Prawne podstawy kosztorysowania
Podstawy dot. zamówień publicznych:
Podstawowym aktem prawnym, który reguluje tryb ustalania cen jest „USTAWA O CENACH”
12.12.2001r.- weszła w życie ustawa (zastąpiła tę z 1982) o cenach
Obecnie dla inwestorów prywatnych przy ustaleniu cen robót budowlanych obowiązuje jedynie art. 2 ust.1: „Ceny towarów i usług uzgadniają strony zawierające umowę, z zastrzeżeniem ust. 2” (który nie dot. cen za roboty budowlane= wolna amerykanka)
Ustawa z dn. 29.01.2004r. Prawo zamówień publicznych
Rozporządzenie ministra infrastruk. z 18.05.2004r. i z dnia 2.09.2004
Ustawa o finansach 30.06.2005r.
Prawo budowlane (aktualne z 2003).
Techniczne podstawy kosztorysowania
projekt techniczny i dokumentacja inwestycji
przedmiar robót, obmiar robót, protokół…
specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót
założenia wyjściowe (dla kosztorysu inwestorskiego)- jednostronne, przyjęte przez inwestora (nieznany jeszcze wykonawca) dane techniczne, technologiczne
dane wyjściowe
specyfikacja istotnych warunków zamówienia
Finansowe podstawy kosztorysowania
Dla finansowych (cenowo-kosztowych) podstaw kosztorysowania należą:
dla kalkulacji szczegółowej- stawki robocizny kosztorysowej (zł/r-g), ceny jednostkowe pracy sprzętu i transportu technologicznego (zł/m-g)m ceny jednostkowe materiałów oraz wskaźniki narzutów, kosztów zakupu kosztów pośrednich i zysku
dla kalkulacji uproszczonej- ceny jednostkowe robót
dla wykonawcy w warunkach gosp. rynkowej, istotniejsze znaczenie od publikowanych inf. cenowych, ma własna baza cenowa. Tworzona przez przedsiębiorstwo dla potrzeb własnych, uwzględnia specyfikę prowadzonych robót, specyfikę warunków lokalnych i lokalne ceny.
Dla kalkulacji szczegółowej: np.:
miesięcznik „Błyskawica”
kwartalniki: „Informacja o cenach…
…materiałów budowlanych”
…materiałów instalacyjnych”
…mat. elektrycznych”
„Informacja o stawkach robocizny kosztorysowej oraz cenach najmu sprzętu budowlanego”
Dla kalkulacji uproszczonej: np.:
kwartalniki oparte o KNR: Biuletyn cen robót: …budowlanych inwestycyjnych i inżynieryjnych/ …instalacyjnych/ …elektrycznych itp.
półroczniki oparte o KNR
Dla zakładania zieleni: „ICRZ” (firmy ORG w Poznaniu)- jedyny taki informator w PL.
Rodzaje i funkcje kosztorysów
Rodzaje kosztorysów - podział ze wzgl. na:
zakres: k. przedsięwzięć, obiektów, rodzajów robót
dokładność: k. wstępne, generalne, szczegółowe
przeznaczenie: k. inwestorskie (jedyny z podst. prawnymi - prawo budowlane), ofertowe, dodatkowe (zamienne), powykonawcze
O ostatecznej formie i zakresie kosztorysu decyduje:
w odniesieniu do kosztorysu ofertowego ZAMAWIAJĄCY, w założeniach wyjściowych kosztorysowania
w odniesieniu do pozostałych rodz. kosztorysu ZAMAWIAJĄCY i WYKONAWCA w wyniku obustronnych ustaleń
Kosztorys inwestorski- jest przygotowywany przez zamawiającego w celu ustalenia najbardziej dokumentem przedkładanym drugiej stronie.
ZADANIA:
w trybie bezprzetargowym - ułatwia negocjacje ceny
w trybie przetargowym- ułatwia ocenę propozycji cenowych różnych oferentów
Ust. o zamówieniach publ. nakłada na inwestora obowiązek posiadania kosztorysu inwestorskiego przed każdym zamówieniem publicznym (bez wzgl. na jego wartość), za wyjątkiem zlecenia robót w trybie zamówienia z wolnej ręki. Określona k. inwestorskim wartość zamówienia (NETTO) decyduje o trybie udzielania zamówienia publicznego oraz o wymogach dot. procedury przetargowej.
Rażąca rozbieżność między ceną kalkulowaną w k. inwestorskim, a ceną ofertową może wskazywac na brak spójnośći założeń wstępnych do kosztorysowania (warunki realizacji) niesolodnej kalkulacji ceny ofertowej lub o błędzie w kalkulacji inwestorskiej.
K. inwestorski stanowi dla inwestora podstawę do wystąpienia do np. banku o kredyt lub dotację na wykonanie robót.
Kosztorys ofertowy - służy do ustalenia propozycji ceny. Cena wyliczona przez wykonawcę w kosztorysie ofertowym jest ceną za jaką jest skłonny zrealizować zlecane roboty.
Przygotowywany przez wykonawcę:
w trybie przetargowym- jako skł. oferty przetargowej
w trybie bezprzetargowym- na zakończenie negocjacji przedumownych
Stanowi podstawę do:
planowania ilości zasobów ludzkich, materiałowych i sprzętowych
określenia przewidywanych wpływów i wydatków
rozliczenia robót
K. dodatkowy (zamienny) - służy do ustalenia zmiany ceny wyliczonej w k. ofertowym i zapisanej w umowie
podstawy sporządzania: dokumentacja budowy, k. ofertowy w zakresie cen jednostkowych
K.POWYKONAWCZY - do ustalenia wynagrodzenia wykonawcy za wykonane roboty; sporządza go wykonawca po wykonaniu robót; dot. zwykle robót, których zakres rzeczowy i ilościowy jest trudny do jednoznacznego ustalenia w etapie zawierania umowy. Podst. obliczenia jest obmiar robót i zapisane w umowie podstawy i zasady kalkulacji ceny kosztorysowej.
8. Obliczenie kosztów robót wg formuły szczegółowej
Kalkulacja szczegółowa polega na obliczaniu ceny kosztorysowej jako sumy iloczynów:
ilości robót, jednostkowych nakładów rzeczowych i ich cen jednostkowych oraz doliczonych
odpowiednio kosztów pośrednich i zysku, z uwzględnieniem podatku od towarów i usług - według
wzoru I:
Ck = L · (n · c + Kpj + Zj) + PV
lub według wzoru II:
Ck = (L n c) + Kp + Z + PV
przy czym:
(L · n · c) - koszty bezpośrednie (R, M, S)
n · c = r n · Cr + m n · Cm + s n · Cs
n - jednostkowe nakłady rzeczowe (nr, nm, ns),
c - jednostkowe ceny nakładów rzeczowych (Cr, Cm, Cs),
Kp - koszty pośrednie,
Z - zysk,
Pv - podatek od towarów i usług (VAT).
9. Obliczenie kosztów robót wg formuły uproszczonej
Kalkulacja uproszczona polega na obliczeniu ceny kosztorysowej jako sumy iloczynów
ustalonych jednostek przedmiarowych robót i ich cen, scalonych jednostek jednorodnych robót, elementów lub obiektów, z uwzględnieniem podatku od towarów i usług - według wzoru:
Ck = j V L C PV
w którym: Ck - cena kosztorysowa,
L - ilość jednostek z przedmiaru lub obmiaru robót,
PV - podatek od towarów i usług (VAT),
Cj - cena jednostkowa robót łącznie z kosztami pośrednimi (Kp) i zyskiem kalkulacyjnym (Z), obliczona według formuły:
Cj =Rj + Mj + (Kzj) + Sj + (Ksj) + Kpj + Zj
w której:
Rj - wartość kosztorysowa robocizny za jednostkę przedmiarową robót,
Mj - wartość kosztorysowa materiałów na jednostkę przedmiarową robót (wraz z kosztami
zakupów.
Kzj - koszty zakupu na jednostkę przedmiarową robót - w przypadku ich wydzielenia,
Sj - wartość kosztorysowa pracy sprzętu i środków transportu technologicznego wraz z kosztami jednorazowymi na jednostkę przedmiarową robót lub
Ksj - koszty jednorazowe sprzętu na jednostkę przedmiarową robót - w przypadku ich wydzielenia,
Kpj - koszty pośrednie na jednostkę przedmiarową robót,
Zj - zysk kalkulacyjny na jednostkę przedmiarową robót.
Kalkulację uproszczoną można stosować dla:
a) rodzajów robót (asortymentów),
b) elementów obiektów,
c) obiektów.