GOSPODARKA REGIONALNA
WYKŁAD 3 30.03.2008 R.
Podział gospodarki światowej na sektory:
rolnictwo,
przemysł,
usługi.
Zatrudnienie rodzi bogactwo: w skali państwa - ogółu obywateli, a nie pojedynczych osób.
W Polsce prawie 30% ludzi zatrudnionych jest w rolnictwie. W strukturze wsi polskiej gospodarstwa do 8ha to przeważająca większość. 0,5 maksymalnie do 1% to typowe gospodarstwa rolne. Trzeba scalać grunty powyżej 8ha.
WPR ma na celu utrzymanie dochodowości rolników.
Rolnictwo traci na znaczeniu w momencie wejścia w życie przemysłu, czyli początek rewolucji przemysłowej (maszyna parowa) XVIII wiek.
Obecnie w Europie trzyma się jeszcze motoryzacja. Ale już zaczynają się symptomy upadku tej gałęzi przemysłu i wielu gałęzi z tym powiązanych, np. we Francji, gdzie sprowadzano tanią siłę roboczą z Algierii i Maroka.
W Polsce jest jeszcze trochę produkcji:
ponieważ są względnie niskie koszty pracy,
ponieważ ci, którzy przychodzą z inwestycjami wymuszają działania ze strony administracji rządowej i samorządowej (system ulg i zwolnień).
Najnowsza tendencja od lat 80-tych XX wieku idzie w usługi (bankowe, transportowe, finansowe, informatyczne). Usługi charakteryzują się dużą zmiennością (przeciętny cykl życia produktu wynosi 6 m-cy); musimy się szkolić i uczyć.
Kryterium społeczne mierzymy stopą bezrobocia.
Kryterium ekonomiczne zostało omówione wyżej; tak gdzie jest niskie PKB na jednego mieszkańca tam jest wysoka stopa bezrobocia.
W Warszawie bezrobocie wynosi 3,5%, czyli jest to naturalna stopa bezrobocia. Ale w Warszawie jest problem wynagrodzenia za pracę. W mazowieckim stopa bezrobocia z 2006 roku wynosiła 11,9%, ale pamiętać trzeba, że mazowieckie to nie Warszawa a Warszawa to nie mazowieckie.
!!! Pamiętać jednak trzeba o podregionach, czyli w NUTS-ach III.
Na terenie UE nie ma spójności pod względem społecznym - ludziom żyje się bardzo różnie.
Stopa bezrobocia kobiet (znowu Polska i nasz region oraz Włochy, Portugali i Hiszpania - wynika z obyczajowości i wychowania) i młodzieży (od 19 do 24 lat).
Ostatnie zagadnienie: spójność przestrzenna, czyli infrastruktura (czas potrzebny do pokonania tego samego odcinka w tym samym czasie). Trzy rodzaje zapewnienia spójności:
infrastruktura drogowa,
infrastruktura kolejowa,
infrastruktura lotnicza.
CELE polityki strukturalnej na lata 2000-2006:
promocja rozwoju i dostosowania strukturalne regionów słabiej rozwiniętych;
wzmocnienie społecznej i gospodarczej transformacji regionów przeżywających kryzys strukturalny;
pomoc w adaptacji i modernizacji polityki i systemu edukacji, szkoleń i zatrudnienia.
KRYTERIA PRZYZNAWANIA ŚRODKÓW Z FUNDUSZY STRUKTURALNYCH:
Ad.1.
69,7% środków z fun. strukturalnych (22,2% ludności);
Regiony NUTS II, w których PKB wg PPS na 1-go mieszkańca jest mniejszy niż 75% średniej (!!!) wspólnotowej lub o wyjątkowo niskiej gęstości zaludnienia poniżej 8 osób/km2.
[ważne: pamiętać co to są NUTS-y!!!]
Ad.2.
11,5% środków fun. strukturalnych (max. 18% ludności);
Regiony NUTS III (czyli podregiony!!!) - w szczególności stare regiony poprzemysłowe.
Ad.3.
12,3% środków fun. strukturalnych;
Jedynie zintegrowany horyzontalnie - służy wspieraniu działań w regionach nie uwzględnionych w zakresie celu 1;
Dotyczy adaptacji i modernizacji systemów edukacyjnych.
1