PROCEDURA LEGISLACYJNA
Prawo inicjatywy przysługuje
Koniec postępowania
projekt ustawy wraz z uzasadnieniem składany jest na ręce Marszałka Sejmu
uzasadnienie zawiera: wyjaśnienie celu i potrzeby wydania ustawy, przedstawienie stanu rzeczywistego w danej dziedzinie, różnice pomiędzy dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym, przewidywane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne, źródła finansowania, obciążenia budżetu państwa i jednostek samorządu terytorialnego, projekt aktów wykonawczych, oświadczenie o zgodności projektu ustawy z prawem UE albo oświadczenie że przedmiot regulacji nie jest objęty prawem UE.
Marszałek Sejm
SEJM
SENAT (30 dni, w trybie pilnym 14 dni)
Oprac. Dr Grzegorz KUCA
Posiedzenie plenarne Sejmu
rozpatruje się projekty ustaw:
zmianie Konstytucji,
budżetowych,
podatkowych,
dotyczących wyboru Prezydenta, Sejmu, Senatu, organów samorządu terytorialnego,
regulujących ustrój i właściwość władz publicznych,
kodeksów,
gdy Marszałek tak postanowi
Posiedzenie komisji
Marszałek Sejmu zarządza drukowanie projektu i opinii i dostarczenie ich posłom
poprawki
ponowne skierowanie do komisji, chyba że Sejm postanowi inaczej
Uznanie niektórych przepisów ustawy za niezgodną z Konstytucją
III czytanie
(zawsze na posiedzeniu Sejmu)
obejmuje: przedstawienie dodatkowego sprawozdania, głosowanie
porządek głosowania:
odrzucenie projektu w całości, jeżeli zgłoszono taki wniosek
głosowanie poprawek do poszczególnych artykułów, przy czym w pierwszej kolejności głosuje się poprawki, których przyjęcie lub odrzucenie rozstrzyga o innych poprawkach,\
głosowanie projektu w całości w brzmieniu zaproponowanym przez komisje, ze zmianami wynikającymi z przegłosowanych poprawek.
Odrzucenie projektu w całości
wnioskodawca do końca drugiego czytania może wycofać wniesiony przez siebie projekt
projekt poselski uważa się za wycofany, jeżeli popiera go mniej niż 15 posłów spośród tych, którzy go podpisali
odrzucenie projektu w I czytaniu
Marszałek Sejmu przesyła niezwłocznie Marszałkowi Senatu oraz Prezydentowi potwierdzony swoim podpisem tekst przyjętej przez Sejm ustawy
UCHWALENIE USTAWY
Sejm uchwala ustawy zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów
Marszałek Senatu kieruje ustawę do właściwych komisji senackich
Głosowanie poszczególnych poprawek i całości tekstu
Marszałek Sejmu przesyła ustawę Prezydentowi
Komisje sporządzają sprawozdanie
Sejm odrzuca uchwałę Senatu lub zaproponowane poprawki bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów
Marszałek Sejmu informuje Sejm
Marszałek Sejmu kieruje ustawę do komisji, które rozpatrywały projekt. Komisja sporządza sprawozdanie.
Marszałek Sejmu przesyła Prezydentowi ustawę do podpisu ze wskazaniem zmian wynikających z niezgodności z konstytucją. Prezydent ma takie możliwości jak poprzednio.
Marszałek Sejmu kieruje uchwałę Senatu do rozpatrzenia przez komisje
Grupa 100.000 obywateli
Posłowie: 15 lub komisja
Senat
Prezydent
Rada Ministrów
Uchwała Senatu o przyjęciu ustawy bez poprawek
lub
brak uchwały w terminie
Uchwała Senatu o:
odrzuceniu ustawy
wprowadzeniu poprawek
SEJM
bez poprawek
Skierować wniosek do Trybunału Konstytucyjnego
Skierować ustawę do Sejmu z wnioskiem o ponowne rozpoznanie (weto ustawodawcze)
Trybunał Konstytucyjny
Uznanie ustawy za niezgodną z Konstytucją
Uznanie ustawy za zgodną z Konstytucją
W związku z uznaniem za sprzeczną z Konstytucją
Podpisanie ustawy przez Prezydenta
oraz zarządzenie jej ogłoszenia Dzienniku Ustaw
przełamanie weta
nieprzełamanie weta
Obalenie weta następuje poprzez ponowne uchwalenie ustawy 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów
Zamknięcie postępowania w związku z nieuchwaleniem ustawy w brzmieniu dotychczasowym
Prezydent zwraca ustawę Sejmowi w celu poprawienia uchybień
Prezydent podpisuje ustawę z pominięciem niektórych przepisów
Ewentualne skierowanie (po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu) projektu budzącego wątpliwości do zaopiniowania do Komisji Ustawodawczej, która większością 3/5 głosów może zaopiniować projekt jako niedopuszczalny.
Marszałek po otrzymaniu projektu ustawy (wyjątek: projekt Prezydenta i RM) przed jego skierowaniem na I czytanie zarządza sporządzenie opinii przez ekspertów Kancelarii Sejmu w sprawie zgodności z prawem UE - Komisji ds. UE.
Marszałek Sejmu
Marszałek Sejmu zarządza drukowanie projektu i opinii i dostarczenie ich posłom, Marszałkowi Senatu, prezydentowi, Prezesowi Rady Ministrów
I czytanie
(nie wcześniej niż 7 dnia od doręczenia druków posłom)
obejmuje: uzasadnienie projektu przez wnioskodawcę, debatę nad ogólnymi zasadami projektu, pytania posłów i odpowiedzi wnioskodawcy, pisemne zgłaszanie poprawek i uwag
skierowanie projektu do rozpoznania właściwym komisjom
skierowanie projektu do rozpoznania właściwym komisjom
możliwość powołania podkomisji
sprawozdanie komisji z wnioskiem o:
przyjęcie projektu bez poprawek,
przyjęcie projektu z poprawkami
odrzucenie projektu,
możliwość zamieszczenia poprawek odrzuconych przez komisję jako wnioski mniejszości
II czytanie
(zawsze na posiedzeniu Sejmu)
obejmuje: sprawozdanie z pracy komisji, przeprowadzenie debaty i zgłaszanie poprawek
poprawki mogą zgłaszać:
wnioskodawca,
grupa co najmniej 15 posłów,
przewodniczący klubu lub upoważniony przez niego wiceprzewodniczący w imieniu klubu
Rada Ministrów
poprawione lub dodatkowe sprawozdanie
PREYZDENT (21 dni, w trybie pilnym 7 dni)
I czytanie
Komisje przygotowują projekt uchwały Senatu w terminie nie dłuższym niż 18 dni, w którym proponują:
przyjęcie ustawy bez poprawek,
wprowadzenie poprawek,
odrzucenie ustawy
jeżeli komisja dostrzeże potrzebę zmian legislacyjnych wykraczających poza materię ustawy przygotowuje wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej przez Senat wraz z projektem ustawy
Na posiedzeniu Senatu przedstawiane jest sprawozdanie komisji. Senat postanawia o przystąpieniu do II czytania ewentualnie o podjęciu inicjatywy ustawodawczej.
II czytanie
Uchwała o stanowisku Senatu wobec ustawy podejmowana jest zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów:
zgoda bez zastrzeżeń,
wprowadzenie poprawek,
odrzucenie ustawy
Niepodjęcie przez Senat uchwały w ciągu 30 dni od dnia przekazania oznacza, że ustawę uznaje się za uchwaloną w brzmieniu przyjętym przez Sejm.
Marszałek Sejmu przesyła uchwałę do Senatu i Prezydenta
Senat zajmuje stanowisko wobec uchwały Sejmu:
przyjmuje uchwałę bez poprawek lub wprowadza do tekstu uchwały poprawki.
Sejm rozpatruje stanowisko Senatu