1. Co to jest Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy?

Integralna część organizacji bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, obejmująca, w celu ratowania życia, zdrowia, mienia lub środowiska, prognozowanie, rozpoznawanie i zwalczanie pożarów, klęsk żywiołowych lub innych miejscowych zagrożeń, skupiający jednostki ochrony przeciwpożarowej, inne służby, inspekcje, straże, instytucje oraz podmioty, które dobrowolnie w drodze umowy cywilno-prawnej zgodziły się współdziałać w akcjach

ratowniczych.

2. Od którego roku funkcjonuje KSRG?

KSRG funkcjonuje w Polsce od 1995 roku

3. Jakie trzy poziomy odpowiedzialności organów państwowych wyróżnia się w KSRG?

• centralny (na kraj)

• wojewódzki

• powiatowy

4. Który z poziomów odpowiedzialności organów państwowych wyróżnionych w KSRG

jest poziomem podstawowym?

Podstawowym poziomem organizacyjnym krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego

jest poziom powiatu.

5. Od czego zależy struktura KSRG w poszczególnych powiatach?

Struktura KSRG w poszczególnych powiatach zależy od rodzaju zagrożeń i sieci

jednostek ratowniczych, a ta jest zależna od możliwości włączenia do systemu, poza

jednostkami ochrony przeciwpożarowej, innych służb i podmiotów funkcjonujących na

obszarze powiatu, zarówno na podstawie decyzji starosty, jak i umowy cywilno-prawnej

podpisanej ze starostą.

6. Jakie są dwa stany funkcjonowania KSRG?

System funkcjonuje w dwóch stanach:

 stałym czuwaniu i doraźnym reagowaniu, polegającym na podejmowaniu działań

ratowniczych przez własne siły i środki powiatu i gmin,

 wykonywaniu działań ratowniczych wymagających użycia sił i środków spoza powiatu,

wtedy uruchamiany jest poziom wspomagania, koordynacji oraz dowodzenia ze szczebla

wojewódzkiego, a przy dużych lub złożonych działaniach ratowniczych ze szczebla

centralnego (kraju).

7. Jakie są główne podmioty KSRG?

Głównymi podmiotami KSRG są jednostki Państwowej Straży Pożarnej oraz jednostki

ochotniczych straży pożarnych włączone do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego.

Dodatkowo w skład systemu wchodzą między innymi:

 Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa (SAR),

 Stacje Ratownictwa Górniczego,

 Policja,

 Pogotowie ratunkowe,

 Straż Graniczna,

 Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska,

 Państwowa Agencja Atomistyki,

 Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej i organizacje pozarządowe.

8. Które organizacje pozarządowe włączone są do KSRG?

 GOPR,

 WOPR,

 TOPR,

 Aeroklub Polski,

 ZHP,

 Polska Misja Medyczna,

 PCK,

 inne.

9. Jakie wyróżniamy fazy akcji ratowniczej?

Każdą akcję ratowniczą można podzielić na cztery główne fazy:

1. Faza wstępna

W zależności od rozmiaru zdarzenia, obejmuje pierwsze minuty od wystąpienia

zdarzenia. Ofiary w znacznym stopniu są zdane na siebie, współuczestników lub

świadków zdarzenia. Decydującą rolę w ratowaniu ofiar w stanie zagrożenia życia

odgrywają osoby umiejące udzielać pierwszej pomocy. Bardzo ważna na tym etapie jest

możliwość i umiejętność poprawnego wezwania służb ratowniczych.

2. Faza konsolidacji

Rozpoczyna się w momencie przybycia na miejsce zdarzenia służb ratowniczych. Na tym

etapie dochodzi do stopniowego opanowywania sytuacji. Ogromną rolę w tej fazie

odgrywa właściwe rozpoznanie i wypracowanie prawidłowych założeń taktycznych,

organizacja działań, zarządzanie służbami ratowniczymi i możliwość zgromadzenia

niezbędnych do potrzeb sił i środków.

3. Faza usuwania skutków.

Obejmuje leczenie poszkodowanych w oddziałach ratunkowych i szpitalach, a także

naprawę zniszczeń powstałych w miejscu katastrofy. Na tym etapie rozpoczynają się

również prace dochodzeniowe, śledcze i wyjaśniające przyczyny zdarzenia.

4. Faza przywracania do stanu pierwotnego

Obejmuje likwidację odległych skutków zdrowotnych, środowiskowych,

psychologicznych, społecznych, ekonomicznych. Na tym etapie dokonuje się analiz

i wypracowuje metody działania na przyszłość. Często faza czwarta stanowi proces

wieloletni.

10. Jakie ma uprawnienia kierownik akcji ratowniczej?

Kierujący działaniem ratowniczym może:

 zarządzić ewakuację ludzi i mienia,

 wstrzymać ruch drogowy oraz wprowadzić zakaz przebywania osób trzecich w rejonie

działania ratowniczego,

 przejąć w użytkowanie na czas niezbędny dla działania ratowniczego nieruchomości

i ruchomości, środki transportu, sprzęt, ujęcia wody, inne środki gaśnicze, a także

przedmioty i urządzenia przydatne w działaniu ratowniczym.

W stanie wyższej konieczności kierujący akcją ratowniczą jest uprawniony do zarządzenia:

 ewakuacji ludzi i mienia z terenu objętego akcją ratowniczą,

 koniecznych prac wyburzeniowych i rozbiórkowych,

 wstrzymania komunikacji w ruchu lądowym,

 udostępnienia pojazdów, środków i przedmiotów niezbędnych do akcji ratowniczej,

 zarządzenia odstąpienia od zasad powszechnie uznanych za bezpieczne, z zachowaniem

wszelkich dostępnych w danych warunkach zabezpieczeń oraz z zastrzeżeniem, że

wszystkie osoby uczestniczące w działaniu są poinformowane o zagrożeniach i wykonują

czynności ratownicze dobrowolnie.

Kierujący ma także prawo do zażądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych,

jednostek gospodarczych, organizacji społecznych i obywateli. W takich okolicznościach

osobom bądź instytucjom, za utratę zdrowia, życia bądź mienia przysługuje odszkodowanie.

11. Co to jest stan wyższej konieczności?

Termin ten jest opisany w ustawie z dnia 24 sierpnia 1991 r. „o Państwowej Straży Pożarnej”

oraz w rozporządzeniu ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 17 listopada 1997 r. w sprawie szczegółowych warunków bezpieczeństwa i higieny służby strażaków oraz zakresu ich obowiązywania w stosunku do innych osób biorących udział w akcjach ratowniczych, ćwiczeniach lub szkoleniu. Stan wyższej konieczności są to okoliczności podczas akcji ratowniczej, podczas których, w ocenie kierującego działaniem ratowniczym, dokonanej w miejscu i w czasie zdarzenia, istnieje prawdopodobieństwo uratowania życia ludzkiego, a z powodu braku specjalistycznego sprzętu zachodzi konieczność zastosowania sprzętu zastępczego lub fizyczne właściwości ratownika mogą zastąpić brak możliwości użycia właściwego sprzętu oraz kiedy jest możliwe wykonanie określonej czynności przez osobę zgłaszającą się dobrowolnie.

12. Jakie wyróżniamy trzy typy kierowania w czasie działania ratowniczego?

1) interwencyjny - realizowany w strefie zagrożenia lub bezpośrednich działań

ratowniczych, w której istnieje zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi oraz mienia

i środowiska lub prawdopodobieństwo jego wystąpienia, w celu likwidacji lub usunięcia

skutków zdarzenia oraz zapewnienia bezpieczeństwa ratownikom; kierowaniu

interwencyjnemu podlegają siły nie przekraczające wielkością jednej kompanii,

2) taktyczny - realizowany na granicy strefy zagrożenia lub poza nią w celu wykonania

przyjętej taktyki lub określonej strategii oraz nadzoru nad kierowaniem interwencyjnym;

kierowaniu taktycznemu podlegają siły nie przekraczające wielkością jednego batalionu,

3) strategiczny - realizowany w celu określenia i przyjęcia niezbędnej strategii

w likwidowaniu zagrożenia oraz nadzoru nad kierowaniem taktycznym; kierowaniu

strategicznemu podlegają siły wojewódzkich brygad odwodowych albo siły

przekraczające wielkością jeden batalion.

---