• Kocimiętka właściwa

Kocimiętka właściwa działa na ludzi podobnie jak na koty: wabi nas swoim zapachem, koi nerwy i wprowadza w dobry nastrój. Kocimiętka w ziołolecznictwie ma zastosowanie jako środek napotny i nasenny. Wchodzi w skład produktów spożywczych i perfum.

• Kocimiętka opis

Kocimiętka właściwa porasta tereny Europy, północnej Afryki, Bliskiego Wschodu i Ameryki Północnej. W Polsce spotykana jest na nieużytkach, w ogrodach i w okolicach dróg. Występuje głównie na terenach nizinnych.

Kocimiętka właściwa osiąga od 60cm do 120cm wysokości. Jej kanciaste łodygi są szorstko owłosione i często się rozgałęziają. Liście wyrastają naprzeciwlegle, na ogonkach. Mają sercowaty kształt, karbowaną powierzchnię i ząbkowane krawędzie. Z wierzchu są zielone - od spodu szarawe. Kocimiętka ma białe lub bladoróżowe kwiaty tworzące wiechy na końcach łodyg. Kielich ma budowę dwuwargową, przy czym dolna warga (purpurowa) jest nakrapiana. Okres kwitnienia kocimiętki właściwej zaczyna się w czerwcu, a kończy we wrześniu. Owocem są rozłupki.

Zarówno kwiaty jak i liście wytwarzają przyjemny, miętowy zapach. Wabi nim owady, a koty wprawia w dobry nastrój.

• Uprawa kocimiętki

Jako surowiec zielarski wykorzystuje się zarówno liście kocimiętki jak i jej ziele. Dotyczy to także kocimiętki cytrynowej (Nepetea citriodorae) - odmiany botanicznej kocimiętki właściwej. Pozyskuje się je głównie ze stanu naturalnego.

Kocimiętka wymaga gleb przepuszczalnych o znacznej zawartości wapnia i dużego nasłonecznienia. Sadzonki kocimiętki przygotowuje się poprzez wysiew nasion lub wegetatywny podział rośliny. Wcześniej przygotowane sadzonki przenosi się na plantację dopiero późną wiosną, a zbiór liści przeprowadza się na początku kwitnienia rośliny. Podczas sadzenia sadzonek należy zachować odstęp 20-30cm pomiędzy roślinami.

Zarówno liście jak i ziele suszy się w suchych, zacienionych i przewiewnych pomieszczeniach.

• Podstawowe substancje czynne

Liście kocimiętki właściwej zawierają olejek eteryczny irydoid nepetalakton, garbniki i gorczyce. Ziele odmiany cytrynowej ma zapach podobny do melisy ponieważ zawiera olejki eteryczne (cyral, cytronelol i geraniol). Zawiera również sole mineralne, taninę, sole mineralne i gorczyce.

• Działanie i zastosowanie

Ziołolecznictwo ludowe wykorzystuje kocimiętkę do leczenia biegunek, przewlekłych zapaleń oskrzeli i żylaków odbytu.

Ziele i liście kocimiętki stosuje się podczas leczenia przeziębień i grypy, ponieważ wspomniany wcześniej irydoid nepetalakton działa bakteriobójczo. Poza tym roślina wykazuje właściwości napotne i przeciwgorączkowe.
Ziele działa również przeciwskurczowo i wiatropędnie. Stosuje się go w przypadku niestrawoności, wzdęć i kolek (także u dzieci).
Olejki eteryczne działają uspokajająco i relaksująco na ludzi i zwierzęta. Używane są w przemyśle perfumeryjnym i spożywczym.

• Napar z kocimiętki

Napar z kocimiętki właściwej przyrządza się z dwóch łyżeczek suszonego ziela lub liści. Wsypuje się je do szklanki ze wrzącą wodą, a następnie przykrywa. Po pietnastu minutach napar jest gotowy.

Napój ma działanie nasenne i napotne, dlatego stosuje się go w trakcie przeziębień i gorączek. Zmniejsza napięcie nerwowe i związane z nimi bóle głowy. Reguluje pracę żołądka.
Napar z kocimiętki stosowany zewnętrznie do płukania głowy łagodzi podrażnienia skóry (głowy).

• Nalewka z kocimiętki

Do 0,5 litra czystej 40% wódki dodaje się 100 gram suszonych liści lub ziela i pozostawia na 2 tygodnie w zacienionym miejscu. Nalewkę należy codziennie wstrząsnąć. Po upływie 2 tygodni zioła odcedza się, a nalewkę rozcieńcza dwoma szklankami (400ml) przegotowanej wody. Miksturę przechowuje się w lodówce, w ciemnej butelce.

Nalewka z kocimiętki ma zastosowanie w łagodzeniu dolegliwości żołądkowych, kojeniu skołatanych nerwów i bólów głowy. Stosuje się ją 2-3 razy dziennie w dawkach po 2-4 ml.

---