Bitwa pod Kadesz

 

   
owe Państwo to czas egipskich podbojów ziem nad górnym Nilem i na Bliskim Wschodzie. Jednakże, od czasu wcielenia Syrii i Palestyny w XV w. p.n.e., zmienia się położenie międzynarodowe Egiptu. Pojawia się nowe mocarstwo: Hatti, czyli państwo hetyckie, którego kolebką jest Anatolia. Po zagarnięciu posiadłości królestwa Mitanni, położonych na zachód od Eufratu, Hatti poszerza swe wpływy w egipskich protektoratach Syrii. Starcie między dwoma mocarstwami staje się nieuniknione. Dochodzi doń za Ramzesa II (1279-1213).

 
o wstąpieniu na egipski tron, Ramzes II, porywczy młody człowiek liczący sobie 25 lat, pragnie odzyskać ziemie oddane Hetytom. W 1275 r. p.n.e., czwartym od wstąpienia na tron, odzyskuje Amurru, państwo na wybrzeżu Fenicji. Wraca do Egiptu i przygotowuje kolejną wyprawę. Chce zdobyć miasto Kadesz zajmujące, nader ważną strategicznie pozycję na skrzyżowaniu dróg łączących
Palestynę z Syrią, ziemie nad Eufratem z wybrzeżem Morza Śródziemnego. Panowanie nad Kadesz zapewnia władzę nie tylko nad Amurru, lecz i resztą Syrii. Ramzes pragnie odebrać tę twierdzę Hetytom. Wie, że ci nie oddadzą jej bez walki.

   
rzeciwko królowi Hetytów, Muwatalisowi, gromadzi Ramzes potężną armię: cztery korpusy po 5000 ludzi; każdy korpus oddaje w opiekę jednemu z bogów Egiptu. Jest więc korpus Amona, Ra, Ptaha i Seta. Każdy z korpusów składa się z oddziałów piechoty i wozów bojowych. Dodać też należy oddział wyborowy, zwany Naarin, oraz gwardię królewską złożoną z nieustraszonych wojowników, a także z najemników Szardana. Wiosną 1274 r., Ramzes II wyrusza z wojskiem ze swej stolicy Pi-Ramzes i kieruje się na Kadesz. Przemierza pustynię i Palestynę w ciągu trzydziestu dni nieustannego marszu. Pod Kadesz jako pierwsze podchodzą oddziały straży przedniej, korpusy Naarin i Amona, osobiście prowadzone przez króla. Wkrótce nadciąga korpus Ra. Korpusy Ptaha i Seta są jeszcze daleko.

   
adesz, dzisiejsze Tell Nebi Mend, leży na wyspie, którą opływa Orontes i jeden z jego dopływów. Podczas przeprawy przez Orontes żołnierze Ramzesa II spotykają dwóch Beduinów, którzy zapewniają, że Muwatalis przebywa 200 km na północ od Kadesz. Poniechawszy wszelkiej ostrożności, król naprędce rozbija obóz na północny zachód od warowni i postanawia rozpocząć oblężenie jeszcze tego samego dnia. Radość Ramzesa II jest krótka. Dwaj wywiadowcy hettyccy, schwytani w pobliżu egipskiego obozu i wychłostani, wyjawiają prawdę: Muwatalis ukrywa się pod Kadesz na czele armii -jeśli wierzyć źródłom egipskim - 3500 wozów bojowych i 37 000 piechurów. Osiemnastu wasalnych książąt dołącza do Hetytów. To największa koalicja jaka się kiedykolwiek zebrała. Ramze II pojmuje, że wpadł w pułapkę przebiegłego Muwatalisa, a Beduini byli ludźmi Hetytów. Wie też, że rychło zaatakują go Hetyci. Śle gońców z rozkazami przyspieszenia marszu opóźnionych korpusów swej armii.

   
ecz już korpus Ra idzie w rozsypkę pod naporem wozów hetyckich, tysiącami przeprawiających się przez Orontes. Teraz hetyckie rydwany kierują się na obóz Ramzesa. Nieliczni uciekinierzy z korpusu Ra sieją panikę wśród żołnierzy z korpusu Amona, którzy rzucają się do bezładnej ucieczki. Jedynie gwardia królewska wiernie wspiera zaciekle walczącego władcę.

   
tedy to biwakujący nie opodal obozu Naarin rzucają się do bohaterskiej szarży. Hetyci, przekonani już o swoim zwycięstwie, zostają zaskoczeni podczas plądrowania obozu. Teraz oni znajdują się w opałach. Muwatalis, który nie bierze bezpośredniego udziału w walce, widzi jak jego ludzie wycofują się za Orontes i śle posiłki. Za późno. Przewaga jest teraz po stronie Egipcjan.
Ramzes II wyrywa się z pułapki i unika klęski, choć straty jego armii są ciężkie. Nazajutrz bitwa zostaje na krótko wznowiona. Jednak armia egipska, wzmocniona korpusem Ptaha, i armia hetycka mają równe siły. Dlatego Muwatalis proponuje wstrzymanie walk. Ramzes musi się na to zgodzić. Nie mogąc panować nad Kadesz, musi też opuścić krainę Amurru, nad którą nie może panować bez tej warowni.

   
iętnaście lat po bitwie pod Kadesz potrzeba obrony przed coraz silniejszą Asyríą i obawy przed egipskim atakiem w Syrii skłaniają następcę Muwatalisa, Hattusilisa II do szukania porozumienia z Ramzesem II. W 1258 r. zostaje podpisany przez oba mocarstwa układ pokojowy, uzupełniony przymierzem obronnym. Bitwa pod Kadesz dowiodła, że siły Hetytów i Egiptu są równe, dała więc ostatecznie początek długiemu okresowi pokoju i równowagi w Egipcie i na Bliskim Wschodzie.

---