ZATWIERDZAM , dnia .........................r.

.................................

PLAN KONSPEKT

Do przeprowadzenia zajęć z żołnierzami ...........................

z „ Kształcenia obywatelskiego”

w dniu ............................

TEMAT: T/39 Kultura i estetyka w życiu codziennym żołnierza

CEL: zapoznać i scharakteryzować podstawowe wymogi estetyki i jej znaczenie w życiu czło­wieka; zadbać o estetykę miejsca służby oraz o schludny i estetyczny wygląd mundu­ru wojskowego;

przestrzegać zasad właściwego zachowania i norm poprawności językowej w kontaktach z innymi osobami

CZAS: 2 x 45'

METODA: Wykład

MIEJSCE: Świetlica Kompanii

ZABEZPIECZENIE MATERIAŁOWO TECHNICZNE:

- Przewodnik metodyczny do kształcenia obywatelskiego żołnierzy zasadniczej służby wojskowej

- Strona internetowa MON

ZAGADNIENIA:

1. Estetyka w życiu człowieka

2. Kultura współżycia i kultura osobista.

3. Podstawowe normy i zasady dobrego wychowania

PRZEBIEG ZAJĘĆ

Lp.	Zagadnienie i czas	Treść zagadnienia	Wskazówki metodyczne
1.	Wstęp 5'	przyjęcie meldunku, sprawdzenie obecności, podanie tematu i celu zajęć.
2.	Estetyka w życiu człowieka 40 min	W znaczeniu najszerszym kulturą nazywamy wszystko to, co w zachowaniu się i wyposażeniu członków społeczeństw ludzkich stanowi rezultat zbiorowej działalności. Mówi się też o kulturze jako o tym, co w zachowaniu ludzkim jest wyuczone - w odróżnieniu od tego, co jest biologicznie odziedziczone. Nowe środowisko, w jakim znalazł się młody człowiek powołany do odbycia służby wojskowej, może przysporzyć mu trudności w odnalezieniu się w tym środowisku. Kultura osobista pomaga we wzajemnych kontaktach między ludźmi - zbliża ich do siebie i kształtuje właściwe relacje między nimi. Sfera obyczajów obejmu­je wszystkie dziedziny naszego codziennego bytowania - własną obyczajowość kształtujemy przez aktywne postępowanie i właściwe zachowanie się w różnych sytuacjach. Żołnierz jest obywatelem w mundurze. Właśnie mundur obliguje do bardziej rygorystycznego przestrzegania podstawowych norm zachowania się w grupie społecznej. Mundur jest symbolem i oznaką przynależności do tej grupy społecznej, która ma bronić kraju oraz gwarantować niepodległość i pokojowy byt narodu. Mundur wojskowy ma symboliczne odniesienie do tradycji walk o wolność i niezawi­słość. Regulaminy wojskowe stanowią swego rodzaju kodeks postępowania żołnie­rzy w czasie pełnienia służby i poza nią. Są to dokumenty normujące nie tylko żołnierskie życie, ale także zawierające wskazówki, jak postępować w innych, codziennych sytuacjach. Zachowanie się żołnierza w mundurze w miejscach publicznych nie jest prywatną sprawą żołnierza. Żołnierz występujący w mundurze reprezentuje naród i państwo i musi zachowywać się w sposób określony! Wyciąg z Regulaminu ogólnego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej: Art. 31. Wobec siebie i w stosunku do osób cywilnych żołnierze są zobowiązani przestrzegać zasad etyczno-moralnych, norm współżycia społecznego oraz zachowywać się z godnością, uprzejmie i taktownie. Art. 32. Poszanowanie języka ojczystego wyraża żołnierskie poczucie tożsamości i dumy narodowej. Używanie słów nieprzyzwoitych świadczy o braku kultury osobistej. [...] Art. 43. W wypadkach nieprzewidzianych w regulaminie żołnierz zachowuje się stosownie do sytuacji, kierując się. poczuciem karności, godności i taktu. Art. 57. W czasie służby żołnierze zwracają się do siebie wymawiając przed stopniem woj­skowym słowo „pan" lub używając formy „wy", która jest właściwa w kontaktach przełożonych(starszych) z żołnierzami służby zasadniczej. [...] Art. 60. Poza służbą i w sytuacjach nieoficjalnych dozwolone są inne formy zwracania się -bardziej bezpośrednie (poufałe), lecz z zachowaniem godności. [...] Art.78. Żołnierze podczas wykonywania obowiązków służbowych nie powinni spożywać napojów alkoholowych. Obowiązuje żołnierski takt-w obecności przełożonych (star­szych), bez ich zgody, nie należy siedzieć, palić, jeść itp. [...] Art. 92. Żołnierz w mundurze jest zobowiązany do przestrzegania przepisów ubiorczych. [...] Art. 96. Żołnierz występujący w mundurze dba o estetyczne opakowanie niesionych paczek lub innych przedmiotów. Wyciąg z Karty żołnierza zasadniczej służby wojskowej: Art. 7. Żołnierz poza służbą winien czuć się sam odpowiedzialny za swoje postępowanie, zachowując wierność wartościom płynącym z przysięgi. [...] Art. 9. Żołnierz świadom tradycji oręża polskiego i wymagań współczesności powinien: szanować narodowe tradycje oraz duchowy i materialny dorobek poprzednich po­ koleń; poza służbą w kontaktach oficjalnych i towarzyskich w żaden sposób nie naruszać dobrego imienia żołnierza Wojska Polskiego; c) pomagać każdemu, kto potrzebuje pomocy, jeżeli istnieje możliwość jej udzielenia. [...] Art. 12.2. Żołnierzowi nie wolno poniżać i wyśmiewać innych z racji ich wykształcenia, prze­konań, wyglądu i innych cech osobistych. [...] Art. 14. Żołnierz panuje nad swoim zachowaniem oraz zapobiega sytuacjom konfliktowym, jakie mogą powstać w warunkach służby. Dbanie o wygląd miejsca odpoczynku i przebywania. stan i porządek izby żołnierskiej jest wizytówką jej mieszkańców. Dbanie o czy­stość i porządek w izbie żołnierskiej jest wyrazem kultury osobistej i poczucia estetyki; zaśmiecanie izby żołnierskiej urąga zwykłej przyzwoitości i jest niekoleżeńskie; stan wyposażenia izby żołnierskiej - wygląd ścian, szafek, taboretów, łóżek -zależy wyłącznie od tych, którzy ją zamieszkują, jest wymierną oceną kultury osobistej żołnierzy ją zamieszkujących; poszanowanie własności społecznej, jaką jest wyposażenie pododdziału, jest obo­wiązkiem każdego żołnierza; stanowi wyraz dojrzałości osobistej i społecznej. Higiena osobista wyrazem kultury osobistej: - utrzymanie higieny osobistej w warunkach służby wojskowej jest zadaniem każdego, kto szczyci się mianem człowieka kulturalnego i wychowanego; mycie się codzienne i dbanie o wygląd osobisty jest powinnością człowieka kulturalnego - czystość ciała i jego wygląd świadczy o nas samych, jest naszą zewnętrzną wizytówką; wymiana i pranie bielizny osobistej i pościeli są zagwarantowane przez służby logistyczne wojska, lecz każdy żołnierz winien w ramach swoich własnych działań dbać o czystość bielizny osobistej, pościeli oraz zachować w należy­tym stanie i czystości m.in. skarpety i chusteczki do nosa; wygląd włosów, paznokci i wygolona twarz świadczą o kulturze każdego żoł­nierza i są przykładem dbania o swój wizerunek; utrzymanie w czystości pomieszczeń wspólnego użytkowania w pododdziale (toalety, łaźnie, palarnie, świetlica) jest powinnością każdego żołnierza.
3.	Kultura współżycia i kultura osobista. Podstawowe normy i zasady dobrego wychowania 40 min	Przebywając w miejscach publicznych, żołnierz jest zobowiązany zachowy­wać się zgodnie z przyjętymi i obowiązującymi przepisami oraz normami życia zbiorowego. Do tego obowiązku powinien poczuwać się szczególnie, gdy wystę­puje w mundurze lub reprezentuje wojsko w kontaktach służbowych na niwie cywilnej. Żołnierz nie powinien korzystać z pozaformalnych dróg i sposobów załatwia­nia spraw prywatnych ani też wykorzystywać społecznego zaufania do armii i woj­ska. Wskazane jest, aby podczas załatwiania spraw w urzędach lub innych miej­scach publicznych żołnierz występował w ubiorze cywilnym i starał się nie wy­korzystywać swego statusu żołnierza. Regulaminowe i obyczajowe zasady zachowania się obowiązuj ą żołnierza rów­nież w miejscach publicznych - wszędzie i zawsze żołnierz występujący w mun­durze jest reprezentantem środowiska żołnierskiego, przedstawicielem Wojska Pol­skiego. Żołnierz, niezależnie od tego, czy jest w mundurze czy w ubiorze cywilnym, zachowuje się godnie i kulturalnie, nie narusza zasad dobrego wychowania i kul­tury osobistej. Żołnierz dba o swoją sylwetkę i wygląd zewnętrzny, nie czyni nic, co w oczach otoczenia uwłaczałoby godności munduru i jemu samemu. Unika gestów prze­sadnych i śmiesznych, zwłaszcza gdy jest w mundurze, unika ekstrawagancji w ubiorze i przesady w zachowaniu. Żołnierzowi w mundurze nie przystoi palić papierosa lub spożywać alkoholu w miejscach publicznych (do tego nie przeznaczonych), jeść, trzymać rąk w kie­szeniach lub zachowywać się hałaśliwie. Wobec innych osób żołnierz jest zawsze taktowny, uczynny i uprzejmy, oka­zuje szacunek starszym i kobietom, pomaga ludziom wymagających opieki lub określonego traktowania. W razie nietaktownego zachowania się innych osób cywilnych wobec żołnie­rza, żołnierz stara się zachować taktownie, ale stanowczo i zdecydowanie, i stara się przywołać sprawcę konfliktu do porządku. Żołnierz nie zachowuje siq obojętnie, gdy zagrożone jest dobro materialne, zdrowie, życie bądź godność osobista innych osób. Przeciwstawia się społeczne­mu złu, szkodnictwu, naruszaniu zasad dobrych obyczajów lub prawa. Żołnierz powinien unikać sytuacji gorszących, dwuznacznych obyczajowo lub niejasnych z punktu widzenia prawa. Dobry obyczaj nakazuje żołnierzowi, żeby zachowywał się jak wzorowy reprezentant armii. Powinien wystrzegać się sytu­acji, które mogą narazić go na epitety, przycinki, naruszać jego godność osobistą czy prowokować czynną napaść - dotyczy to zwłaszcza przebywania w lokalach gastronomicznych o złej renomie, zawierania przygodnych znajomości, będąc w mundurze i w stanie po spożyciu alkoholu. Żołnierzowi nie przystoi spożywanie alkoholu w miejscach do tego nie prze­znaczonych i nadużywanie alkoholu. Trzeźwość elementarną zasadą dobrego obyczaju. Grzeczność i takt w życiu towarzyskim jest wyrazem dobrego wychowania, kultury i szacunku dla innych osób. Właściwy stosunek do innych żołnierzy w czasie pozasłużbowym, wobec star­szych stopniem i przełożonych, a także podwładnych jest nakazem służbowym i normą obyczajową, które należy bezwzględnie przestrzegać.
4.	Zakończenie 5'	- podsumowanie zajęć - pytania kontrolne

OPRACOWAŁ

................................................

---