SOCJOLOGIA PRAKTYCZNA (WYRAŻA PODFUNKCĘ DIAGNOSTYCZNĄ, PROGNOSTYCZNĄ I SOCJOTECHNICZNĄ
Socjologia praktyczna dzieli się na:
poznawcza - polega na opisie, wyjaśnieniu i budowaniu teorii
pragmatyczna - służy do przewidywania i przekształcania rzeczywistości społecznych. Funkcja pragmatyczna realizuje się na dwa sposoby - Socjotechnika i Humanistyka.
Socjotechnika, ogół metod, środków i działań praktycznych zmierzających do wywołania pożądanych przemian w postawach lub zachowaniach społecznych, np oddziaływanie (pozytywne lub negatywne) nauczyciela na uczniów, wpływ reklamy na jednostkowe lub społeczne zachowania konsumpcyjne.
Działania socjotechniki stanowią też jeden ze środków walki o władzę, rozwiązywania konfliktów społecznych, komunikacji społecznej itp.
Podstawowe metody socjotechniczne to np perswazja, manipulacja, intensyfikacja lęku.
Socjologia, nauka o społeczeństwie i procesach, które w nim zachodzą. Zajmuje się badaniem stosunków społecznych, określa prawidłowości powstawania i przekształcania się różnych form życia zbiorowego, analizuje zjawiska i procesy zachodzące w tych zbiorowościach.
Mikrostruktura stanowi o pozycji i rolach społecznych małych struktur, które wchodzą w skład zbiorowości o wiele większych i bardziej rozbudowanych.
Mikrostruktury to ponadindywidualne typy wspólnot rodzinnych, lokalnych społeczności, a także układów sąsiedzkich. Można też mówić w tym przypadku o rówieśnikach, przyjaciołach i wszelkich grupach towarzyskich. Więzi osobiste zachodzą pomiędzy członkami małych struktur społecznych. I tak rodzina to układ osób, które stanowią podgrupy, na przykład rodziców i dzieci. Członkowie rodzin zajmują dane pozycje w strukturze i odgrywają wyznaczone przez społeczeństwo role.
Na makrostruktura składa się układ klas, warstwy społeczne, grupy o charakterze społeczno - zawodowym, wielkie terytorialne społeczności. Makrostruktura to społeczeństwo, naród, państwo.
Makrostruktura to nie suma mikrostruktur, ponieważ tworzy nadrzędne całości, które podlegają specyficznym prawidłowościom ich funkcjonowania. Nadrzędne elementy społeczeństwa są widoczne w jego poziomach organizacji i rodzajach zależności między różnymi grupami i instytucjami społecznymi. Zawsze makrostruktury funkcjonują w oparciu o małe struktury społeczne. Grupa społeczna
wszelki zbiór ludzi, pomiędzy którymi zachodzą jakieś znaczące stosunki społeczne,
zbiór ludzi zespolonych więzią społeczną, przejawiających świadomość łączności społecznej w kontaktach wzajemnych oraz z członkami innych grup społecznych.
Wyodrębnia się różne grupy społeczne, np. grupy pierwotne i grupy wtórne. Grupy pierwotne charakteryzuje mała liczebność i bezpośrednie kontakty, więź osobista, intymność, stałość (np. rodzina). Grupy te spełniają bardzo ważną rolę w procesie socjalizacji. Grupy wtórne pozbawione są cech grup pierwotnych, np. partia polityczna, załoga zakładu. Są to grupy zorganizowane w pewnym celu.
Inny podział: grupy formalne i nieformalne. Grupy formalne posiadają wykształconą więź i zasadę odrębności określającą granice grupy, rozwinęły formalny system kontroli i organizacji. Grupy nieformalne oparte są na więzi wewnątrz organizacji, instytucji i kontroli nieformalnej.
KLASA SPOŁECZNA: wielki segment społeczeństwa obejmujący osoby o podobnej sytuacji własnościowej (zwłaszcza w zakresie posiadania środków produkcyjnych, czyli kapitału ekonomicznego).
KLASA ŚREDNIA: szeroka zbiorowość ludzi zatrudnionych w bardzo różnych wymagających kwalifikacji i wykształcenia zawodach, a także prowadzących własne niewielkie firmy czy przedsiębiorstwa i z tego tytułu posiadających godziwy, choć nie elitarny, standard materialny.
KLASA W SOBIE: klasa społeczna w początkowym momencie krystalizacji, gdy duży segment społeczeństwa posiada obiektywnie wspólne interesy ekonomiczne, nie jest jednak tego świadomy.
Elita - kategoria osób znajdujących się najwyżej w hierarchii społecznej, pod jakimś względem wyróżnionych z ogółu społeczeństwa. Elity mają często zasadniczy wpływ na władzę oraz na kształtowanie się postaw i idei w społeczeństwie.
WARSTWY SPOŁECZNE: kategorie i grupy społeczne powiązane realną więzią subiektywną i obiektywną, różniące się między sobą zbiorowymi szansami osiągania społecznie cenionych dóbr - bogactwa, władzy, prestiżu, edukacji itp. oraz wynikającym z tego poziomem i stylem życia, typową ideologią i obyczajami.
WARSTWY STATYSTYCZNE: liczebnie określone populacje zajmujące określone szczeble w hierarchiach stratyfikacyjnych.
Socjometria, dział socjologii zajmujący się teorią, metodami i technikami ilościowych pomiarów cech psychicznych, charakterystycznych dla grup społecznych, dynamiki wewnątrzgrupowej i zjawisk wewnątrzgrupowych.
|
Jest to stan lub rezultat pewnej dezintegracji w obrębie struktury kultury lub w obrębie struktury społecznej lub wzajemnie pomiędzy nimi; Merton stawiał pytanie „w jaki sposób struktura społeczna i struktura kulturowa wywierają presję na różnie u rokowanych ludzi w tej strukturze”, popychając ich do zachowań niezgodnych z normami.
Struktura społeczna (w koncepcji) to zorganizowany zespół społecznych zależności, w którym uwikłani są członkowie społeczeństwa lub grupy.
Struktura kulturowa to zespół kierujących zachowaniem wartości normatywnych wspólnych członkom określonego społeczeństwa lub grupy.
POZYTYWNY I NEGATYWNY WPŁYW GRUPY NA JEDNOSTKĘ
Wszelkie oddziaływanie grupy na jednostkę nosi miano "socjalizacji", która może być dla jednostki pozytywna lub negatywna w zależności od treści norm, wzorców osobowych, zasad postępowania oraz hierarchii wartości aprobowanych przez daną grupę. Następstwem tak szeroko rozumianej socjalizacji jest "ukształtowanie się jednostki pod wpływem funkcjonującej grupy rówieśniczej, koleżeństwa, umiejętności współżycia, gotowości udzielania pomocy, bądź wystąpienia u osobników objawów negatywnych w wyniku kontaktu z grupą przejawiającą podobne skłonności".
W ujęciu węższym socjalizacja dotyczy "sytuacji oddziaływania na jednostkę grupy reprezentującej określoną kulturę, powodującej wystąpienie społecznie pożądanych zmian w zachowaniu jednostki". W takim odniesieniu wydaje się, że socjalizacji nie należy łączyć ze zmianami występującymi w procesie rozwoju fizycznego i umysłowego, ale ze zmianami zachodzącymi w kontaktach społecznych jednostki z otoczeniem) działania, kontakty międzyludzkie, czynności społeczne).
3 metody socjologiczne wg Podgóreckiego
* perswazja - polega na oddziaływaniach, które zmierzają do zmiany przekonań, opinii, postaw innych osób za pomocą argumentacji emocjonalnej i racjonalnej.
* manipulacja - którą stanowią techniki oddziaływania, które „zmierzają do zmiany przekonań, opinii i postaw innych osób bez ich wiedzy o tym, a czasami nawet wbrew ich woli”.
* facytylitacja - jest to taka metoda, która polega na „stworzeniu pewnych realnych, rzeczowych lub organizacyjnych sytuacji oddziaływujących pośrednio na postawy i opinie czy też poglądy ludzi”.
Klasy społeczne wg K. Marksa
Zróżnicowanie społeczne dokonuje się wg Marksa w sferze dóbr i usług. Narzędziem podziału klasowego jest własność środków produkcji. Ci którzy posiadają kapitał produkcyjny (ziemia, pieniądze) kupują siłę roboczą. Państwo w tym układzie nie jest neutralne ale prezentuje interesy klas posiadanych. Aby określić klasę społeczną zwracał uwagę na świadomość klasową, Klasa sama w sobie i klasa sama dla siebie.
ANOMIA SUKCESU: zaburzenie rutynowych sposobów postępowania, skali oczekiwań i aspiracji, wzorów konsumpcji przez nagłe wzbogacenie się.
ANOMIA: stan chaosu wśród norm i wartości, zanik jednoznacznych drogowskazów postępowania.
BEHAWIORYZM: kierunek postulujący badanie elementarnych zachowań ludzkich jako reakcji na bodźce płynące z otoczenia lub od innych ludzi oraz traktowanie wszelkich złożonych przejawów życia społecznego jako kombinacji zachowań.
JAŹŃ (w ujęciu symbolicznego interakcjonizmu): wytworzona w kontaktach z innymi umiejętność patrzenia na siebie samego oczami partnerów, zdolność zdefiniowania swojego miejsca w szerszej zbiorowości, roli, jaką się pełni, obowiązków i powinności, jakie z niej
wynikają, nakazów i zakazów, jakie zbiorowość jednostce narzuca.
JAŹŃ ODZWIERCIEDLONA: samoocena jednostki kształtowana przez interpretację reakcji innych ludzi w stosunku do jej osoby.
|
|