Migotanie przedsionków (AF) - najczęstsza tachyarytmia nadkomorowa, którą cechuje szybka (350-700/min) nieskoordynowana aktywacja przedsionków przedsionków, prowadząca do utraty efektywności hemodynamicznej ich skurczu, czemu towarzyszy niemiarowy rytm komór.
Migotanie przedsionków wiąże się z 5-krotnym wzrostem ryzyka udaru mózgu
Najczęstsze przyczyny sercowe:
Nadciśnienie tętnicze
Choroba wieńcowa
Wady zastawkowe (w szczególności wady zastawki mitralnej)
Najczęstsze przyczyny pozasercowe:
Nadczynność tarczycy
POChP
Zapalenie płuc
Około 0,8 - 2,0% pacjentów występuje idiopatycznie
Obraz kliniczny
Objawy podmiotowe: kołatanie serca, poty, osłabienie i upośledzona tolerancja wysiłku, omdlenia lub zawroty głowy
Objawy przedmiotowe: niemiarowa czynność serca o typie niemiarowości zupełnej, której towarzyszy niemiarowe tętno
Ze względu na często bezobjawowy przebieg AF (przy równoczesnym zwiększeniu przez AF ryzyka udaru mózgu) zaleca się badanie przesiewowe w kierunku AF poprzez ocenę tętna u osób w wieku ≥ 65 lat.
Podstawą rozpoznania jest badanie EKG, w którym stwierdza się niemiarowość zupełną i brak załamka P, który zostaje zastąpiony falą f.
Rozpoznanie różnicowe
Częstoskurcz przedsionkowy ze zmiennym blokiem AV
Trzepotanie przedsionków ze zmiennym blokiem AV
Wieloogniskowy częstoskurcz przedsionkowy
Niemiarowość zatokowa
Leczenie utrwalonego AF:
1) Leczenie farmakologiczne
a) lek antyarytmiczny w celu przywrócenia i utrzymania rytmu zatokowego (dronedaron, flekainid, propafenon, sotalol)
b) kontrola częstotliwości rytmu komór :
- β-blokery (najskuteczniejsze, preferowane w przypadku CHNS, nadciśnienia tętniczego, niewydolności serca, nadczynności tarczycy)
- blokery kanału wapniowego (przy przeciwwskazaniach do β-blokerów)
- digoksyna (alternatywnie u osób starszych)
-amiodaron ( gdy inne metody leczenia nieskuteczne lub przeciwwskazane)
2) Leczenie inwazyjne
Zalecana profilaktyka:
- jeśli nie ma przeciwwskazań do leczenia przeciwkrzepliwego stosuje się przewlekle antagonistę witaminy K (acenokumarol, warfaryna) w dawce utrzymującej INR w przedziale 2-3 (po ustabilizowaniu dawki kontrola INR co miesiąc). Alternatywnie można stosować dabigatran, apiksaban, rywaroksaban.
- jeśli chory odmawia przyjmowania jakiegokolwiek leku przeciwkrzepliwego należy rozważyć ASA (75-100 mg/d) z klopidogrelem (75 mg/d) lub samego ASA (75-325 mg/d).
Powikłania
Najpoważniejsze są powikłania zakrzepowo-zatorowe, przede wszystkim udar niedokrwienny mózgu. Są one związane z powstawaniem skrzepliny w lewym przedsionku, najczęściej w jego uszku.
Z uwagi na posiadanie przez pacjenta 5 pkt ryzyka w skali CHA2DS2-VASc do czasu ustąpienia przeciwwskazań ortopedycznych pacjent powinien być leczony przeciwkrzepliwie heparyną drobnocząsteczkową w dawce terapeutycznej, a następnie powrócić do leczenia warfaryną z uzyskaniem INR terapeutycznego i wówczas odstawić heparynę drobnocząsteczkową.