OSIE DODATKOWE

Osie dodatkowe ruchów prostoliniowych. Jeżeli w obrabiarce oprócz zespołów wykonujšcych ruchy oznaczone literami X,Y,Z występujš jeszcze inne zespoły przemieszczajšce się równolegle do osi X,Y,Z, to osie tych ruchów (zwanych ruchami drugimi) oznacza się odpowiednio literami U,V,W.

Jeżeli w obrabiarce występujš dalsze zespoły przemieszczajšce się równolegle do osi X,Y,Z (ruchy tych zespołów nazywane sš ruchami trzecimi), to osie tych ruchów oznacza się odpowiednio literami P,Q,R.

W przypadku występowania ruchów prostoliniowych nierównołeglych do żadnej z osi X,Y,Z ruchy te mogš oznaczone literami U,V,W lub P,Q,R w zależnoœci od tego, które oznaczenia zostały już użyte.

Jako zasadę przyjmuje się, ze literami X,Y,Z oznacza się ruchy zespołów położonych najbliżej wrzeciona głównego, a literami P,Q,R - ruchy zespołów położonych najdalej od wrzeciona głównego.

Przykłady oznaczeń ruchów prostoliniowych:

- w wytaczarko-frezarce od przesuwu narzędzia osadzonego w tarczy w kierunku promieniowym oznacza się literš U lub P, jeżeli litery te nie zostały użyte do oznaczenia innych ruchów; należy zauważyć, że przesuw P jest na ogół skoœny względem osi X, jednakże element wykonujšcy ruch P znajduje się najbliżej wrzeciona;

- w wiertarce promieniowej przesuw tulei wrzeciona oznacza się literš Z, a ramienia w słupie literš W;

- w tokarce rewolwerowej ruch przesuwowy suportu krzyżowego oznacza się literš Z, a ruch przesuwowy głowicy rewolwerowej, która znajduje się dalej od wrzeciona, literš W.

Osie dodatkowych ruchow obrotowych

Jeżeli w obrabiarce oprócz zespołów wykonujšcych ruchy obrotowe A, B, C, występujš jeszcze inne zespoły przemieszczajšce się ruchem obrotowym dokoła osi równoległych lub nierównoleglych do X,Y,Z, to ruchy takie oznacza się literami D i E.

ZWROT RUCHU OBROTOWEGO WRZECIONA

Za zgodny z ruchem wskazówek zegara przyjmuje się taki zwrot ruchu obrotowego wrzeciona, przy którym następowałoby wkręcanie œruby prawoskrętnej w przedmiot obrabiany.

ZWROT RUCHU PRZEDMIOTU OBRABIANEGO

Dodatnie zwroty ruchów zespołów obrabiarki, zwišzanych z przedmiotem (a nie narzędziem) oznacza się strzałkami i odpowiednimi dużymi literami ze znakiem '(prim), np. +X'.

Strzałki oznaczone odpowiednimi dużymi literami bez znaku '(prim), np. +X, wskazujš dodatni zwrot ruchu narzędzia.

Zarówno ruch zespołu zwišzanego z przedmiotem obrabianym ze zwrotem dodatnim, np. +X', jak i ruch zespołu zwišzanego z narzędziem ze zwrotem dodatnim, np. +X, powodujš ten sam efekt zwiększania odległoœci między przedmiotem obrabianym i narzędziem.

---