Pytania do testu
Higiena pracy jest dziedziną nauki zajmująca się badaniami: wpływu różnych czynników środowiska zewnętrznego na człowieka w środowisku pracy
Podczas oceny ryzyka bierze się pod uwagę: rodzaj i rozmiar narażenia, wielkość populacji narazonej na te czynniki
Czynniki niebezpieczne to czynniki, których oddziaływanie prowadzi do: to czynniki, których oddziaływanie na pracującego prowadzi lub może prowadzić do urazu
Bezpieczeństwo pracy to dziedzina nauki zajmująca się: kształtowaniem właściwych warunków pracy
Prawa i obowiązki pracowników i pracodawców określa: Kodeks Pracy
Monitoring środowiska pracy jest to: pomiar czynników szkodliwych lub uciążliwych wykonany według pewnego planu w sposób ciągły i przez dłuższy okres czasu
Wykaz chorób zawodowych zawiera: 26 grup różnych schorzeń
Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się: do : Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego, właściwego Okręgowego Inspektora Pracy
Narażenie zawodowe na czynniki chemiczne i fizyczne podlega ocenie, przy dokonywaniu której uwzględnia się: rodzaj czynnika, wartość stężeń lub natężeń i średni czas narażenia zawodowego
Decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej podejmuje: właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny po otrzymaniu zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej wszczyna postępowanie i kieruje pracownika lub byłego pracownika, którego dotyczy podejrzenie, na badanie do jednostki orzeczniczej w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania
Rozpoznania choroby zawodowej dokonuje się na podstawie:
Badań klinicznych przeprowadzonych w upoważnionych do tego jednostkach (np. poradniach, klinikach chorób zawodowych)
Epidemiologicznego dochodzenia w środowisku pracy (tzw. Wywiad środowiskowy - dotyczy rodzaju stanowiska pracy, rodzaju czynników szkodliwych i wyników ich badań, okresu narażenia, wyników badań, okresu narażenia, wyników badań wstępnych i okresowych)
Badania profilaktyczne kontrolne mają na celu: oceniają zdolność pracownika do powrotu na dotychczas zajmowane stanowisko pracy po minimum 30 dniowej absencji chorobowej
Parametrami charakteryzującymi dźwięk lub hałas są: częstotliwość i natężenie
Największa czułość ucha na dźwięk lub hałas występuje w zakresie następujących częstotliwości: 500Hz - 4000Hz (1-4kHz, 1-6kHz)
Infradźwięki to drgania akustyczne o częstotliwości: < 16Hz
Po 5-10 latach pracy w hałasie przesunięcie progu słyszenia obejmuje już częstotliwość: 2kHz
Powszechnym źródłem hałasu infradźwiękowego i niskoczęstotliwościowego w przemyśle są: sprężarki tłokowe o prędkości obrotowej w granicach 200 ÷ 1000 obr/min
Podczas pracy wentylatora powstaje hałas infradźwiękowy pochodzenia: mechanicznego i aerodynamicznego
Zmiany w organizmie ze strony układu krążenia w wyniku działania infradźwięków:
Przede wszystkim niezwykle subiektywne dolegliwości o charakterze podmiotowym, takie jak : szybkie pojawienie się zmęczenia, bóle, zawroty głowy, uczucie chwiania się, skłonności do omdleń, ogólne osłabienie, drażliwość, wybuchowość oraz zaburzenia snu
Występuje drżenie palców u rąk, wzmożony dermografizm
Zaburzenia czynności serca, zwolnienie tętna, obniżenie ciśnienia tętniczego krwi
Mogą występować drgania gałki ocznej o maksymalnym okresie 4 sekund, po ponad pięciogodzinnym przebywaniu w strefie infradźwięków o natężeniu przekraczającym 120dB
Efekty słuchowe - tłumaczone nieliniowością przewodzenia w obrębie ucha środkowego i wewnętrznego. Progi percepcji słuchowej infradźwięków gwałtownie wzrastają wraz ze spadkiem częstotliwości i mogą spowodować : ból uszu, czasowe przesunięcie progu słuchu, zaburzenia rozumienia mowy
Fale ultradźwiękowe odbierane są przez: fale o częstotliwości drgań powyżej 16kHz odbierane są przez narząd słuchu i całą powierzchnię ciała
Skutki zdrowotne działania ultradźwięków ze strony układu nerwowego to m.in.: wzmożona pobudliwość nerwowa, uczucie stałego rozdrażnienia, osłabienie pamięci, kłopoty z koncentracją uwagi (senność w ciągu dnia oraz nadmierne zmęczenie)
Zespół wibracyjny jest efektem działania: powodowany przed drgania mechaniczne (wraz z hałasem), może wywoływać różne zaburzenia organizmu o obrazie klinicznym wielopostaciowym i nieswoistym
Drgania rezonansowe są to: wzbudzające drgania poszczególnych tkanek lub całych narządów. Amplituda drgań jakiegoś narządu ulega zwielokrotnieniu, gdy częstotliwość własnych drgań równa się częstotliwości pobudzającej
Postać naczyniowo-nerwowa jest charakterystyczna dla zespołu wibracyjnego wywołanego: miejscowym działaniem drgań
Wibracje o częstotliwości poniżej 50 Hz powodują zmiany głównie: w układzie kostno-stawowym
Odprowadzanie ciepła z organizmu do otoczenia o niższej temperaturze następuje głównie przez: skórę, układ oddechowy, przewód pokarmowy i układ moczowy, pobudzenie w śródmózgowiu ośrodka hamującego drżenie mięśniowe czyli skurcz komórek mięśniowych
Utrzymanie homeostazy termicznej organizmu w hipertermii polega na: zwiększeniu przepływu skórnego krwi, wzmożonego wydzielania potu
Skurcze mięśniowe jako skutek działania wysokiej temperatury są efektem: odwodnienia i utraty NaCl
Najbardziej narażone na działanie promieniowania podczerwonego są: narząd wzroku i skóra
Im wyższa temperatura tym więcej promieniowania podczerwonego zakresu: więcej IR-A (0,78-1,4μm)
Skutki rażenia prądem elektrycznym zależą od: rodzaju prądu, czasu przepływu prądu, drogi przepływu prądu przez ciało człowieka
Najwięcej ogólnego prądu rażenia przez serce przepływa na drodze: prawa ręka - nogi
Wartość progowa prądu samouwolnienia przy prądzie stałym dla kobiet wynosi: 20mA
Łuk elektryczny powoduje urazy wskutek: działania fali uderzeniowej, oddziaływania termicznego i termiczno-mechanicznego, promieniowania nadfioletowego i podczerwonego, wystąpienia tzw. Rażenia skojarzonego
W wyniku przewlekłego narażenia skóry na promieniowanie UV dochodzi do: uszkodzenia wzroku i skóry
Pod względem chemicznym pyły dzieli się na: nieorganiczne, organiczne
Drogami narażenia na pyły są: układ oddechowy, skóra
Ze względu na zmiany anatomopatologiczne pylice płuc dzieli się na: kolagenowe, niekolagenowe
Efekty działania biologicznego pyłów przemysłowych po wielu latach narażenia:
Stany zapalne dróg oddechowych
Patologiczny zrost tkanki łącznej (działanie pylico twórcze)
Nowotwory w obrębie dróg oddechowych o różnej budowie morfologicznej (raki, międzybłoniaki, gruczolaki)
Nowotwory w innych częściach organizmu (nowotwory przewodu pokarmowego, otrzewnej i innych narządów)
Czynniki wpływające na kancerogenność pyłów azbestowych i MMMF:
Wymiary włókna, determinujący miejsce osadzania się pyłu w układzie oddechowym
Skuteczność osadzania
Trwałość włókien w tkance
Najczęściej występującym objawem narażenia na organiczne pyły mieszane roślinne i zwierzęce jest: działanie najczęściej uczulająco na skutek obecności bakterii, endotoksyn, grzybów, pleśni
Efektem narażenia na pyły organiczne syntetyczne może być: astma oskrzelowa, zapalenie pęcherzyków płucnych, napady gorączki, znanej jako tzw. Gorączka polimerowa
Bezpośrednie działanie na skórę wywierają: urazy mechaniczne, urazy termiczne, urazy chemiczne
Mechaniczne działanie drażniące na skórę ujawniają:
Nietoksyczne pyły o włóknistej budowie, np. włókna szklane, wełna mineralna
Niektóre włókna ceramiczne - mogą powodować rozległe zmiany skórne oraz zmiany w obrębie unaczynienia skóry
Do najczęstszych alergenów powodujących zmiany uczuleniowe, po powtarzającym się kontakcie zawodowym należą:
Chrom, kobalt, nikiel
Składniki gumy
Żywice epoksydowe
Parafenylenodiamina
terpentyna
Wchłanianie substancji toksycznych przez skórę zależy od:
Powierzchni skóry, która została oblana lub skażona
Czas trwania kontaktu ze skórą
W stanach związanych z przekrwieniem skóry i jej zwiększoną potliwością, w czasie pracy w wysokiej temperaturze i/lub związanej z dużym wysiłkiem fizycznym - może się zwiększyć
Spongioza zależy od obecności: limfocytów cytotoksycznych, które stwierdza się w naskórku
Niepowikłanemu wypryskowi kontaktowemu zawsze towarzyszy: mu świąd skóry, różnie nasilony, zwykle wyprzedzający pojawianie się wykwitów chorobowych, okresowo odczuwany także w obrębie skóry niezmienionej, utrzymujący się po ustąpieniu czynnych zmian
Do alergii wielowartościowej zalicza się: nadwrażliwość jednoczesną, nadwrażliwość mnogą, nadwrażliwość współistniejąca
Odczyny krzyżowe są to odczyny, które powstają w wyniku: podobieństwa budowy chemicznej alergenów lub ich metabolitów; wówczas mechanizmy immunologiczne ustroju nie są w stanie odróżnić związków o zbliżonej budowie
Pokrzywki kontaktowe o etiologii zawodowej powstają w wyniku: kontaktu z wielkocząsteczkowymi czynnikami egzogennymi (np. białkami) lub prostymi związkami chemicznymi
Nieimmunologiczną pokrzywkę kontaktową zwykle wywołują: ją konserwanty, środki zapachowe, przyprawy, niektóre leki, produkty pochodzenia zwierzęcego
Wg Instytutu Medycyny Pracy w Polsce alergia na lateks u pracowników służby zdrowia dotyczy około: 9,5-10% badanych ze zmianami skórnymi
Do czynników zewnątrzustrojowych drożdżakowego zapalenie skóry rąk należą: mikrourazy i maceracja naskórka, związane z moczeniem lub nadmierną potliwością
Zawodowe zakażenia drożdżakowe powstają na skutek: częstego moczenia rąk, pracą w środowisku wilgotnym, niekiedy z obecnością innych czynników ułatwiających rozwój drożdżaków (duża zawartość cukru) lub w kontakcie z materiałem zakaźnym
Najważniejszymi czynnikami usposabiającymi do wystąpienia grzybicy skóry są: warunki miejscowe w skórze, z których najważniejsze znaczenie ma wilgotność i skład lipidów powierzchniowych
Szacuje się, że występowanie grzybicy stóp w całej populacji wynosi: 15-30%, przy czym w niektórych środowiskach (górnicy, sportowcy) jest ona bardzo częsta, sięga aż 70%
Fotodermatozy to grupa schorzeń, w których występuje nadwrażliwość na: promienie nadfioletowe (UV) światła słonecznego (290-400nm)
Odczyny fototoksyczne i fotoalergii obejmują różne postacie nadwrażliwości, będące wynikiem działania: światła (przede wszystkim promieni UVA) i zewnątrzpochodnych substancji światłouczulających
W odczynach fotoalergicznych wystąpienie objawów klinicznych nie jest bezpośrednio związane z: ilością fotoalergenu i dawką światła, jak w odczynach fitotoksycznych.
Odczyny fotoalergiczne powstają pod wpływem substancji uczulającej i promieniowania UV, jednak występowanie tych odczynów nie jest tak bezpośrednio związane z dawką leku i promieniowania jak w przypadku odczynów fototoksycznych. Substancje fotoalergiczne szkodzą tylko niektórym osobom poddanym ich działaniu. W wyniku działania substancji o działaniu fotoalergicznym powstają zmiany określane jako fotoalergiczny wyprysk kontaktowy. Po upływie 24-48 godzin od ekspozycji na promienie UV, głównie na częściach odsłoniętych, ale również w miejscach nie poddanych ekspozycji na działanie światła, pojawiają się wykwity grudkowe z towarzyszącym świądem. Przykładami substancji wywołujących reakcje fotoalergiczne są: halogenowe pochodne salicylanilidów, leki przeciwgrzybiczne, fenotiazyny (chloropromazyna, prometazyna), składniki filtrów przeciwsłonecznych, a także niektóre substancje zapachowe (piżmo ambratowe).
WZW typu A prawie wyłącznie szerzy się:
Prawie wyłącznie droga pokarmowa, poprzez spożycie wody, mleka, owoców, małży skażonych kałem osoby chorej. Inne drogi zakażenia (np. przetoczenie krwi) stanowią wybitną rzadkość.
Drogi szerzenia się WZW typu B to:
Drogami szerzenia jest głównie droga naruszenia ciągłości tkanek, związana z wykonywaniem zabiegów medycznych oraz z zabiegami pozamedycznymi (tatuowanie, przekłuwanie uszu, u fryzjera, kosmetyczki), narzędziami nie wysterylizowanymi lub źle wysterylizowanymi. Zakażenie może szerzyć się również drogą przetoczenia zakażonej krwi lub preparatów krwiopochodnych z niej uzyskanych. Inną drogą jest ścisły kontakt, zwłaszcza seksualny, szczególnie homoseksualny. Zakażenie może także przenosić się drogą wertykalną z matki na dziecko podczas akcji porodowej, podczas patologicznej ciąży lub pielęgnacji noworodka.
WZW B (wirus HBV) - potocznie żółtaczka wszczepienna, droga zakażenia krwiopochodna,. Seksualna i wertykalna (matka - dziecko), możliwa postać przewlekła, istnieje skuteczna szczepionka.
Drogi zakażenia:
poprzez kontakt z krwią (w Polsce do 60-80% zakażeń dochodzi w placówkach służby zdrowia; do zakażenia dojść może także u fryzjera, podczas tatuażu, akupunktury, etc.; szczególnie narażone są osoby stosujące narkotyki drogą dożylną - podczas pierwszego roku stosowania narkotyków zakaża się ponad połowa osób)
zakażenia okołoporodowe
droga płciowa - możliwa, choć ryzyko jest bardzo niewielkie zakażenia wewnątrzrodzinne (mechanizm nie jest do końca wyjaśniony)
W przebiegu WZW typu B żółtaczka występuje u około: u większości osób przebieg kliniczny jest bezżółtaczkowy lub w ogóle bez objawów choroby; żółtaczka występuje u około 10-15% zakażonych
Obowiązkowym badaniom w celu wykrycia osób zakażonych HCV poddawani są:
Obowiązkowym badaniom mającym na celu wykrycie osób zakażonych HCV podlegają dawcy krwi, tkanek i narządów.
Źródła zakażenia prątkami gruźlicy to:
Najczęstszym źródłem zakażenia jest człowiek chory na gruźlicę, obficie prątkujący i nieleczony, rzadziej chore na gruźlicę bydło i tylko wyjątkowo inne zwierzęta.
Zwiększone ryzyko wystąpienia gruźlicy dotyczy m.in.:
Zwiększone ryzyko wystąpienia gruźlicy dotyczy: chorych na AIDS, narkomanów, alkoholików, osób z osłabioną odpornością zależną od limfocytów T, bezdomnych i niedożywionych, imigrantów, osób po 65 roku życia. Oprócz tych wszystkich, do reinfekcji predysponują: długotrwała immunosupresja, stosowanie terapii kortykosteroidami, cukrzyca, chłoniaki, pylica.
Boreliozę wywołują bakterie należące do:
Boreliozę wywołują bakterie należące do krętków: Borrelia burgdorferi, Borrelia garinii, Borrelia afzelii, Borrelia japonica, którymi mogą być zarażone kleszcze.
Typowe objawy boreliozy to:
Faza pierwsza:
rumień wędrujący-zaczerwienienie o średnicy od kilku do kilkunastu cm,
naciek limfocytarny- banieczka wypełniona płynem.
objawy grypopodobne.
Faza druga:
zapalenia stawów,
zaburzenia neurologiczne,
zaburzenia kardiologiczne.
Faza trzecia (postać przewlekła):
gorączka,
dreszcze,
bóle głowy,
tiki mięsni,
zawroty głowy,
potrójne widzenie,
zaburzenia pamięci,
przewlekłe zmęczenie.
Na kleszczowe zapalenie mózgu chorują najczęściej osoby w wieku:
Na dolegliwość tą chorują zarówno dzieci jak i dorośli, najczęściej są to jednak osoby w wieku 15-50 lat.
Przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu ze względu na charakter pracy powinny się szczepić:
Szczepienia zaleca się osobom przebywającym na terenach endemicznych: zatrudnionym przy eksploatacji lasów, stacjonującemu w lasach wojsku, rolnikom, młodzieży, odbywającej praktyki oraz turystom, uczestnikom obozów i kolonii.
Szczepienie przeciw kzm jest zalecane przez Ministerstwo Zdrowia.
Dla zapewnienia odpowiedniego zabezpieczenia niezbędne jest uodpornienie podstawowe przez podanie szczepionki. Żeby szczepionka działała pewnie i długoczasowo, pobudza się układ obronny organizmu do tworzenia przeciwciał obronnych przez trzy etapowe szczepienie. Później podawane jest szczepienie przypominające.
Co trzy lata jedno szczepienie przypominające. W ten sposób zostaje zapewnione właściwe zabezpieczenie. Na terenach zagrożonych powinno się szczepić dzieci już od pierwszego roku życia ponieważ przebywają dużo na powietrzu. Również kobiety ciężarne powinny się szczepić, ponieważ szczepienie chroni przyszłą matkę i dziecko.