Meridiany, punkty akupunktury
|
|
|
|
|
Rys. 3. Przebieg meridianów na przedniej powierzchni ciała |
Energia chi przepływa przez nasze ciało wzdłuż pewnych kanałów zwanych meridianami. Meridiany nie są naczyniami w rodzaju naczyń krwionośnych, ani specjalną tkanką w rodzaju dróg nerwowych, lecz są one drogami przepływu energii. Meridiany biegną wzdłuż kończyn górnych i dolnych oraz po całej powierzchni ciała wnikając w głąb i dochodząc do organów wewnętrznych.
Przez meridiany energia chi przedostaje się z otoczenia do organów wewnętrznych, przemieszcza się między nimi oraz wypływa na zewnątrz. Na zewnętrznych partiach meridianów znajdują się specyficzne punkty aktywne biologicznie zwane punktami akupunktury, poprzez które energia chi wpływa do meridianu z otoczenia lub wypływa z niego, a także przepływa pomiędzy meridianami w miejscach ich połączenia. Przy normalnym, zdrowym stanie organizmu przepływ energii chi przez te punkty jest swobodny. Wówczas organizm sam reguluje równowagę chi między yin a yang. Lecz bardzo często wskutek nadmiernego zużycia chi w jednej części ciała powstają zablokowania przepływu chi w pewnych punktach. Zablokowania te w młodym organizmie są samoistnie znoszone, jednak gdy powtarzają się zbyt często, to może dojść do trwałego zablokowania przepływu chi. Prowadzi to prostą drogą do powstania nierównowagi między yin a yang w pewnych regionach, a więc poprzez powtarzające się dolegliwości do choroby. Stymulacja punktów aktywnych biologicznie powoduje udrożnienie przepływu chi i z czasem wyrównanie jej stanu. Czasami kierunek przyczynowo-skutkowy może być odwrócony. Np. uraz jakiegoś organu lub części ciała może spowodować nadmierne zapotrzebowanie na chi w tym regionie, przez co transport chi przez punkty akupunkturowe może być niewystarczający. Wówczas stymulacja punktu powoduje zwiększenie jego aktywności umożliwiając większy przepływ chi.
Istnieje 12 meridianów głównych i 8 dodatkowych zwanych „cudownymi”. Meridiany główne biegną po kończynach i dochodzą do organów wewnętrznych. Rozmieszczone są symetrycznie po obu stronach ciała. Spośród meridianów dodatkowych wyróżnia się dwa główne regulatory. Meridiany te biegną centralne po przedniej i tylnej powierzchni tułowia wzdłuż przedniej i tylnej linii środkowej ciała. Meridiany noszą następujące nazwy (podaję razem ze skrótami stosowanymi w oznaczaniu punktów):
Tab. 2. Meridiany główne i główne regulatory
LP. |
Nazwa meridianu |
skrót |
1. |
Meridian płuc |
P |
2. |
Meridian jelita grubego |
JG |
3. |
Meridian żołądka |
Ż |
4. |
Meridian śledziony i trzustki |
ŚL |
5. |
Meridian serca |
S |
6. |
Meridian jelita cienkiego |
JC |
7. |
Meridian pęcherza moczowego |
PM |
8. |
Meridian nerki |
N |
9. |
Meridian osierdzia |
O |
10. |
Meridian potrójnego ogrzewacza |
PO |
11. |
Meridian woreczka żółciowego |
WŻ |
12. |
Meridian wątroby |
W |
13. |
Główny regulator tylny |
GRT |
14. |
Główny regulator przedni |
GRP |
Pozostałe 6 meridianów dodatkowych przechodzi przez punkty meridianów głównych i centralnych i nie ma własnych punktów. Z tego też powodu w literaturze popularnej zazwyczaj są pomijane. Tutaj podaję jedynie ich nazwy i funkcje, bowiem niekiedy używa się meridianów dodatkowych przy doborze punktów do danego zastosowania.
Tab. 3. Meridiany dodatkowe bez własnych punktów
nazwa chińska |
funkcja meridianu |
Yin-wei |
regulator yin |
Yang wei |
regulator yang |
Yin-chiao |
regulator ruchowy yin |
Yang-chiao |
regulator ruchowy yang |
Dai |
kanał strefowy (opasujący) |
Chong |
kanał życia (morze krwi) |
Meridiany główne - parzyste dzielą się na typu yin i typu yang. Po trzy meridiany yin i trzy meridiany yang są na każdej ręce i tak samo po trzy meridiany yin i trzy meridiany yang są na każdej nodze.
Tab. 4. Podział meridianów parzystych
Meridiany typu yin |
Meridiany typu yang |
biegnące po kończynach górnych
m. płuc |
m. jelita grubego |
m. osierdzia |
m. potrójnego ogrzewacza |
m. serca |
m. jelita cienkiego |
biegnące po kończynach dolnych
m. śledziony i trzustki |
m. żołądka |
m. wątroby |
m. woreczka żółciowego |
m. nerki |
m. pęcherza moczowego |