RÓŻYCZKA
RUBEOLA
Z. Dziubek „Choroby zakaźne i pasozytnicze“
M. Zatouroff „Objawy fizykalne”
EPIDEMIOLOGIA:
• źródło :
chory człowiek (jama nosowo - gardłowa, w przypadkach wrodzonych też mocz)
zakaźność przez 14 dni (6 -7 dni przed, i 8 dni po ujawnieniu się zakażenia)
coraz częściej notuje się u młodych dorosłych ludzi
• droga zakażenia :
droga kropelkowa
kontakt bezpośredni
zakażenia wrodzone (vide różyczka wrodzona)
ETIOLOGIA:
• Rubeolavirus :
wirus RNA
zaliczany do rodziny Togaviridae
PATOGENEZA:
• wirus wnika do dróg oddechowych i tu się replikuje po czym dostaje się do krwi
• wiremia pojawia się ok. 8 dni przed wystąpieniem jawnego zakażenia i znika najpóźniej 2 dnia wysypki
OBRAZ KLINICZNY:
• okres wylęgania :
trwa ok. 17 dni (2,5 tyg.)
• okres zwiastunowy :
trwa 1 - 7 dni przed wystąpieniem wysypki
u dzieci zwykle nie występuje
obniżone samopoczucie
bóle głowy
bóle mięśniowo - stawowe
zapalenie spojówek
powiększenie węzłów chłonnych
• okres wysypkowy :
wysypka :
bladorózowa, grudkowo - plamista, lub drobnoplamista
niekiedy przypomina płoniczą, lub odrową
rozpoczyna się na twarzy i czole i stopniowo w ciągu 24 godzin zajmuje tułów i kończyny
nieznacznie powiększona temperatura ciała
zapalenie węzłów chłonnych zwłaszcza węzły karkowe, potyliczne i zauszne
rzadko zapalenie błony śłuzowej gardła i jamy ustnej
czasem plamki Forshcheimera na podniebieniu miękkim
zmiany skórne ustępująpo 1 - 5 dniach nie pozostawiajac przebarwień, a limfadenopatia utzymuje się nieco dłużej
niekiedy powiększenie węzłów jest jedynym objawem zakażenia
BADANIA DODATKOWE :
• morfologia i rozmaz :
leukopenia ze względną limfocytozą
↑ atypowych limfocytów, monocytów i palzmocytów
ROZPOZNANIE:
• izolacja wirusa z jamy nosowo - gardłowej, lub krwi
• wykrycie przeciwciał w klasie IgM, lub rosnących w klasie IgG :
przeciwciał można stwierdzić już w 2 dobie wysypki, a ich stężenie ↑ w ciagu 10 - 21 kolejnych dni
RÓŻNICOWANIE:
•
LECZENIE:
• leczenie przyczynowe :
nie ma leczenia przyczynowego
szczepienie przeciwko różyczce do 24 godzin od narażenia może, ale nie musi uchronić przed zachorowaniem
zastosowanie gammaglobulin nie zapobiega zakażeniu i wirusemii, jedynie może łagodzić obraz kliniczny, lub zapobiegać jawnej infekcji
• leczenie objawowe :
w przypadku głebokiej trombocytopenii prednizon 1 mg/kg/dz i preparaty uszczelniające śródbłonek
POWIKŁANIA:
• przemijające zapalenie stawów :
głównie u młodych kobiet
obrzęk i bolesność głownie stawów kolanowych i drobnych rąk
najbardziej wyrażona w wysypkowym okresie choroby i może się utrzymywać 2 - 3 tygodnie
• małopłytkowa skaza krwotoczna :
głęboka trombocytopenia rzadko (1 : 3000)
najczęściej krwawienia z nosa, dziąseł
wysypka może mieć charakter krwotoczny
sporadyczie wybroczyny na skórze i błonach śłuzowych
• zapalenie mózgu :
1 : 6000
pierwsz objawy 1 - 6 dni po wystąpieniu wysypki
przypomina inne poinfekcyjne encephalitis z reguły o łagodnym przebiegu
ROKOWANIE:
•
PROFILAKTYKA:
• szczepienia
PATRZ TEŻ:
2