą właśnie w grupie
- bardzo łatwo nawiązują kontakty
- aktywne w szkole, organizacjach
- potrafią rozstrzygać spory
- mają mnóstwo przyjaciół
- są wrażliwi na potrzeby, krzywdę innych choć jasno wyznaczają granicę własnej wolności
7. Intrapersonalna / emocjonalna
- to ludzie którzy są zdolni komunikować się z samym sobą
- zdolni do zgłębiania siebie
Wg Gardnera to najważniejszy rodzaj integracji człowieka
- to głęboka samowiedza i zdyscyplinowanie
- długo myślą nad odpowiedzią
- w czasie zajęć raczej mało aktywne
- raczej wolą być obserwatorami zajęć, zabaw
- znają swoje mocne i słabe strony
- starają się ciągle doskonalić tzw. perfekcjoniści
- lubią się wyróżniać
8. Naturalistyczna (przyrodnicza)
- osoby te lubią przebywać na łonie natury, lubią wycieczki przyrodnicze
- lubią oglądać albumy ze zdjęciami
- rozpoznają wiele gatunków roślin i zwierząt
- marzą o egzotycznych podróżach
- opiekują się kwiatami i zwierzętami
Wstęp do terapii dziecka
„Jeżeli dzieci nie są w stanie uczyć się w sposób w jaki są nauczane, wtedy nauczyciel powinien uczyć je we właściwy sposób”
- H. Gardner
18.04. 2012
Temat: Niewidomi.
Niewidomy
- jest to osoba, która posługuje się technikami bezwzrokowymi, wykorzystując pozostałe zmysły i specjalnymi pomocami o charakterze kompensacyjnym.
Wzrok obok słuchu jest podstawowym sposobem zdobywania przez człowieka wiedzy o otaczającym go świecie.
Przyczyny utraty wzroku:
- niewykształcenie się nerwu wzrokowego
- choroby podczas ciąży
- choroby i urazy
Rehabilitacja
Informacje o niej można zdobyć w:
- powiatowych centrach pomocy rodzinie
- ośrodkach pomocy społecznej
- w urzędach gminy
- poradniach psychologiczno- pedagogicznych
Edukacja
Ważne jest jak najwcześniejsze objęcie opieką specjalistyczną.
Sposoby kształcenia dzieci niewidomych
- oparte na współpracy z nauczycielem
- gabinety wyrównawcze
- klasy specjalne
- szkoły specjalne
- zintegrowane z dziećmi widzącymi
Sprzęt dla niewidomych:
- lupy
- białe laski
- pomoce optyczne
- maszyny do pisania
- zegarki
- budziki
- czujnik cieczy
- testy kolorów
- komputer przystosowany
Pies przewodnik
- pomaga w pokonywaniu przeszkód i przemieszczaniu się
- staje się przyjacielem i towarzyszem życia
- można się o niego starać za pośrednictwem PZN
Niewidomi muzycy:
- Stevie Wonder
- Andrea Bocelli
- Joanna Zimmer
Porady wychowawczo - dydaktyczne dla nauczycieli
Okres przedszkolny i klasa O
- należy pamiętać o pracy nad dojrzałością szkolną poprzez wspomaganie funkcji ruchowych i psychicznych
- od strony społecznej ważne jest organizowanie licznych doświadczeń w otoczeniu
- należy znacznie więcej angażować doświadczeń wzrokowych
Program M. Frostig
- to materiał rozwijający percepcję wzrokową z podręcznikiem i zeszytami do ćwiczeń
- sprzyja gromadzeniu ukierunkowanych spostrzeżeń wzrokowych, rozwija je i porządkuje
- kontynuacja programu w domu pod kontrolą rodzica
Praca w nauczaniu elementarnym
- zapewnienie dziecku miejsca w klasie blisko nauczyciela aby była możliwość częstej kontroli
- stosowanie powiększonych na ksero 1,5 razy ćwiczeń z matematyki i j. polskiego
- stosowanie powiększonego do 2 cm alfabetu
- stosowanie historyjek, rozsypanek literowych, sylabowych, wzrokowych oraz testów napisanych czarnym flamastrem
- dawanie poleceń d wykonania w czasie sprawdzianów napisanych czarnym flamastrem
- zaopatrzenie dziecka we własną tabliczkę, na której siedząc na ławce może wykonywać wszystkie prace gdy inni wykonują je przy tablicy
- pogrubienie czarnym cienkopisem linijek do pisania małych liter w zeszytach dziecka zawierających 3 linijki
- pozwolenie dziecku na pisanie czarnym flamastrem, jeżeli pismo dziecka jest czytelne i bez błędów, nie należy wyolbrzymiać kaligrafii
- przy zadawaniu prac pisemnych należy uwzględnić wolniejsze tempo pracy dziecka
Nauczyciel powinien:
Zadbać o udział dziecka w zajęciach rewalidacji indywidualnej jeśli występują trudności w nauce czytania i pisania u dziecka niedowidzącego.
W klasach starszych szkoły podstawowej uczeń może mieć trudności z:
- czytaniem obszernych tekstów z książek, lektur
- odczytywaniem z tablicy
- odczytywaniem i pisaniem długich ciągów matematycznych i wzorów chemicznych
- czytaniem map zagęszczonych elementami graficznymi
- nadążaniem z robieniem notatek w czasie lekcji
- przygotowaniem obszernych prac pisemnych
- ze zbyt długim korzystaniu ze wzroku przy dużej ilości zadań domowych
Jak można pomóc?
- zapewnić mu pomoc rodziców lub kolegów przy czytaniu materiału do opanowania
- zapewnić możliwość nagrywania dłuższych tekstów na nauczenia się
- dać możliwość korzystania z tzw. książki mówionej
- czytanie lektur tylko z powiększoną czcionką
- zachęcanie do korzystania z lupek
- czytanie z podziałem na role (mama i dziecko)
- zapewniamy miejsce blisko tablicy
- ograniczenie ilości notatek na lekcji do niezbędnych zapisów
- przy sprawdzianach - na oddzielnej kartce podać dziecku tematy, treść zadania itp.
- zezwolenie na pisanie prac pisemnych na komputerze
25.04. 2012
Temat: ADHD
Ogólna charakterystyka dziecka z ADHD:
- robi niesamowity bałagan w ciągu kilku minut
- ciągle czegoś szuka, wraca ze szkoły bez tornistra
- nie kończy rozpoczętych czynności
- wtrąca się do rozmowy, mówi bez podniesienia ręki
- ciągle się wierci
- bawi się przedmiotami
- zamyśla się, nie kończy notatki
- godzinami zabiera się do odrobienia zadania domowego, wymaga przy tym nadzoru dorosłego
ADHD - synonimy
- zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytami uwagi
- zaburzenie hiperkinestetyczne
- „Nadpobudliwość psychoruchowa”
Syndrom Śpiącej Królewny - występuję u dziewczynek
Syndrom Jasia Marzyciela - występuje u chłopców
Zespół nadpobudliwości psychoruchowej nie jest synonimem:
- niespokojnego dziecka
- niegrzecznego dziecka
- żywego temperamentu
- zaburzeń zachowania
- braku wychowania
-agresjii
-celowego łamania norm
- przemocy
ADHD to rozpoznanie medyczne i psychologiczne
By dziecko mogło mieć rozpoznany zespół nadpobudliwości psychoruchowej konieczne jest spełnienie kryteriów diagnostycznych:
- DSM IV TR
lub
- ICD 10
By postawić rozpoznanie konieczna jest konsultacja psychologa i psychiatry.
Trzy podstawowe grupy objawów ADHD / aż 60 - 70 % dzieci mają te objawy:
- nadruchliwość
- zaburzenia uwagi
- nadmierna impulsywność
Zaburzenia uwagi: 25% dzieci
Impulsywność/ nadruchliwość 5 % dzieci
Rozpowszechnienie (badania)
- Warszawa klasy I-III 4, 4 % ADHD
- Bydgoszcz klasa II 6,2 % ADHD
____________________________
> 13 lat - zachowania zaburzenia
- konflikt z prawem
- uzależnienia
- wyrzucenie ze szkoły
- depresja, próba samobójcza
___________________________________
11 lat - problemy z nauką
- trudne zachowania
- złe relacje z rówieśnikami
____________________________________
7 lat - ADHD
- niska samoocena
_____________________________________
Konsekwencje ADHD
Zdrowie dziecka
Trudności szkolne z ADHD
- słabsze osiągnięcia szkolne (90%)
- niższe wyniki w testach badających osiągnięcia szkolne (deficyt 10-15 punktów)
- niższe wyniki w testach mierzących iloraz inteligencji (deficyt 7-10 punktów)
ADHD - pełne kryteria
nadmierna aktywność zaburzenia uwagi impulsywność
- początek zaburzenia nie później niż w wieku 7 lat
- objawy w więcej niż jednej sytuacji
- objawy utrzymujące się przez co najmniej 6 miesięcy
- istotne klinicznie cierpienie lub upośledzenie funkcjonowania
- objawy te nie są spowodowane innym zaburzeniem (psychicznym, somatycznym)
Objawy - zaburzenia koncentracji:
- dziecko nie jest w stanie skoncentrować się na szczegółach podczas zajęć szkolnych, pracy lub wykonywania innych czynności
- trudno mu utrzymać uwagę na zadaniach i grach 9 + 7 - 4 = 16 + 4 = 20 Bądź uważniejszy!
- nie kończy żmudnych zadań
- polecenia musza być wielokrotnie powtarzane
- nie stosuje się do podawanych kolejno instrukcji
- rozprasza się pod wpływem bodźca zewnętrznego
Funkcjonowanie rodziny
Społeczeństwo
Zdrowie dziecka
Zdrowie rodziny
Edukacja
Życie społeczne dziecka
Status materialny rodziny
ADHD
konsekwencje
Zdrowie dziecka
Częstości zaburzeń lękowych
Częstości samobójstw
Dużo wypadków
Dużo uzależnień
Dużo palenia papierosów
Częstości
depresji
Dużo nastoletnich matek