7.1. Obróbka elektroerozyjna - technologia, narzędzia.
Obróbka erozyjna (skoncentrowany strumień energii) polega na usuwaniu materiału z powierzchni przedmiotu wykorzystując zjawisko roztwarzania, topnienia lub odparowania. Wykorzystuje się do tego celu energie wyładowań elektrycznych, energie przemian chemicznych oraz energie niesioną przez strumień cząstek.
Obróbki erozyjne dzielą się na: obróbkę elektroerozyjna (EDM), obróbkę elektrochemiczną (ECM), obróbkę strumieniowo-erozyjną (fotonową) (LBM), elektronową (EBM), jonową (IBM)
Do usuwania materiału z powierzchni wyrobu w obróbce elektroerozyjnej (EDM - electrodischarge machining) wykorzystuje się bezpośrednio energię elektryczną. Obróbka jest wykonywana na materiałach przewodzących prąd elektryczny. Usuwanie materiału następuje przez okresowe wyładowania iskrowe lub wyładowania w łuku elektrycznym pomiędzy przedmiotem i narzędziem.
Rts. 1. Klasyfikacja sposobów obróbki strumieniowo-erozyjnej w ramach obróbki ubytkowej.
Rys. 2.
Rys. 3. Schemat obróbki elektrostatycznej. 1 - elektroda robocza, 2 - przedmiot obrabiany, 3 - wanna wypełniona dielektrykiem, Vf - prędkość przesuwu elektrody.
Rys. 4. Schemat przebiegu wylądowania w obróbce elektroerozyjnej EDM: a) wąski kanał plazmowy, b) pęcherz gazowy o powiększającej się średnicy, c) ponowna jonizacja przestrzeni międzyelektrodowej.
Rys. 5. Schemat drążarki z generatorem relaksacyjnym RC do obróbki elektroerozyjnej EDM. 1 - przedmiot (anoda), 2 - narzędzie (katoda), 3 - medium robocze (dielektryk), Vf - prędkość posuwu katody, s - szczelina iskrowa
Dielektryk - węglowodory płynne (ropa naftowa, nafta, oleje)
Materiały na narzędzie - miedź, grafit, żeliwo, kompozyty grafitowe.
Błąd odwzorowania w procesie obróbki elektroerozyjnej związany jest zarówno z procesem, jak również z błędami mechanizmów obrabiarki i oprzyrządowania technologicznego. Błąd związany z procesem EDM wynika ze zużycia elektrody roboczej w procesie obróbki. określa go Współczynnik względnego zużycia narzędzia
gdzie; VE - objętość zużytej erody (narzędzia), VM - objętość obrabianego materiału.
Rys. 6. Schemat drążenia EDM. 1 - ruch drgający, 2 - przedmiot obrabiany, 3 - elektroda profilowa, ft - posuw w kierunku pionowym.
Rys. 6. Schemat wiercenia EDM. 1 - ruch drgający, 2 - przedmiot obrabiany, 3 - elektroda, ft - posuw w kierunku pionowym.
Rys. Schemat wycinania elektroerozyjnego drutem WEDM. 1 - doprowadzenie dielektryka, 2 - elektroda robocza, 3 - szpula do nawijania drutu, 4 - rolka prowadząca.