Imię i nazwisko …………………………………………………………… Psych.L-1

1. Zakładając, że podane niżej argumenty są dedukcyjne napisz wynikające z nich wnioski i oceń poprawność argumentów wyjaśniając przyczynę ewentualnego błędu.

1. Wszyscy ludzie są mieszkańcami Ziemi, a każdy człowiek jest istotą rozumną, zatem wszyscy mieszkańcy Ziemi to istoty rozumne.

Argument jest niepoprawny, wniosek jest fałszywy ponieważ w pierwszej przesłance „Wszyscy ludzie są mieszkańcem Ziemi” przed mieszkańcami Ziemi stoi mały kwantyfikator, są jakimiś mieszkańcami, a nie wszystkimi mieszkańcami. Poprawny wniosek powinien brzmieć: „Niektórzy mieszkańcy Ziemi to istoty rozumne”

2. Jeśli lekarstwo było skuteczne, to chory wyzdrowiał. Chory nie wyzdrowiał, więc lekarstwo nie było skuteczne.

Wnioskowanie jest poprawne.

2. Napisz przesłankę entymematyczną, tak aby wykazać, że poniższe argumenty są dedukcyjne:

1. Jan jest żołnierzem, a więc jest odważny.

Każdy żołnierz jest odważny.

2. Jest rosa więc będzie piękna pogoda.

Zawsze kiedy jest rosa, jest też piękna pogoda.

3. W obmawianiu bliźnich musi być jednak coś moralnie niewłaściwego. Przeważająca większość tych, których przyłapano na obmowie wstydzi się swego postępowania.

Każde postępowaniu, które jest moralnie niewłaściwe wywołuje u osoby tak postępującej uczucie wstydu.

3. Napisz zdanie przeciwne i sprzeczne do podanego poniżej:

1. Każdy wszechświat liczy 15milionów lat.

Zdanie przeciwne: Żaden wszechświat nie liczy 15 milionów lat.

Zdanie sprzeczne: Istnieje wszechświat który nie liczy 15 milionów lat.

4. Prawdziwe jest zdanie „każdy kolorowy jest różowy”. Wśród podanych niżej zdań zaznacz (otaczając kółkiem literę a, b, c) zdania fałszywe:

1. Żaden kolorowy nie jest różowy.

2. Niektórzy kolorowi są różowi.

3. Pewien kolorowy nie jest różowy.

5. Dokonaj standaryzacji podanych niżej argumentacji. Oceń ich poprawność. Jeśli uznasz, że są niepoprawne nazwij błąd.

1. Skoro złodziej nie chce brać niczego, co jest złe, więc pragnie tylko rzeczy dobrych, a kto pragnie rzeczy dobrych, jest dobry. Należy zatem uznać, że każdy złodziej jest dobry.

P₁ - Skoro złodziej nie chce brać niczego, co jest złe, więc pragnie tylko rzeczy dobrych.

P₂ - Ten, kto pragnie rzeczy dobrych, jest dobry.

W - Każdy złodziej jest dobry

P₁ P₂

W

Argument zawiera błąd ekwiwokacji utożsamiono bowiem znaczenia zwrotu „rzeczy dobre”. W przesłance P₁ „rzecz dobra” znaczy tle co cenna w P₂ natomiast „rzecz dobra” znaczy tyle co „moralnie pożądana”

2. Gdy pozwolimy rządowi w pełni kontrolować służbę zdrowia, biurokracja rozrośnie się jeszcze bardziej, gdy zaś uwolnimy lekarzy od jakichkolwiek ingerencji państwowych, zaczniemy być traktowani jak worki z pieniędzmi. Słowem czka nas albo użeranie się z urzędasami albo bezlitosna eksploatacja finansowa.

P₁ - Jeżeli pozwolimy rządowi w pełni kontrolować służbę zdrowia, to biurokracja rozrośnie się jeszcze bardziej.

P₂ - Jeżeli uwolnimy lekarzy od jakichkolwiek ingerencji państwowych, to zaczniemy być traktowani jak worki z pieniędzmi.

P_e - Albo pozwolimy rządowi w pełni kontrolować służbę zdrowia albo uwolnimy lekarzy od jakichkolwiek ingerencji państwowych.

W - Czeka nas rozrost biurokracji (=użeranie się z urzędasami) albo ogromny wzrost wydatków na leczenie (=bezlitosna eksploatacja finansowa)

P₁ P₂ P_e

W

Wszystkie przesłanki wspierają wniosek łącznie zatem fałszywość jednej przesądza o fałszywości wniosku. Fałszywa jest przesłanka entymematyczna oznaczona jako P_e nie jest bowiem prawdą, że istnieją tylko takie możliwości. Błąd w argumentacji o takim kształcie nazywamy błędem fałszywego dylematu.

6. Jakie chwyty erystyczne zastosowano w podanych niżej argumentach?

1. Jeśli chodzi o problem równouprawnienia kobiet, to ograniczę się do zacytowania opinii Napoleona Bonaparte, jednego z największych ludzi w historii świata. Powiada on: „Traktujemy kobiety zbyt dobrze i wszystko tym zepsuliśmy. To był błąd, że podnieśliśmy je do naszego poziomu. One żądają równości. Czyste szaleństwo.”

Argument z autorytetu

2. Teoria względności Einsteina jest fałszywa, ponieważ Einstein to Żyd.

Argument ad personam

3. Jedynie moralny kaleka może postulować zniesieni misji humanitarnych w krajach ogarniętych wojną.

Argument ad hominem.

4. Nie wolni przebywać w bufecie w fartuchu w którym odbywało się ćwiczenia: prosektoryjne, laboratoryjne, kliniczne, a co gorsza - sekcję. Nie wolno bo wyproszę! Nie wolno i już! (Napis umieszczony na drzwiach wejściowych do barku AM)

Argument ad baculum; argument odwołujący się do straszenia.

7. Jakiego rodzaju są podane niżej argumenty. Oceń ich wiarygodność.

1. Skoro nazywamy terrorystą ben Ladena z tego powodu, że kierowana przez niego organizacja swoimi zamachami uśmierciła wielu niewinnych ludzi, to miano terrorysty należy się także prezydentowi Bushowi. Przecież wydając rozkaz ataku na Afganistan Bush spowodował śmierć setek, jeśli nie tysięcy niewinnych ofiar.

Argument z analogii; podobieństwo na którym bazuje to to, że obaj spowodowali śmierć dużej liczby niewinnych ludzi oraz to, że obaj są przywódcami. Argument jest mało wiarygodny, gdyż wskazane podobieństwo nie odnosi się do istotnego dla terroryzmu motywu podejmowania działań.

2. Oglądanie telewizji przez dzieci skutkuje ich demoralizacją Dokładne badania na grupie 400 rodzin wykazały, że dzieci, które spędzały powyżej 3 godzin dziennie przed telewizorem, w dorosłym życiu trzy razy częściej wchodziły w konflikt z prawem.

Jest to argument zawierający zdania statystyczne. Jego prawdopodobieństwo budzi wątpliwość, gdyż nie można wykluczyć, że zarówno dzieci długo oglądające telewizję, jak i dzieci wyrastające na przestępców to „produkt” rodziny w której rodzice mało troszczą się o wychowanie dzieci.

8. Nazwij rodzaj i oceń poprawność podanych niżej definicji

1. Lampy fluorescencyjne to lampy emitujące światło w wyniku fluorescencji luminoforów.

Jest to definicja sprawozdawcza. Zawiera ona błąd idem per idem, czyli to samo przez to samo.

2. A jest poręczycielem B ze względu na dług B wobec C wtedy, gdy A zobowiązał się spłacić ów dług C w przypadku, jeśli B tego nie zrobi.

Jest to definicja sprawozdawcza. Jest ona poprawna.

9. Podaj definicję regulującą terminu „właściwy męski strój”.

Za „właściwy męski strój” w sieci naszych nadmorskich restauracji uważamy taki strój w którym kołnierzyk koszuli ozdabiony jest krawatem lub muszką .

10. Korzystając z intuicji postaraj się uzupełnić przytoczone wypowiedzi w taki sposób, aby przedstawiały argumenty niezawodne.

1. W Ekwadorze nie rosną dęby jako, że dęby rosną wyłącznie w klimacie umiarkowanym, czego nie da się powiedzieć o klimacie Ekwadoru.

2. Jeżeli ten grubas jest bratem cyklisty z jamnikiem i zarazem bratem damy w sombrero, to cała trójka jest rodzeństwem. Przeto jeżeli grubas jest bratem cyklisty, ale nie prawda, że cała trójka jest rodzeństwem, to nie jest bratem damy w sombrero.

3. Nie ma takich polityków, którzy nie lubią władzy. Tych zaś, którzy lubią mieć władzę, nie można darzyć pełnym zaufaniem. Stąd wypływa wniosek, że polityków nie można darzyć pełnym zaufaniem

11. Wśród podanych niżej pytań wskaż (otaczając kółkiem literę a, b, c, d) pytania retoryczne.

1. Czy to było bohaterstwo, czy brak wyobraźni?

2. Czy minister, który mówi nieprawdę nie powinien być natychmiast dymisjonowany?

3. Dlaczego odmówiłeś pomocy Kowalskiemu?

4. Kto ci podał rękę, wyciągnął z błota, załatwił mieszkanie? No kto?

---