Data:
|
LABORATORIUM LASEROWYCH TECHNOLOGII METALI |
Ocena: |
Grudziński Tomasz Gorycki Łukasz Kucharczak Tomasz gr. 203A, L05
|
Temat: Spawanie laserowe. |
Podpis:
|
CEL ĆWICZENIA:
Celem ćwiczenia było spawanie laserowe próbek wykonanych z różnych materiałów .
Spawanie laserowe:
Przemysłowe spawanie laserowe prowadzi się na ogół z intensywnościami powyżej progowej wartości 106 [W/cm2 ]. Plamka nagrzewania wiązką laserową przemieszcza się wzdłuż linii styku dwu blach lub płyt metalowych. Powstaje wtedy zagłębienie zwane kapilarą odparowania , będące w pewnym sensie pułapką promieniowania. Towarzyszy temu topnienie i odparowanie metalu , jonizacja obecnych gazów i par z tworzeniem się plazmy oraz zestalanie stopionego materiału po przejściu plamki nagrzewania. Zwykle δ/b=2:6 , gdzie δ jest grubością blachy , a b szerokością szwu spawalniczego.
Jako ochronę przed utlenianiem stosuje się obojętny gaz roboczy , przy niewielkim ciśnieniu. średnica dyszy nasadki spawalniczej jest większa niż przy cięciu. Najlepiej opanowane jest spawanie blach ze stali niskowęglowej do grubości ok. 10 mm. W zakresie grubości od 2 do 10 mm , prędkość musi maleć od ok. 11 [ m/min ] do ok. 0.5 [ m/min ]. Uzyskiwana głębokość spawania rośnie z maksymalną gęstością strumienia energii i ze średnicą plamki, ale maleje z szybkością posuwu. Można uzyskiwać szwy spawalnicze przetopione na głębokość mniejszą niż grubość blach. Pole przekroju szwu spawalniczego jest wprost proporcjonalne do mocy PL [ J/s ] zastosowanego lasera i odwrotnie proporcjonalne do prędkości przesuwu ν [ mm/s ]. Stosunek PL/ν [J/mm ] to energia na jednostkę długości szwu.
Gaz roboczy stosowany dla osłony chemicznej w istotny sposób wpływa na osiągalną prędkość posuwu i głębokość spawania przy wyższych gęstościach mocy. Przy spawaniu laserowym stosuje się komory podciśnieniowe. Ma to takie korzyści ,że następuje:
- obniżenie porowatości;
- zwiększenie głębokości przetopienia.
Kosz komór i utrudnienia manipulacyjne mogą tu być jednak decydujące. Stosowanie głębokiego podciśnienia jest o tyle niewskazane , że opłaca się wtedy stosować spawanie wiązką elektronową w miejsce wiązki promieniowania laserowego. Spawanie laserowe stosuje się do wielu typów elementów maszyn , takich jak:
- koła zębate przekładni samochodowych,
- popychacze kubkowe w silnikach,
koła zamachowe silników.
Parametry spawanych próbek
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
materiał |
grubość [mm] |
moc P [W] |
częstotliwość F[Hz] |
Poł. Ogniska [mm] |
Wydatek gazu [ l/min ] |
Prędkość [mm/min] |
||||||||
St 3 |
3 |
2500 |
30000 |
0 |
10 ( Ar ) |
1310 |
||||||||
1H18N9T |
1,5 |
2500 |
30000 |
0 |
10 (Ar ) |
2500 |
Wyróżniamy dwa typy spawów:
- spaw przewodnościowy - /conduction weld/;
- spaw szczelinowy lub kapilarny - /keyhole weld/.
Po spawaniu laserem przeprowadziliśmy próby wytrzymałościowe spawanych próbek na maszynie wytrzymałościowej. Próby te jednak nie przebiegły pomyślnie, stal St 3 zerwała się w miejscu spoiny gdyż nie uzyskaliśmy pełnego przetopu. Podczas rozciągania drugiej próbki maszyna wytrzymałościowa uległa uszkodzeniu. Do sprawozdania dołączamy wykres z maszyny wytrzymałościowej.
Wnioski:
Spawanie laserowe ma swoje zalety. Są to m. in.:
- niewielka dyspersja ciepła,
- niewielka strefa zmian,
- możliwość spawania w pobliżu elementów wrażliwych na ciepło,
- dokładność spawania,
- możliwość spawania materiałów trudnotopliwych,
- czystość spawania,
- możliwość spawania różnych materiałów,
- nie wymaga spoiwa,
- wysoka prędkość spawania,
- łatwość automatyzacji.
W spawaniu laserowym wyróżnić można też wady. Jest ono trudniejsze od zwykłego , ponieważ :
- wymaga większej mocy,
- są trudności z kontrolowaniem odległości,
- trzeba dobrać odpowiednie parametry ze względu na jakość spoiny.
Jak widać z przeprowadzonych badań siły potrzebne do zerwania próbki wahają się w granicach od 20 kN do 30 kN . Próbki wydłużyły się w granicach od 15 do 45 mm w zależności od rodzaju próbki. Mogę stąd wnioskować , iż spawanie laserowe jest znaczniej lepsze od zwykłego i trwalsze. Jakość spoiny też jest zdecydowanie lepsza.