07.12.2010
Wykład 9
Temat: Zarządzanie ryzykiem bankowym:
Przyczyny ryzyka bankowego:
Zewnętrzne:
Makroekonomiczne (polityka fiskalna, polityka banku centralnego, koniunktura gospodarcza)
Mikroekonomiczne (liczba banków - konkurentów, ich oferta produktowi i cenowa)
Wewnętrzne:
Działalność operacyjna (depozytowa, kredytowa)
Zarządzanie bankiem
Organizacja procesów
Kanały dystrybucji
Kwalifikacje kadry
Marketing
Koordynacja finansowa
Rodzaje ryzyka bankowego:
Ryzyko płynności
Ryzyko kredytowe
Ryzyko kapitałowe
Ryzyko operacyjne
Ryzyko rynkowe
Ryzyko upadłości
Konsekwencje ryzyka bankowego:
Zmniejszenie lub utrata płynności
Mniejsza wiarygodność finansowa
Mniejsze bezpieczeństwo
Mniejsze zyski
Wzrost kosztów
Spadek rentowności
Kumulacja skutków zbyt wysokiego ryzyka = UPADŁOŚĆ
Koszty upadłości dla:
Akcjonariuszy
Klientów
Sektora bankowego
Gospodarki
Rodzaje działań:
Aktywne
Pasywne
Sterowanie ryzykiem bankowym:
Instrumenty sterowania:
Instrumenty zewnętrzne i wewnętrzne
Instrumenty sterowania pojedynczym i łącznym ryzykiem
Finansowanie skutków ryzyka
Finansowanie ze źródeł wewnętrznych
Finansowanie ze źródeł zewnętrznych
Ryzyko kredytowe:
Zagrożenie terminowej spłaty kredytu wraz z odsetkami spowodowane trudnymi w realizacji warunków umowy kredytowej.
Ryzyko związane z niemożnością wywiązania się kontrahenta w całości lub w części ze swych zobowiązań w stosunku do banku.
Ryzyko kredytowe - rodzaje:
Aktywne
Pasywne
Bilansowe
Pozabilansowe
Pojedyncze
Łączne - (portfel kredytowy)
Przed podpisaniem - umowy kredytowej
Po podpisaniu - umowy kredytowej
Ryzyko rynkowe - oznacza poniesienie straty w związku z niekorzystną zmianą cen aktywów lub kontraktów, których przyczyną jest niekorzystne z punktu widzenia banku kształtowanie się na rynku:
Stóp procentowych
Kursów walutowych
Kursów akcji
Ryzyko rynkowe:
Ryzyko walutowe
Ryzyko cen towarów
Ryzyko ogólne stóp procentowych
Ryzyko szczególne cen i instrumentów dłużnych
Ryzyko cen kapitałowych papierów wartościowych
Ryzyko operacyjne - ryzyko straty wynikającej z niedostosowania lub zawodności procesów, ludzi, systemów lub zdarzeń zewnętrznych.
W zakres ryzyka operacyjnego wchodzi ryzyko prawne, natomiast wyłącza się z niego ryzyko reputacji i strategiczne.
Kategorie zdarzeń operacyjnych:
Oszustwo wewnętrzne
Oszustwo zewnętrzne
Dokonywanie transakcji, dostawa, zarządzanie procesami
Praktyka kadrowa bezpieczeństwo pracy
Klienci, produkty, praktyki operacyjne
Szkodzenia aktywów rzeczowych
Zakłócenia działalności, awarie systemów
Linie biznesowe:
Finansowanie przedsiębiorstw
Sprzedaż i operacje spekulacyjne
Bankowość detaliczna
Bankowość komercyjna
Płatności i rozliczenia
Usługi pośrednictwa
Zarządzanie aktywami na zlecenie
Brokerskie usługi detaliczne
Ryzyko kapitałowe - spadek wartości aktywów banku, w wyniku, czego następuje zmniejszenie lub utrata kapitału własnego ze względu na generowanie strat ponoszonych przez bank a wynikających z różnych rodzajów ryzyka bankowego.
Ryzyko kapitałowe:
Ryzyko gromadzenia kapitału (ryzyko pierwotne)
Ryzyko wykorzystania kapitału (ryzyko wtórne)
Nowa umowa kapitałowa - NUK:
FILAR I - pomiar adekwatności kapitałowej w zakresie ryzyka kredytowego, rynkowego i operacyjnego
FILAR II - proces analizy nadzorczej, czyli zidentyfikowana oferta adekwatności kapitałowej
FILAR III - dyscyplina rynkowa
Filar I:
Klasyfikacja należności do grupy ekspozycji (Np. ekspozycje państwowe, detaliczne, korporacyjne, bankowe, od firm inwestycyjnych)
Określenie wag ryzyka dla każdej ekspozycji
Uzależnienie wag ryzyka od ratingu
Określenie metod pomiaru i minimalnych standardów ich stosowania
Filar II:
Nowy wymiar badania jakości zarządzania ryzykiem
Określenie obszarów objętych szczególną oceną, czyli tych rodzajów ryzyka, których nie uwzględniono lub nie w pełni ujęto w filarze I
Ustalenie czterech zasad, które stanowią wytyczne dla działań nadzorców
Filar III:
Celem jest przekazywanie uczestnikom rynku informacji, które umożliwiłyby im ocenę ryzyka instytucji i jej adekwatności kapitałowej
Zakres sprawozdawczości Np. struktura kapitałowa, adekwatność kapitałowa, ryzyko kredytowe (ogólnie), ryzyko kredytowe (metoda standardowa), ryzyko kredytowe (metoda IRB), techniki ograniczania ryzyka kredytowego, sekurytyzacja, ryzyko operacyjne.
1