Rodzajnik określony
Articolo determinativo
Rodzajnik określony jest używany, gdy jest mowa o czymś, co jest znane rozmówcom,
bliżej określone lub jedyne w swoim rodzaju, np.
Il sole è molto importante per gli abitanti della Terra. (Słońce jest bardzo ważne dla mieszkańców Ziemi.)
Marta apre la finestra. (Marta otwiera okno.)
Rodzajnik określony w języku włoskim ma kilka form:
a) dla rodzaju żeńskiego:
• w liczbie pojedynczej: |
||
la |
|
|
|
la lampada |
(lampa) |
|
la bottiglia |
(butelka) |
l' (przed samogłoską) |
||
|
l'amica |
(przyjaciółka) |
|
l'infermiera |
(pielęgniarka) |
|
|
|
• w liczbie mnogiej: |
||
le (zarówno dla la jak i l') |
||
|
le lampade |
(lampy) |
|
le bottiglie |
(butelki) |
|
le amiche |
(przyjaciółki) |
|
le infermiere |
(pielęgniarki) |
b) dla rodzaju męskiego:
• w liczbie pojedynczej: |
||
il |
|
|
|
il tavolo |
(stół) |
|
il fiore |
(kwiat) |
l' (przed samogłoską) |
||
|
l'atlante |
(atlas) |
|
l'orologio |
(zegarek) |
lo przed: |
||
|
• s + spółgłoska |
|
|
lo stadio |
(stadion) |
|
• gn |
|
|
lo gnomo |
(gnom) |
|
• ps |
|
|
lo psicologo |
(psycholog) |
|
• x |
|
|
lo xilofono |
(ksylofon) |
|
• z |
|
|
lo zio |
(wujek) |
|
• y |
|
|
lo yogurt |
(jogurt) |
|
• pn |
|
|
lo pneumologo |
(pneumolog) |
|
|
|
• w liczbie mnogiej: |
||
i |
|
|
|
i tavoli |
(stoły) |
|
i fiori |
(kwiaty) |
gli (zarówno dla lo jak i l') |
||
|
gli stadi |
(stadiony) |
|
gli orologi |
(zagarki) |
Schemat rodzajnika określonego:
Rodzaj męski:
|
• liczba pojedyncza |
|
|
il gatto |
(kot |
|
il cane |
(pies |
|
|
|
|
• przed: pn, ps, gn, x, y, z, s + spółgłoska, lo |
|
|
lo zaino |
(plecak |
|
lo psicologo |
(psycholog |
|
lo specchio |
(lustro |
|
|
|
|
• przed samogłoską, l' |
|
|
l'angolo |
(róg |
|
l'abete |
(jodła |
Rodzaj żeński:
|
• liczba pojedyncza |
|
|
la gatta |
(kotka |
|
la notte |
(noc |
|
|
|
|
• przed samogłoską, l' |
|
|
l'amica |
(przyjaciółka |
|
l'isola |
(wyspa |