Miastami dominującymi sa najczęściej stolice kilkakrotnie przewyższające liczebnością pozostale miasta rolnictwo-dzial gospodarki obejmujacy uprawe roslin i hodowle oraz chow zwierzat oraz wstepna obróbkę uzyskiwanych wyrobow. Spelnia ono funkcje ekonomiczne społeczne przestrzenne funkcje ekonomiczne- wiaza się z dostarczaniem żywności dla ludzi pasz dla zwierzat oraz surowcow dla przemyslu a także produktow do handlu zewnętrznego i zagranicznego funkcje społeczne- przejawiaja się w stwarzaniu wielu miejsc pracy funkcje przestrzenne-polegaja na kształtowaniu krajobrazu przez jego zmiane naturalnego na kulturowy przyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa 1.uksztaltowanie powierzchni 2.nierownomierne nasłonecznienie 3.wzgledy komunikacyjne 4.erozja gleb na terenach górzystych rodzaj gleby klimat zasoby wodne pozaprzyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa 1.poziom kultury rolnej chemizacja mechanizacja polityka panstwa doplaty dla rolnikow kredyty na preferencyjnych warunkach niskie ubezpieczenie zdrowotne cla zaporowe umowy miedzynarodowe własność gospodarstw najbardziej sprzyjajaca dla rozwoju rolnictwa jest własność prywatna spoldzielcza panstwowa wielkość gospodarstw najkorzystniejsze sa srednio powierzchniowo gospodarstwa rynek zbytu zasoby sily roboczej typy rolnictwa 1.rolnictwo ekstensywne stosowane na ogol w krajach posiadających duze powierzchnie użytków rolnych w tym gruntow ornych o żyznych glebach np. w USA Kanadzie Argentynie Rosji w krajach tych wzrost produkcji rolnej uzyskuje się przy malych nakladach pracy żywej (ludzi zwierzat) i malych nakladach kapitalowych wzrost plonow nastepuej poprzez zwiekszenie arealu ziemi uprawnej gospodarka intensywna-charaketrystyczna jest zwłaszcza dla panstw bogatych ale malych powierzchniowo charakt dla tego typu gospodarowanie sa duze nakladypracy i kapitalu na jedn powierzchni uzyskuje się bardzo wysokie plony w krotkim czasie rolnictwo intensywne- system produkcji rolniczej ukierunkowany na maksymalny zysk osiagany w warunkach duzego nakładu pracy i srodkow finansowych charakteryzuje je powszechne zastosowanie wysokich wydajnych maszyn technik uprawy i hodowli nawozow mineralnych i srodkow ochony roslin. Rolnictwo intensywne wystepuje przede wszystkim w krajach wysoko rozwinietych
rol intensywne a)kapitałochłonne wzrost produkcji uzyskuje się poprzez duze naklady kapitalu(chemizacja mchanizacja) Europa zachodnia b)pracochlonne wzrost produkcji uzyskuje się poprzez naklady pracy ludzkiej Azja w statystykach miedzynarodowych opisujących stan zagospodarowania powierzchni ziemi wyroznia się formy jej uzytkowania: 1)grunty orne-pola uprawne ogrody sady winnice ugory odlogi 2) laki pastwiska 3)lasy 4)nieużytki pustynie bagna lądolody obszary zabudowane, przemysłowe, wysokie gory w skali swiatowej uzytki rolbe tzw grunty orne laki i pastwiska stanowia zaledwie 36% powierzchni kontynentu z czego ponad 70% stanowia laki i pastwiska na lasy przypada 30% a pozostala czesc ok. 34%stanowia nieużytki. Najwiecej gruntow ornych jest w europie 28,5% najmniej w Afryce 5,8% srednio na 1mieszkanca ziemi przypada 0,26ha gruntow ornych. Znacznie wyższe wartości tego wskaźnika sa w Australii 2,93ha i w kanadzie 1,6ha. Maly areal gruntow ornych przypadajacy na 1 mieszkanca wymusza intensyfikacje produkcji rolnej natomiast w krajach o duzej powierzchni gruntow ornych z reguly prowadzi się gosp ekstensywna w skali swiata obserwuje się zmniejszanie powierzchni obszarow uzytkowanych rolniczo czego przyczyne jest staly wzrost l ludności powodujacy zajmowanie nowych terenow pod budownictwo przemysl i komunikacje. Można zapobiegac zmniejszaniu arelau ziemi uprawnej poprzez zagospodarowanie terenow wczesniej nie uzytkowanych rolniczo. Duzymi rezerwami ziemi dysponuja Ameryka Pln i Pld Australia nowa Zelandia kraje bylego ZSRR w Ameryce pld w dorzeczu amazonki występują bardzo niekorzystna sytuacja gdyz w celu uzyskania użytków rolnych wycinane sa lasy
Produkcja roslinna obejmuje uprawy ponad 1000 gatunkow roslin z których ok100 ma znaczenie dla człowieka ponieważ składają się na jego wyżywienie lub dostarczaja surowcow dla przemyslu ze względu na przeznaczenie rosliny uprawne dzielimy na: 1)rosliny alimentacyjne rosliny stanowiace pokarm dla człowieka 2)rosliny pseudoalimentacyjne(uzywki) rosliny spozywane przez czl lecz pozbawione wartosci odzwyczych 3)przemysłowe dostarczające surowce dla przemyslu rzepak len 4)rosliny pastewne bedace pokarmem dla zwierzat wiele roslin uprawnych możemy zaklasyfikowac do wielu wymienionych grup np. ziemniak alimentacyjna przemyslowa pastewna glowne regiony rolnicze swiata -Europa Ukraina Pld-zach Rosja nizina rumunska nizina wegieska nizina zachodnio-europejska nizina padanska wyzyna starej Kastylii row Rodanu -Ameryka Polnocna wielka rownina nizina centralna California -ameryka poludniowa poludniowa czesc niziny la Platy pld-wsch czesc wyzyny brazylijskiej -afryka delta Nilu wybrzeże Maroka i Algierii wsch i Zach wybrzeże kontynentu miedzy rownikiem a 18N -azja nizina chinska i mandzurska delta Mekongu nizina Gangesu pln Kazachstan Mezopotamia polder-zwykle naturalny obszar zalewowy w
Uprawy roslin zbozowych zajmuja ok70% powierzchni wszystkich upraw sa to podstawowe rosliny alimentacyjne. W krajach wysoko rozw wieksza czesc zboz przerabia się na pasze natomiast w panstwach slabo rozw ponad 70% ziarna spozywane jest przez ludność pszenica- szczególnie wartościowe zboze stanowiace podstawe wyżywienia ludn większości krajow na swiecie jest wymagające pod względem glebowym najlepiej rosnie na czarnoziemach madach i glebach brunatnych uprawia się ja przede wszystkim w strefach klimatu umiarkowanego i podzwrotnikowego.
Najwiekszym producentem pszenicy sa Chiny USA Indie Francja Najwiekszymi eksporterami sa panstwa osiafgajace wysokie zbiory w przeliczeniu na 1mieszk Kanada USA Francja Australia Ryz stanowi podstawe wyżywienia dla polowy ludzi swiata wymaga dobrych gleb i wys temp(18-25C) w ciagu calego okresu wzrostu , na swiecie uprawiane sa odmiany ryzu mokra(nizinna) wymagajaca duzej il wody i sucha(Gorska) uprawiana bez nawadniania, odmiana sucha uprawiana jest w europie Hiszpania wlochy Najwieksze uprawy ryzu to kraje monsunowe Azji Pld wsch i wsch(Chiny Indie) do gl eksporterow naleza USA Australia Wlochy Tajlandia kukurydza jest zbozem upawioanym w klimacie umiarkowanym i podzwrotnikowym nie wymaga duzo wilgoci ale dobtych gleb jest to zboze najbardziej plenne w krajach slabo rozw stanowi podstawe wyżywienia w krajach wysoko rozw jest przeznaczona gl na pasze dla zwierzat jest waznym surowcem przemysl do produkcji celulozy alkoholu papieru jęczmień zboze o krotkim okresie wegetay=cyjnym srednie wymagania glebowe jego uprawy siegaja najdalej na polnoc ze wszystkich zboz może być również uprawiany na suchych stepach i obszarach półpustynnych jest zbozem praktycznie wszystkich stref klimatycznych poza rownikowym wilgotnym jest przede wszystkim zbozem paszowym i przemysłowym produkcja m.in. piwa i drozdzy. Najwieksze obszary uprawne europejska czesc Rosji Kazachstan Ukraina Syberia oprocz wyzej wymienionych zboz dosc znaczne obszary zajmuja uprawy owsa Zyto Malo wymagajce pod względem glebowym proso podstawa wyżywienia Azji afryki sorgo(proso olbrzymie) uprawiana gl w Afryce Pakistanie Indiach do roslin bulwiastych zaliczamy ziemniaki male wymagania glebowe strefa kl umiarkowanych bataty slodki ziemniak uprawiany w goracym wilgotnym klimacie nizina chinska gorach polud-chinskich posiadaja niewielka zawartość bialka tluszczu maniok roslina klimatu goracego wilg uprawiana gl w Afryce na poludnie od Sahary Brazylii Tajlandii Indonezji zmielone suche bulwy o=dostarczaja maki z ktorej otrzymuje się odzywcza kasze tapioka. Bulwy manioku osiagaja wage kilkanaście kg w stanie surowym sa trujące. Maniok jest najtańszym produktem żywnościowym na siwecie