101

Podział zatruć grzybami
wg W. Lasoty i M. Klawitter

Zatrucia grzybami wywołującymi głównie uszkodzenia narządów miąższowych - zatrucia cytotropowe

Zatrucia grzybami wywołującymi zaburzenia psychoneurologiczne - zatrucia neurotropowe

Zatrucia grzybami wywołującymi ostry nieżyt żołądkowo-jelitowy- zatrucia gastryczne

Zachorowania (zatrucia) spowodowane grzybami jadalnymi

Muchomor sromotnikowy
Amanita phalloides

Zawiera dwa rodzaje związków polipeptydowych:

Fallotoksyny - głównie w trzonie grzyba

Amatoksyny- głównie w blaszkach

i pozostałej części kapelusza

Muchomor sromotnikowy
Amanita phalloides

Dawka śmiertelna amatoksyn

dla człowieka wynosi 0,1 - 0,2 mg/kg m.c

Taka ilość znajduje się w 20 - 25 g tkanki grzyba

Muchomor sromotnikowy
Amanita phalloides

Mechanizm działania fallotoksyn

W wyniku ich działania dochodzi

do zniszczenia ścian i połączeń międzykomórkowych

Nie są absorbowane i nie pokonują ściany jelita,

a ich działanie dotyczy tylko obszaru nabłonka jelitowego

Muchomor sromotnikowy
Amanita phalloides

Mechanizm działania amatoksyn

Amatoksyny ( głównie odmiana *) blokują nieodwracalnie

RNA-polimerazy II, enzymu niezbędnego w procesie transkrypcji kodu genetycznego z DNA na mRNA. Powoduje to blokadę syntezy białek niezbędnych dla potrzeb komórki.

Objawy kliniczne i przebieg zatrucia

I. okres bezobjawowy

12-24 godz.

II. Okres zaburzeń żołądkowo-jelitowych

12-24 godz.

III. Okres utajenia

12-24 godz.

IV. Okres

uszkodzeń narządowych

Żółtaczka

bolesność wątroby

krwotoki

anuria

śpiączka

Piestrzenica Kasztanowata

Gyromitra Esculenta

Babie uszy, babi uch, babieusz, grzyb majowy, smardz

Gyromitryna - aldehyd-N-metyl-N-acetyl-hydrazonu

W wątrobie ulega konwersji do metylformylhydrazyny a następnie do metylhydrazyny.

Metylhydrazyna hamuje powstawnie GABA w mózgu i jest antagonistą witaminy B6

Piestrzenica Kasztanowata

Gyromitra Esculenta

Już w czasie gotowania część gyromitryny ulega przemianie do metylhydrazyny, która łatwo paruje

i do zatrucia może dojść drogą inhalacyjną

Piestrzenica Kasztanowata

Gyromitra Esculenta

W kilogramie świeżej piestrzenicy jest około 57 mg gyromitryny

Dawka śmiertelna gyromitryny wynosi

od 10 do 50 mg /kg.

Piestrzenica Kasztanowata

Gyromitra Esculenta

Objawy zatrucia pojawiają się po :

2 - 8 godz. po narażeniu wziewnym

6 - 53 godz. po spożyciu

Gyromitra Esculenta
Piestrzenica Kasztanowata

Objawy zatrucia

nudności, wymioty

bóle brzucha

osłabienie

bóle i zawroty głowy

silne uczucie pragnienia

biegunka (rzadko)

hipoglikemia

żółtaczka

niepokój

pobudzenie

dezorientacja

majaczenie

senność

śpiączka

Piestrzenica Kasztanowata

Gyromitra Esculenta

Pirydoksyna

25 mg/kg dożylnie

przez około 15 -30 minut

dawkę można powtarzać

aż do 15 - 20 g/dobę.

Czernidlak pospolity
Coprinus atramentariu

bedłka atramentowa

czernidłak

mierzwiak

psia bedłka

Czernidlak pospolity
Coprinus atramentariu

Zawiera koprinę (poch.cyklopropanonu)

Jest to związek podobny do disulfiramu dający

po wypiciu alkoholu zespół objawów podobnych

do reakcji antabusowej.

Koprina jest deponowana w wątrobie

do 5 dni.

Czernidlak pospolity
Coprinus atramentariu

Objawy zatrucia

bóle i zawroty głowy

tachykardia

nudności, wymioty

spadek ciś.tętniczego krwi

arytmia

zaczerwienienie skóry

wzmożona potliwość

parestezje

zaburzenia równowagi

koncentracji

zaburzenia świadomości

Czernidlak pospolity
Coprinus atramentarius

Równoczesne spożywanie alkoholu powoduje wystąpienie objawów zatrucia

po długim okresie utajenia

3 - 4 h.

Wypicie alkoholu w okresie 5 - 7 dni od spożycia czernidlaka wywołuje reakcję antabusową

w czasie 20 minut do 2 h.

Czernidlak pospolity
Coprinus atramentariu

Leczenie

40 - 100 mg preparatu żelaza dożylnie

500 - 1000 mg wit. C dożylnie

Muchomor plamisty Amanita pantherina
Muchomor czerwony Amanita muscaria

Pochodne hydroksyizoksazolu:

kwas ibotenowy

muscimol (panteryna)

muskazon

indoloalkiloamina

bufotenina

Muchomor plamisty Amanita pantherina
Muchomor czerwony Amanita muscaria

Dawka śmiertelna

100 g świeżego grzyba

( 12 mg muscimolu)

Muchomor czerwony Amanita muscaria

Objawy kliniczne zatrucia pojawiają się

od 30 minut do 2 h od spożycia

pobudzenie psychoruchowe

zawroty głowy

zaburzenia równowagi

i koordynacji ruchów

omamy wzrokowe

i słuchowe

szerokie źrenice

nudności, wymioty, biegunka (rzadko)

drgawki

śpiączka

zaburzenia oddechu

Zasłonak rudy

Cortinarius orellanus
Zawiera związki o budowie bipyrydylowej:

orellanina

orellina

oraz trójcykliczne peptydy

cortinarin A, B, C

Zasłonak rudy

Cortinarius orellanus

Orellanina wybiórczo uszkadza kanaliki nerkowe, powodując zmiany zwyrodnieniowe i martwicze.

Dawka śmiertelna toksyn

zawarta jest w 200 g grzyba

Zasłonak rudy

Cortinarius orellanus

Objawy kliniczne występują

po długim okresie utajenia od 2 do 21 dni

bóle brzucha

nudności, wymioty

zażółcenie spojówek i skóry

anuria

Krowiak podwinięty
Paxillus involutus
Zawiera:

chlorowodorek muskaryny

betainę (trójmetyloglikol)

acetylocholinę

i inne niezidentyfikowane toksyny

Krowiak podwinięty
Paxillus involutus

Objawy kliniczne zatrucia występują

po około 1 - 2 h po spożyciu :

nudności

wymioty

bóle brzucha

biegunka

możliwość uszkodzenia wątroby

Strzępiak ceglasty

Inocybe Patouillardi

Zawiera około około 1% muskaryny

Powoduje wystąpienie objawów muskarynowych

Dawka śmiertelna wynosi

około 500 g świeżych grzybów

Zatrucie grzybami
Leczenie

Płukanie żołądka do trzech dni od chwili spożycia grzybów

Dieta ścisła przez pierwsze dwa trzy dni

Wyrównywanie zaburzeń gospodarki

wodno-elektrolitowej

W przypadku powikłań leczenie wg

zasad intensywnej terapii zachowawczej

Ostre zatrucia grzybami

---