Marta Rybkowska Olsztyn 1.06.2005rok
Małgorzata Prokocka
Grupa 2 ćw 3
-SPRAWOZDANIE-
„Destylacja i rektyfikacja w przemyśle spożywczym”
Cel ćwiczenia.
Celem ćwiczenia jest przeprowadzenie procesu destylacji oraz rektyfikacji roztworów wodno-alkoholowych, porównanie wydajności tych procesów oraz ocena chemiczna surowca, destylatu i rektyfikatu.
DESTYLACJA PROSTA
1. Ocena chemiczna surowca.
a) oznaczanie zawartości alkoholu
Oznaczenia dokonano za pomocą alkoholomierza oraz metodą pośrednią przez pomiar gęstości piknometrem ( alkoholomierzem).
* wskazanie alkoholomierza - 10%.
* za pomocą piknometru:
masa suchego piknometru - 20,245g. ( b )
masa piknometru z wodą - 45,470g. ( c )
masa piknometru z roztworem - 45,170g ( a )
d = 0,998230 (a -b)/ c- b
gdzie:
d - gęstość rzeczywista badanego roztworu;
a - masa piknometru z badanym roztworem [g];
b - masa pustego piknometru [g];
c - masa piknometru z wodą [g];
0,998230 - gęstość wody.
d = 0,998230 (45,170 - 20,245)/ 45,470 - 20,245
d = 0,9864
Zawartość alkoholu w surowcu odczytano z tablic (dla oznaczonej gęstości roztworu):
- % wag. - 8,11
- % obj. - 10,11
- g100ml - 7,99
Na podstawie zawartości alkoholu odczytano z tablic temperaturę wrzenia badanego roztworu - ok.92,6 ႰC.
b) oznaczanie kwasowości
Ilość 0,1 M. NaOH zużyta do miareczkowania: 1 ml.
1000 ml ------ 4g NaOH
1 ml ------ x g NaOH
x = 0,004 NaOH
40g NaOH ------ 60g CH3COOH
0,004g NaOH ------ x g CH3COOH
x = 0,006 g = 6 mg CH3COOH
6 mg CH3COOH ----- 0,1011 ml A 100
x mg CH3COOH ----- 1000 ml A100
x = 606,6 mg CH3COOH
c) oznaczanie aldehydów
W badanym roztworze nie stwierdzono zawartości aldehydów. Po dodaniu odczynników nie wystąpiło czerwone zabarwienie.
d) oznaczanie fuzli
W badanym roztworze nie stwierdzono zawartości fuzli. Po dodaniu odczynników nie wystąpiło czerwone zabarwienie.
e) oznaczanie furfurolu
W badanym roztworze nie stwierdzono zawartości furfurolu. Po dodaniu odczynników nie wystąpiło czerwone zabarwienie.
f) próba na czystość wg Barbeta - Langa
Roztwór odbarwił się po 30 minutach, co świadczy o jego czystości.
2. Proces destylacji
Destylacji poddano 500 ml surowca
Pomiar objętości destylatu w zależności od temperatury wrzenia:
Temp. w °C Objętość destylatu
89 5
91 10
91,5 15
92 20
92,5 25
93 30
93 35
93,5 40
94 45
94,5 50
95 55
1. Ocena chemiczna surowca
oznaczanie zawartości alkoholu
* wskazanie alkoholomierza - 48%.
* za pomocą piknometru:
masa suchego piknometru - 20,248g. ( b )
masa piknometru z wodą - 45,525g. ( c )
masa piknometru z roztworem - 43,959g ( a )
d = 0,998230 (a -b)/ c- b
gdzie:
d - gęstość rzeczywista badanego roztworu;
a - masa piknometru z badanym roztworem [g];
b - masa pustego piknometru [g];
c - masa piknometru z wodą [g];
0,998230 - gęstość wody.
d = 0,998230 (43,959 - 20,248)/ 45,525 - 20,248
d = 0,9364
Zawartość alkoholu w surowcu odczytano z tablic (dla oznaczonej gęstości roztworu):
- % wag. - ok. 42,5
- % obj. - 48,62
Na podstawie zawartości alkoholu odczytano z tablic temperaturę wrzenia badanego roztworu
- ok. 83,8 ႰC.
b) oznaczanie kwasowości
Ilość 0,1 M. NaOH zużyta do miareczkowania - 0,4 ml.
1000ml ----- 4g NaOH
0,4 ml ----- x g
x=0,0016g
40g NaOH ----- 60g CH3COOH
0,0016g NaOH ----- x g
x=0,0024 g = 2,4mg.
2,4 mg ----- 0.4862 mlA100
x mg ----- 1000 mlA100
x=4936,24 mg CH3COOH
c) oznaczanie aldehydów
W badanym roztworze nie stwierdzono zawartości aldehydów. Po dodaniu odczynników nie wystąpiło czerwone zabarwienie.
d) oznaczanie fuzli
W badanym roztworze nie stwierdzono zawartości fuzli. Po dodaniu odczynników nie wystąpiło czerwone zabarwienie.
e) oznaczanie furfurolu
W badanym roztworze nie stwierdzono zawartości furfurolu. Po dodaniu odczynników nie wystąpiło czerwone zabarwienie.
f) próba na czystość wg Barbeta - Langa
Roztwór odbarwił się po 50 minutach, co świadczy o jego czystości.
REDESTYLACJA
Redestylacji poddano 1000 ml destylatu.
Pomiar objętości rektyfikatu w zależności od temperatury wrzenia:
Temp. [°C] Objętość [ml]
86,0 5,0
87,0 10,0
88,5 15,0
89,5 20,0
90 25,0
91 30,0
94 35,0
100 40,0
1. Ocena chemiczna surowca
a) oznaczanie zawartości alkoholu
* za pomocą piknometru:
masa suchego piknometru - 20,230g. ( b )
masa piknometru z wodą - 45,485g. ( c )
masa piknometru z roztworem - 41,555g ( a )
d = 0,998230 (a -b)/ c- b
gdzie:
d - gęstość rzeczywista badanego roztworu;
a - masa piknometru z badanym roztworem [g];
b - masa pustego piknometru [g];
c - masa piknometru z wodą [g];
0,998230 - gęstość wody.
d = 0,998230 (41,555 - 20,230)/ 45,485 - 20,230
d = 0,8429
Zawartość alkoholu w surowcu odczytano z tablic (dla oznaczonej gęstości roztworu):
- % wag. - ok. 85,8
- % obj. - 87,04 ≈ 90,0
Na podstawie zawartości alkoholu odczytano z tablic temperaturę wrzenia badanego roztworu
- ok. 79,0 ႰC.
b) oznaczanie kwasowości
Ilość 0,1 M. NaOH zużyta do miareczkowania - 0,2 ml.
1000ml ----- 4g NaOH
0,2 ml ----- x g
x=0,0008g
40g NaOH ----- 60g CH3COOH
0,0008g NaOH ----- x g
x=0,0012 g = 1,2mg.
1,2 mg ----- 0.9000 mlA100
x mg ----- 1000 mlA100
x = 1333,33 mg CH3COOH
c) oznaczanie aldehydów
W badanym roztworze nie stwierdzono zawartości aldehydów. Po dodaniu odczynników nie wystąpiło czerwone zabarwienie.
d) oznaczanie fuzli
W badanym roztworze nie stwierdzono zawartości fuzli. Po dodaniu odczynników nie wystąpiło czerwone zabarwienie.
e) oznaczanie furfurolu
W badanym roztworze nie stwierdzono zawartości furfurolu. Po dodaniu odczynników nie wystąpiło czerwone zabarwienie.
f) próba na czystość wg Barbeta - Langa
Roztwór odbarwił się po 50 minutach, co świadczy o jego czystości.
OBLICZENIA MATEMATYCZNE
1. Wydajność alkoholu z przerabianego surowca
W= [a/b] * 100%
gdzie:
a - zawartość alkoholu w próbie po procesie [%, ml]
b - zawartość alkoholu w próbie przed procesem [%, ml]
a) w procesie destylacji
Z 500 ml surowca o zaw. alkoholu 10,11% otrzymano 100 ml destylatu o zaw. alkoholu 48,62% :
W = (100*48,62)/(500*10,11)*100% = 96,18%
b) w procesie redestylacji
Z 1000 ml surowca o zaw. alkoholu 10,11% otrzymano 50 ml rektyfikatu o 90,00% zaw. alkoholu.
W = (50*90,00)/(1000*10,11)*100% = 44,51%
100 ml destylatu o zaw. alkoholu 48,62%
50 ml rektyfikatu o zaw. alkoholu 90,00%
2. Współczynnik wzmocnienia par
K= S2/S1
gdzie:
S1-zawartość alkoholu w próbie przed destylacją (rektyfikacją)
S2-zawartość alkoholu w destylacie (rektyfikacie)
a) w procesie destylacji
K = 48,62/10,11 = 4,81
b) w procesie redestylacji
K = 90,00/10,11 = 8,90
c) destylacja/rektyfikacja
K = 90,00/48,62 = 1,85
WNIOSKI
W wyniku przeprowadzenia procesu destylacji czy też redestylacji, powstaje większa zawartość alkoholu w badanym wodno-alkoholowym roztworze, z tym że bardziej wydajny jest proces podwójnej destylacji. Jest lepszą i bardziej praktyczną metodą rozdziału składników mieszaniny azeotropowej i charakteryzuje się wyższym współczynnikiem wzmocnienia par.
Zazwyczaj produkt wykazuje mniejszą kwasowość i większą czystość niż surowiec początkowy.
9