LISTA 4. Bilansowanie równań reakcji chemicznych. Reakcje redox.

Literatura:

1. W Ufnalski, Podstawy obliczeń chemicznych z programami komputerowymi,

WNT Warszawa 1999, rozdz. 6.1

2. L. Jones, P. Atkins, “Chemia ogólna”, PWN Warszawa 2004,

rozdz. 3.14-3.18; 18.1-18.2

3. A. Śliwa (red.), „Obliczenia chemiczne” , rozdz. 12.5

1. Uzupełnij współczynniki stechiometryczne w następujących schematach

reakcji:

a. Mg_(s) + HCl → MgCl₂ + H_2(g)

b. Na_(s) + H₂O → NaOH + H_2(g)

c. CaH_{2 (s)} + H₂O → Ca(OH)₂ + H_2(g)

d. P₄ + O_2(g) → P₄O₁₀

e. FeS_2(s) + O_2(g) → Fe₂O_3(s) + SO_2(g)

f. CaSiO_3(s) + HF → CaF_2(s) + SiF_4(g) + H₂O

g. P₄O₁₀ + H₂O → H₃PO₄

h. P₄O₁₀ + H₂O → H₄P₂O₇

i. As₄O₆ + H₂O → H₃AsO₃

j. Al₄C_3(s) + H₂O → Al(OH)_3(s) + CH_4(g)

k. Ca₃(PO₄)₂ + H₂SO₄ → Ca(H₂PO₄)₂ + CaSO₄

l. Ca₃(PO₄)₂ + C + SiO₂ → P_4(g) + CaSiO_3(s) + CO_(g)

m. Fe(OH)_2(s) + KCN → K₄[Fe(CN)₆] + KOH

n. Na₂B₄O₇ + H₂SO₄ + H₂O → H₃BO₃ + Na₂SO₄

2. Określ, jakie musza być wartości indeksów stechiometrycznych x, y, z by

niżej podane równania reakcji były zbilansowane:

a. 2 K_xC_yO_z + O_2(g) → 2 K₂CO₃ + 2 CO_2(g)

b. 2 Cu_xFe_yS_z + 5 O_2(g) → 2 CuO + 2 FeO + 4 SO_2(g)

c. 2 KHSO₄ → K_xS_yO_z + H₂O

d. 2 C₅H₅MgI + FeCl₂ → Fe_x(C_yH_z)₂ + MgI₂ + MgCl₂

e. K_xCr_yO_z + 14 HCl → 2 KCl + 2 CrCl₃ + 3 Cl_2(g) + 7 H₂O

3. Zbilansuj niżej podane reakcje redox metodą liczb utlenienia:

a. H₂S_(g) + H₂SO₄ → S_(s) + H₂O (kwas stęż.)

b. MnO_2(s) + HCl → Cl_2(g) + MnCl₂ + H₂O

c. Cu_(s) + HNO₃ → Cu(NO₃)₂ + NO_2(g) + H₂O (kwas steż.)

d. Cu_(s) + HNO₃ → Cu(NO₃)₂ + NO_(g) + H₂O (kwas rozc.)

e. K₂CrO₄ + HCl → Cl_2(g) + CrCl₃ + KCl + H₂O

f. KMnO₄ + FeSO₄ + H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + MnSO₄ + K₂SO₄ + H₂O

g. KMnO₄ + H₂O₂ + H₂SO₄ → MnO_2(s) + O_2(g) + K₂SO₄

h. KBrO₃ + H₃AsO₃ + KOH → K₃AsO₄ + KBr + H₂O

i. C₂H₅OH + KMnO₄ + H₂SO₄ → CH₃CHO + MnO_2(s) + K₂SO₄ + H₂O

j. C₆H₅CH₃ + K₂Cr₂O₇ + H₂SO₄ → C₆H₅COOH + Cr₂(SO₄)₃ + K₂SO₄

+ H₂O

4. Zbilansuj niżej podane reakcje redox, biegnące w środowisku kwaśnym,

metodą liczb utlenienia:

a. Br^- + BrO₃^- + ….. → Br₂ + ….

b. MnO₄^- + H₂O₂ + …. → O_2(g) + Mn²⁺ + ….

c. CrO₄^2- + NO₂^- + …. → Cr³⁺ + NO₃^- + ….

d. Fe²⁺ + Cr₂O₇^2- + …. → Fe³⁺ + Cr³⁺ + ….

e. Mn²⁺ + BiO₃^- + …. → MnO₄^- + Bi³⁺ + ….

f. H₂C₂O₄ + MnO₄^- + …. → CO_(g) + Mn²⁺ + ….

5. Zbilansuj niżej podane równania reakcji redox metodą reakcji

połówkowych:

a. H₃AsO₄ + Zn_(s) + …. → AsH_3(g) + Zn²⁺ + …. (śr. kwaśne)

b. S₂O₃^2- + Cr₂O₇^2- + …. → SO₄^2- + Cr³⁺ + …. (śr. kwaśne)

c. IO₄^- + SO_2(g) + …. → I^- + SO₄^2- + …. (śr. zasadowe)

d. Fe²⁺ + CrO₄^2- + …. → Fe³⁺ + Cr³⁺ + …. (śr. kwaśne)

e. MnO_2(s) + SO₃^2- + …. → Mn²⁺ + S₂O₆^2- + …..(śr. kwaśne)

f. NCS^- + NO₂^- + …. → CO_2(g) + SO₄^2- + NO_(g) + ….(śr. kwaśne)

g. CO(NH₂)₂ + ClO^- + …. → CO_2(g) + N_2(g) + Cl^- + ….(śr. obojętne.)

h. CH₃CH=CHCH₃ + MnO₄^- + …. → CH₃CH(OH)-CH(OH)CH₃ +

MnO_2(s) + …. (śr. kwaśne)

i. C₆H₅CH₃ + Cr₂O₇^2- + …. → C₆H₅COOH + Cr³⁺ + …. (śr. kwaśne)

j. CH₃CHO + Cu(OH)_2(s) ….. → CH₃COO^- + Cu₂O_(s) + …..(śr. zasad.)

k. AuCl₄^- + AsH₃ + → Au + Cl- + AsO₃^3- +

6. Zbilansuj niżej podane równania reakcji dysproporcjonowania:

a. Cl₂ + ….. → Cl^- + ClO^- + …. (śr. zasadowe)

b. MnO₄^2- + …. → MnO_2(s) + MnO₄^- + …. (śr. kwaśne)

c. Br₂ + …. → Br^- + BrO₃^- + ….. (śr. zasadowe)

d. H₃PO₃ + …. → PH_3(g) + H₃PO₄

e. H₂S₂O₆ + …. → H₂SO₃ + H₂SO₄

f. ClO₂ + …. → ClO^- + ClO₃^- (śr. zasadowe)

---