Czas przeszły passato prossimo
Passato prossimo to czas przeszły złożony, który opisuje czynności zakończone i
dokonane w niedalekiej przeszłości. Składa się z czasownika posiłkowego essere (być)
lub avere (mieć) odmienionego w czasie teraźniejszym oraz z imiesłowu biernego
czasu przeszłego, tzw. participio passato odmienianego czasownika.
Participio passato tworzymy poprzez dodanie do tematu czasownika odpowiednich
końcówek:
- końcówki -ato do czasowników I grupy: parlare - parlato
- końcówki -uto do czasowników II grupy: credere - creduto
- końcówki -ito do czasowników III grupy: finire - finito
Niektóre czasowniki tworzą participio passato w sposób nieregularny:
prendere - preso (brać)
aprire - aperto (otwierać)
bere - bevuto (pić)
rendere - reso (oddawać)
chiedere - chiesto (pytać)
rimanere - rimasto (zostawać)
chiudere - chiuso (zamykać)
rispondere - risposto (odpowiadać)
correre - corso (biegać)
rompere - rotto (łamać)
decidere - deciso (decydować)
scegliere - scelto (wybierać)
dire - detto (mówić)
essere - stato (być)
scrivere - scritto (pisać)
fare - fatto (robić)
leggere - letto (czytać)
mettere - messo (kłaść)
succedere - successo (zdarzać się)
morire - morto (umierać)
vedere - visto (widzieć)
venire - venuto (przychodzić)
piangere - pianto (płakać)
vivere - vissuto (żyć)
Wzór odmiany z czasownikiem avere
Grupa I Grupa II Grupa III
parlare (mówić) credere (wierzyć) finire (kończyć)
io ho parlato ho creduto ho finito
tu hai parlato hai creduto hai finito
lui, lei, Lei ha parlato ha creduto ha finito
noi abbiamo parlato abbiamo creduto abbiamo finito
voi avete parlato avete creduto avete finito
loro hanno parlato hanno creduto hanno finito
Wzór odmiany z czasownikiem essere
partire (wyjeżdżać)
io sono partito/partita]
tu sei partito/partita
lui, lei, Lei è partito/partita
noi siamo partiti/partite
voi siete partiti/partite
loro sono partiti/partite
Użycie czasu passato prossimo:
- opisywanie wydarzeń lub czynności dokonanych, zakończonych w niedalekiej
przeszłości
La settimana scorsa siamo andati a Parigi. - W ubiegłym tygodniu pojechaliśmy do Paryża.
- opisywanie wydarzeń lub czynności, mających związek z teraźniejszością
Dieci anni fa Luisa si è trasferita a Varsavia. - Dziesięć lat temu Luisa przeprowadziła się do Warszawy.