Animaloterapia

 

  Terapia z udziałem zwierząt (animaloterapia) opiera się na założeniu, że kontakt z psem, kotem, itd. przyczynia się do poprawy zdrowia, psychicznego i fizycznego. Najbardziej znaną formą animaloterapii jest obecnie hipoterapia (terapia z udziałem koni). Jednak z dnia na dzień coraz większe uznanie zyskują zajęcia z udziałem psów i kotów. Liczne badania wykazują, że np. kontakt z kotem szczególnie pozytywnie wpływa na schorzenia typu nerwicowego. Każdy właścicel psa lub kota dobrze wie,  że posiadanie zwierzęcia ma pozytywny wpływ na całe nasze życie. Przede wszystkim kontakt ze zwierzęciem przynosi radość i chęć do życia, stymuluje ruch  i aktywność, ułatwia nawiązywanie kontaktów towarzyskich, poprawia samopoczucie, zdrowie, odstresowuje, daje temat do rozmów, itd. Dzięki tak wszechstronnemu „działaniu” zwierząt animaloterapia coraz częściej wprowadzana jest do szkół, przedszkoli, domów starców, więzień czy szpitali. W Polsce tego typu działania nie są jeszcze tak powszechnie stosowane. Wszystko wskazuje jednak, że w najbliższych latach i u nas zwierzęta zawitają do w/w placówek, głównie dzięki różnego rodzaju grupom i fundacjom, które starają się rozpowszechniać animaloterapię. Należy dodać, że zajęcia z udziałem zwierząt są terapią uzupełniającą, wspomagającą. Nie ma w tej kwestii żadnych prawnych uregulowań, tzn. nikt nie wydaje uprawnień na prowadzenie takich zajęć, bowiem pojęcie np. dogoterapii nie istnieje w polskim prawie.

  W artykule tym zajmę się psią i kocią terapią, bo jak już wspominałam, hipoterapia jest dość powszechna i znana. Zanim pies czy kot zostaniem „terapeutą”, musi spełniać określone warunki. Psy przechodzą odpowiednie szkolenia. Do dogoterapii  często wykorzystywane są psy następujących ras: Retrievery, Nowofundlandy, Bernardyny, Husky, Collie, Owczarki Niemieckie - generalnie psy ras uznanych za łągodne (nie wyklucza się jednak kundelków). Psy muszą być zdrowe (szczepione, odpchlone, itp.), spokojne, odporne na stres, posłuszne, itd. Po kilku miesiącach szkolenia pies zdaje egzamin sprawdzający umiejętności i zachowanie, czyli np. akceptacja nieznajomego, akceptacja zabiegów pielęgnacyjnych, , chodzenie bez smyczy na terenie otwartym, przechodzenie w tłumie, siadanie na komendę i zostawanie, reakcja na drugiego psa, przeszkadzanie, itp. (wg TDI - Therapy Dog Interntional). Psy wykazujące odpowiednie przygotowanie rozpoczynają pracę z dziećmi, jak i osobami dorosłymi. Rodzaj ćwiczeń  z udziałem psów jest nieograniczony: głaskanie, przytulanie, rozmawianie z psem, czesanie, prowadzenie na smyczy, próba chodzenia (podnoszenia się) z asekuracją psa, przechodzenia pod psem i wiele innych. Wybór ćwiczeń jest dostosowany do rodzaju schorzeń, inne zajęcia przewidziane są dla dzieci upośledzonych umysłowo, inne dla upośledzonych ruchowo. Wszystkie ćwiczenia mają jednak pozytywny wpływ zarówno na psychikę, jak i rozwój fizyczny.  W przypadku dzieci starszych, dorosłych głównym celem zajęć jest nauka pielęgnacji i odpowiedzialności za zwierzę.

  Coraz częściej, obok psów, do zajęć terapeutycznych wykorzystuje się koty. Idealny kot - terapeuta musi mieć przynajmniej rok, posiadać aktualne szczepienia, być przyzwyczajonym do sytuacji typu hałas, odgłos jeżdzących samochodów, nie bać się podróżowania samochodem, pozwalać brać się na ręce. Bardzo ważny jest sposób wychowywania kota. Należy przyzwyczajać go do dużej ilości osób, do głaskania, zapoznać go z szelkami i smyczą. Kot musi być zadbany, mieć gładką, lśniącą, wyczesaną sierść. Terapeutyczne działanie w przypadku kotów ma zwłaszcza głaskanie go, jak i mruczenie kota. Koty, podobnie jak psy, wykorzystywane są do zajęć z dziećmi i osobami starszymi.

  Animaloterapia świetnie sprawdza się w przypadku dzieci chorych, pozwalając na poprawę stanu psychicznego i fizycznego. Należy jednak podkreślić fakt, iż zajęcia z udziałem zwierząt można, z powodzeniem, wykorzystywać do pracy z osobami zdrowymi. W  innych krajach coraz częściej zajęcia tego typu są prowadzone regularnie  np. w szkołach, więzieniach. Uczeń, więzień „otrzymuje” psa lub kota i za niego odpowiada. Poświęca mu swój czas, poznaje zasday pielęgnacji, bawi się, wychowuje zwierzę. Co najistotniejsze, zajęcia te mają podwójną korzyść - człowiek uczy się odpowiedzialności, a zwierzę, wyczuwające ludzkie nastroje, cierpliwe i oddane, zyskuje przyjaciela.

 

 

* Przy pisaniu artykułu korzystałam z materiałów Fundacji „Dogtor” na rzecz terapii kontaktowej z udziałem zwierząt (www.dogtor.iq.pl) .

Zooterapia (animaloterapia) to jedna z terapii naturalnych korzystająca z dobroczynnego wpływu na zdrowie i samopoczucie człowieka poprzez kontakt ze zwierzęciem. Najpopularniejsze terapie w Polsce to hipoterapia (kontakt z koniem), dogoterapia (kontakt z psem) i felinoterapia (kontakt z kotem). Na świecie prowadzone są jeszcze dwie popularnie terapie ze zwierzętami, czyli onoterapia (kontakt z osłami i mułami) oraz delfinoterapia.

Zaletą wszystkich terapii ze zwierzętami jest pozytywny wpływ na człowieka zarówno w sferze fizycznej, jak i psychicznej i społecznej. Zwierzęta zmniejszają poczucie samotności i wyobcowania, dostarczają tematu do rozmów i spotkań towarzyskich, co jest niezwykle korzystne w przypadku osób samotnych, pozwalają również na wzmocnienie uczuć takich jak odpowiedzialność i wrażliwość. Mają więc nieoceniony wpływ na zdrowy styl życia.

Zgodnie z kanonami polskiej hipoterapii, kontakt z koniem ma służyć poprawie funkcjonowania człowieka w sferze fizycznej, emocjonalnej, poznawczej i społecznej. Cele  te są realizowane poprzez gimnastykę na koniu, jazdę konną oraz samego kontaktu z koniem. Hipoterapia ma m. in. wpływ na korygowanie wad postawy, zwiększenia poczucia wartości i rozwoju umiejętności manualnych i werbalnych oraz umiejętności nawiązywania pozytywnych relacji społecznych.

Dogoterapia (kynoterapia) to zespół działań, które mają na celu terapeutyczne oddziaływanie na człowieka poprzez kontakt z psem. Udowodniono, ze nawet głaskanie psa ma działanie pozytywne dla człowieka. Terapię z psem wykorzystuje się głównie poprzez spotkania z psem, edukację z psim pomocnikiem lub indywidualną terapię z psem.  W dogoterapii wykorzystywane są przede wszystkim psy o łagodnym charakterze, takie jak Labradory, Retrievery, Nowofundlandy, Bernardyny, Husky, Collie i Owczarki Niemieckie.

Felinoterapia to stosunkowo młoda odmiana animaloterapii.  Koty, jak wiadomo mają niezależny charakter  w związku z tym do tego rodzaju terapii wybiera się osobniki, które nie boją się hałasu, dobrze znoszą podróże i nie stresują się z powodu dużej ilości osób w otoczeniu. Koty są wykorzystywane w terapiach wszystkich grup wiekowych, ponieważ nie wymagają tak jak np. w hipoterapii dużego wysiłku fizycznego podczas wykonywania ćwiczeń terapeutycznych. W przypadku kotów terapeutyczną rolę pełni głaskanie zwierzęcia i jego mruczenie, które obniża ciśnienie krwi i ma działanie antystresowe.

W krajach południowych do rehabilitacji wykorzystuje się również osły i muły. Onoterapia ma bowiem, w porównaniu do hipoterapii, kilka zasadniczych zalet. Zwierzęta wykorzystywane w onoterapii są przede wszystkim mniejsze od konia, co ma kolosalne znaczenie w przypadku terapii z dziećmi. Zwierzęta te są również mniej płochliwe niż koń i wykazują o wiele większą cierpliwość w stosunku do swoich podopiecznych. Charakteryzują się również bardziej stabilnym chodem i sylwetką, na której utrzymanie się nie wymaga tak dużej wprawy jak podczas jazdy konnej.

Ostatnią z zoo terapii jest delfinoterapia. Delfiny są ciekawskimi i inteligentnymi zwierzętami o dużej wrażliwości. Z badań naukowych wynika, że ćwiczenia z delfinami nie tylko poprawiają sprawność fizyczną, ale i kondycję psychiczną człowieka. Dzieje się tak dzięki ultradźwiękom kierowanym przez delifny do organizmu człowieka. Pobudzają one m.in. wydzielani endorfin - hormonów odpowiedzialnych za poprawę  samopoczucia psychicznego oraz zmniejszających odczuwanie bólu.

Zooterapia (animaloterapia) czyli wykorzystanie zwierząt jako bodźca wspomagającego klasyczną terapię jest metodą nowatorską i wciąż będącą obiektem badań. Chociaż metody takie jak hipoterapia zyskały aprobatę środowiska medycznego to dogoterapia, felinoterapia i inne formy terapii z udziałem zwierząt wciąż nie są jeszcze wykorzystywane w pełni. Fundacja Dogtor stara się w miarę możliwości promować te alternatywne metody rehabilitacji i terapii, by i w Polsce (podobnie jak na świecie) zwierzęta były integralną częścią procesu leczenia.

Celem tej strony jest zachęcenie do dalszych poszukiwań materiałów dotyczących animaloterapii i wymiany doświadczeń.

 Co dają zwierzęta w życiu człowieka?

    * Przynoszą radość i uśmiech do życia codziennego.
    * Dają człowiekowi zajęcie, coś o co można zadbać, o czym można porozmawiać
    * Pozwala myśleć o czymś innym niż własna osoba, wiek, choroba.
    * Poprawiają komunikację
    * Podnoszą ogólne morale.
    * Stymulują ruch i aktywność.
    * Dają źródło dotyku i uczucia
    * Podwyższają pewność siebie, dają sens do życia.
    * Pomagają zdobyć nowych przyjaciół.
    * Pomagają łagodniej przejść przez samotność, chorobę i depresję.
    * Zmniejszają poziom stresu
    * Obniżają  ciśnienie i poziom trójglicerydów we krwi
    * Dają temat do rozmów
    * Pozwalają utworzyć jedyną i niepowtarzalna więź : człowiek - zwierzę


Czy różnią się zajęcia, terapia i edukacja z udziałem zwierząt?

  AAA i AAT (Animal Assisted Activities & Animal Assisted Therapy- Zajęcia z udziałem zwierząt i Terapia z udziałem zwierząt) są określeniami najlepszymi, mogliście się także spotkać z określeniem: „pet-faciliated therapy”. Określenie „pet therapy” czyli „terapia zwierzęca” jest nieodpowiednie i zwodnicze i jako takie powinno być unikane. To określenie było używane kilka dekad temu, w odniesieniu do programów szkoleniowych dotyczących zachowania zwierząt. Określenie preferowane czyli AAA i AAT sugeruje, że zwierzę jest motywującą siłą, która wspomaga leczenie prowadzone przez wykwalifikowaną osobę.
AAA- Animal Assisted Activities- Zajęcia z udziałem zwierzęcia
Definicja

Oficjalna definicja zajęć z udziałem zwierzęcia to:

„ZzUZ (AAA) dostarcza możliwości motywacyjnych, edukacyjnych, rekreacyjnych i/lub terapeutycznych korzyści, podnoszących jakość życia. ZzUZ (AAA) są przeprowadzane w różnych środowiskach przez wyszkolonych profesjonalistów i/lub wolontariuszy, z udziałem zwierząt spełniających określone kryteria” (ze Standards of Practice for Animal-Assisted Activities And Therapy, dsotępny na stronie Delta)

Co to tak naprawdę znaczy? Zajęcia z udziałem zwierząt są praktycznie zwyczajnym spotkaniem i zabawą ze zwierzęciem, które odwiedza ludzi. Te same zajęcia mogą być powtarzane z wieloma rożnymi ludźmi, inaczej niż program terapeutyczny, który jest przypisany do konkretnej osoby lub choroby.
Cechy charakterystyczne AAA

-         Cele terapeutyczne nie są planowane z wizyty na wizytę
-         Wolontariusze i terapeuci nie są zobowiązani do prowadzenia dokładnych notatek
-         Przebieg wizyty jest spontaniczny i trwa ona tak długo lub krótko jak jest to konieczne

Przykłady AAA:
-         grupa wolontariuszy zabiera swoje psy i koty do domu opieki raz w miesiącu na „wizytę”. Zajęcia przeprowadzane są w dużej grupie z ukierunkowaniem i pod kontrolą pracowników domu. Koordynator grupy prowadzi nieoficjalny dziennik wizyt.
-         Osoba przyprowadza swojego psa do zakładu opieki nad dziećmi, żeby pobawił się z pensjonariuszami. Chociaż wizyty odbywają się z udziałem pracowników placówki, nie wyznaczają żadnych celów terapeutycznych dla tych wizyt. Poza wpisami o wejściu tej osoby do szpitala nie ma żadnych innych zapisków dotyczących tych wizyt.
-         Klub szkoleniowy psów daje pokaz daje pokaz w domu poprawczym dla nastolatków.

AAT- Terapia z udziałem zwierząt (Animal Assisted Therapy)
Definicja

Oficjalna definicja Terapii z udziałem zwierząt- AAT

„TzUZ (AAT) to działanie terapeutyczne mające określony cel, w którym zwierzę, spełniające określone kryteria, jest integralną cześcią procesu leczenia. AAT jest kierowane i/lub prowadzone przez wyspecjalizowanego profesjonalistę z dziedziny zdrowia ludzkiego, w obrębie jej specjalizacji

AAT jest planowane żeby spowodować poprawę w fizycznym, społecznym emocjonalnym i/lub poznawczym funkcjonowaniu człowieka. AAT może być przeprowadzana w różnym otoczeniu i może być grupowa lub indywidualna. Proces ten jest dokumentowany i rozwijany.” (z tego samego co wyżej)

Cechy charakterystyczne AAT:
-         Są określone cele i zadania dla każdego uczestnika
-         Postęp jest mierzony
Przykłady AAT
-         Zawodowy terapeuta w asyście psa i przewodnika próbuje zwiększyć zakres ruchu w ramieniu pacjenta. Pacjent ma określony cel, polegający na zwiększeniu zakresu ruchu w kierunku swej stopy. Pies zna sepcyficzne komendy używane w tym określonym wypadku. Postęp jest mierzony podczas każdej sesji i dokumentowany przez zawodowego terapeutę.
-         Zawodowiec w zakresie zdrowia psychicznego włącza świnkę morską do terapii małej grupy dorosłych z zaburzeniami rozwojowymi. Ludzie w tej grupie pracują nad polepszeniem komunikacji i umiejętności zachowania się w społeczeństwie. Terapeuta dokumentuje wyniki każdej sesji w odniesieniu do każdej osoby.

Cele programu AAT (Terapii z Udziałem Zwierząt)

Zwierzęta mogą być włączone do wielu programów. Po włączeniu się do programu AAT poproś prowadzącego terapię o wyjaśnienie jakie cele stoją przed określoną osobą. Poniżej niektóre przykłady celów AAT:

-         fizyczne
§        rozwijanie funkcji motorycznych
§        rozwijanie umiejętności poruszania się na wózku
§        rozwijanie równowagi
-         zdrowie psychiczne
§        rozwijanie werbalnego porozumiewania się członków grupy
§        rozwijanie umiejętności skupiania uwagi
§        rozwijanie umiejętności wypoczynku/rekreacji
§        podnoszenie pewności siebie
§        obniżanie lęku
§        obniżanie samotności
-         edukacyjne
§        rozwijanie słownictwa
§        polepszanie pamięci krótko- i długo-terminowej
§        rozwijanie pojęć takich jak wielkość, kolor
-         motywacyjne
§        rozwijanie chęci brania udziału w zajęciach z grupą
§        rozwijanie interakcji z innymi uczestnikami zajęć
§        rozwijanie interakcji z personelem
§        motywacja do ćwiczeń
Różnice między AAA i AAT

Na pierwszy rzut oka może być trudno dostrzec różnicę między AAA i AAT. Poniżej przedstawione są najważniejsze różnice, które możesz nauczyć się rozpoznawać. Chociaż AAA może mieć jedną lub więcej z poniższych cech AAT musi mieć wszystkie trzy. AAT jest bardziej formalnym procesem niż AAA.

-         AAT jest prowadzone przez profesjonalistów w dziedzinie ludzkiego zdrowia, jako normalna część ich praktyki. Tą osobą może być lekarz, zawodowy terapeuta, fizykoterapeuta, dyplomowany terapeuta ds. rekreacji, nauczyciel, pielęgniarka, pracownik społeczny, logopeda, psycholog itp. Zwierzę może być prowadzone przez profesjonalistę lub przez ochotnika pod okiem profesjonalisty. Zwierzę musi być wykorzystywane w obrębie specjalizacji prowadzącego terapię, np. pracownik socjalny może użyć zwierzęcia do pracy socjalnej. Jeżeli ten sam pracownik odwiedza grupę dzieci nieoficjalnie, wtedy mamy do czynienia z AAA.
-         AAT jest ukierunkowane na cel. Prowadząc AAT mamy na myśli jakiś konkretny cel, np. usprawnienie umiejętności społecznych, zasięgu ruchu, umiejętności werbalnych, skupienia uwagi itp. Każda wizyta zwierzęcia może powodować jakieś osiągnięcie  w zakresie jednego bądź więcej z tych celów. Jeżeli cele nie są ustalane przed sesją, nie mamy do czynienia z AAT
-         AAT jest dokumentowane. Każda sesja jest udokumentowana w zapiskach terapeuty z zanotowanymi postępami i aktywnością pacjenta.
Korzyści z AAA/AAT
Interakcje człowieka ze zwierzęciem mogą dostarczyć następujących korzyści dorosłym i dzieciom:
Empatia
      Identyfikowanie się z i zrozumienie uczuć i motywów innych ludzi.
      Badania wskazują, że dzieci mieszkające w domach, w których jakieś zwierzę jest uważane za członka rodziny, są bardziej empatyczne niż dzieci z domów w których nie ma zwierzęcia.
      Dzieci postrzegają zwierzęta jako równych sobie. Dzieciom jest łatwiej być empatycznym w stosunku do zwierzęcia niż do człowieka. Ze zwierzętami jest tak, że czują to co okazują. Ludzie nie są tak bezpośredni. Dziecko uczy się czytać język ciała zwierzęcia. Zrozumienie co czuje zwierzę jest prostsze niż zrozumienie co czuje człowiek, ponieważ zwierzę jest prostolinijne i żyje chwilą obecną. W miarę jak dzieci dorastają ich umiejętności czytania zwierząt przeniosą się na doświadczenia z ludźmi.
Skupienie na świecie zewnętrznym
      Osoby cierpiące na chorobę psychiczną lub mające niską samoocenę skupiają się na sobie; zwierzęta pomagają im skupić się na środowisku. Zamiast myśleć i mówić o nich samych i ich problemach, patrzą i mówia do i o zwierzętach.
Wychowywanie
      (Ułatwianie wzrostu i rozwoju innej żyjącej istoty)
      Umiejętność wychowywania jest wyuczona. Wiele dzieci  nie miało okazji nauczyć się go drogą tradycyjną- od swoich rodziców, Przez naukę opiekowania się zwierzęciem, mogą rozwinąć te umiejętności. Psychologicznie, gdy ktoś wychowuje, jego potrzeba do bycia wychowywanym zostaje spełniona
Bezpieczeństwo
      (Relacja wzajemnego zaufania lub poczucia związku lub więzów)
      Zwierzęta potrafią stworzyć kanał emocjonalnie bezpiecznej komunikacji powmiędzy pacjentem i terapeutą.
      W warunkach terapii zwierzęta pomagają stworzyć klimat emocjonalnego bezpieczeństwa. Jeżeli terapeuta ma zwierzę w swoim biurze „nie może być aż taki zły”. Obecność zwierzęcia może przetrzeć ścieżkę przez początkowy opór pacjenta. Dzieci mogą z dużym prawdopodobieństwem przenosić swoje uczucia i doświadczenia na zwierzę.
Akceptacja
      (sprzyjające przyjęcie lub przyzwolenie)
      Zwierzęta potrafią akceptować bez wartościowania. Nie obchodzi ich jak ktoś wygląda lub co mówi. Akceptacja zwierzęcia jest nieosądzająca, przebaczająca i nieskomplikowana przez psychologiczne gierki, którymi lubią zabawiać się ludzie.
Rozrywka
      Obecność zwierzęcia zawsze będzie przynajmniej rozrywką. Nawet ludzie, którzy nie lubią zwierząt, często lubią patrzeć na ich błazeństwa i reakcje. Szczególnie w przypadku ludzi przez długi czas przebywających na leczeniu, w domu opieki wydaje się, że odwiedziny zwierzęcia rozbawiają wszystkich.
Socjalizacja
(Szukanie lub cieszenie się towarzystwem innych)
      Badania pokazują, że kiedy psy i koty przychodzą w odwiedziny do placówki opiekuńczej, pomiędzy pensjonariuszami jest więcej śmiechu i interakcji niż w trakcie każdej innej terapii, lub rozrywki. Obecność zwierząt poprawia socjalizację na 3 sposoby:
-         pomiędzy pensjonariuszami
-         pomiędzy pensjonariuszmi i personelem
-         pomiędzy pensjonariuszami, personelem, rodziną i innymi odwiedzającymi.
      Personel twierdzi, że łatwiej jest porozumiewać się z pensjonariuszami w trakcie ipo wizytach zwierząt. Rodziny często przychodzą w odwiedziny podczas wizyt zwierząt, twierdząc, że jest to najprzyjemniejszy czas, kiedy mogą przyjść.
Stymulacja psychiczna
      Stymulacja psychiczna następuje na skutek zwiększonej komunikacji z innymi ludźmi, napływu wspomnień, i rozrywki dostarczonej przez zwierzęta. W sytuacji, która jest przygnębiająca, obecność zwierząt służy rozjaśnieniu atmosfery, wzrostowi rozbawienia, śmiechu i zabawy. Te pozytywne rozproszenia mogą pomóc w zmniejszeniu poczucia izolacji i alienacji u pacjentów.
Kontakt fizyczny, dotyk
      Wiele napisano już o korelacji dotyku ze zdrowiem. Niemowlęta, które nie są dotykane, nie rozwijają zdolności zdrowych relacji z innymi ludźmi i często nie rozwijają się fizycznie i nie rosną. Dla niektórych ludzi dotyk innej osoby jest trudny do zaakceptowania, ale ciepły, futrzasy dotyk psa lub kota nie. W szpitalach, gdzie często dotyk jest bolesny lub inwazyjny, dotyk zwierzęcia jest bezpieczny, niegroźny i przyjemny. Istnieje wiele programów, dla ludzi, którzy byli wykorzystani   fizycznie lub seksualnie, w których personel i ochotnicy nie mogą dotykać pacjentów. W takich przypadkach możliwość dotknięcia i uściskania zwierzęcia jest dla tych pacjentów bardzo ważna; gdyby nie to, nie mieliby sposobności doświadczenia pozytywnego, właściwego kontaktu fizycznego.
Korzyści fizjologiczne
(dodatnie efekty na podstawowe funkcje organizmu)
      Wielu ludzi jest zdolnych do odprężenia się w obecności zwierzęcia. Badania pokazują znaczne obniżenie ciśnienia i częstotliwości pracy serca. Nawet oglądanie rybek pływających w akwarium może być bardzo odprężające.
Coś więcej...
      Podczas przebywania ze zwierzętami niektórzy ludzie doświadczają duchowego spełnienia w sensie zjednoczenia z życiem i naturą. To jest trudne do wyjaśnienia i zdefiniowania. Niektórzy dobrze znani autorzy opisali swoje relacje ze zwierzętami i przyrodą jako część podtrzymującej ich energii życia i część ich komunikacji i związku z Bogiem. Albert Schweitzer, G. Carver, J.A. Boone .

Kiedy AAA/AAT NIE przynosi korzyści    
AAA i AAT potrafią przynieść wiele korzyści, jednak nie są właściwe dla każdej sytuacji. Pamiętaj „Dobre zamiary nie są właściwym substytutem zdrowego rozsądku” Następujące podpowiedzi pomogą ci określić kiedy AAA/AAT może nie przynieść korzyści.
****Dla ludzi których odwiedzasz
AAA/AAT może nie być korzystne dla ludzi, których odwiedzasz w następujących sytuacjach:
-         kiedy zwierzęta są źródłem rywalizacji i współzawodnictwa w grupie
-         kiedy ktoś zaczyna być zaborczy i próbuje „zaadoptować” odwiedzające zwierzę dla siebie
   -         z powodu braku nadzoru, niewłaściwego prowadzenia psa lub niewłaściwej selekcji istnieje ryzyko wypadku
-         ludzie z uszkodzeniem mózgu, zaburzeniami rozwojowymi, lub starsi mogą prowokować zwierzę nie zdjaąc sobie z tego sprawy
   -         ludzie z nieadekwatnymi wyobrażeniami migą pomyśleć, że zwierzę ich odrzuca. Może to pogłębić ich niskie poczucie własnej wartości
-         alergie mogą powodować trufności w oddychaniu, jak np. astma
-         bez przedsięwzięcia odpowiednich środków ostrożności choroby mogą przo\nosić się między ludźmi i psami
-         ludzie z otwartymi ranami lub obniżoną odpornością mogą brać udział w zajęciach pod ścisłym nadzorem, ich uczestnictwo być może musi być ograniczone
-         ktoś może bać się niektórych zwierząt
-         ludzie mogą róznie odbierać zwierzęta ze względu na korzenie kulturowe
*****Dla opiekuna
Opiekunowie mogą uznać AAA/AAT za nieodpowiednie w sytuacji gdy:
-         personel lub inni opiekunowie nie mogą brać udziału w podejmowaniu decyzji nt AAA/AAT i nie są odpowiednio przygotowani
-         niektórzy uważają, że zwierzęta nie powinny przebywać w placówce
-         niektórzy nie lubią zwierząt lub się ich boją
   -         opiekunowie mogą być uczuleni na zwierzęta
*****Dla instytucji
Instytucje mogą uznać AAA/AAT za nieodpowiednie gdy:
-         w grę wchodzi odpowiedzialność prawna personelu za wypadek lun zranienie podczas zajęć
-         istnieją prawne przeszkody
-         hałas, względy sanitarne lub zdrowotne nie pozwalają na zajęcia
-         wchodzą w grę czynniki ekonomiczne
*****Dla zwierzęcia
AAA/AAT może być nieodpowiednie dla zwierząt gdy:
      -         mogą zaistnieć urazy od ostrego prowadzenia lub innych zwierząt
    -         nie może być zapewniona podstawowa opieka nad zwierzęciem: weterynaryjna, dostęp do wody i terenów do wybiegania się

-         zwierzę nie lubi odwiedzać

Cele Terapii z Udziałem Zwierząt

Terapie z udziałem zwierząt stają się coraz bardziej popularne. Spełniają one rozmaite cele - mają dobroczynny wpływ na człowieka w wielu aspektach jego funkcjonowania. Terapie te mogą spełniać następujące cele:

• Poprawa umiejętności fizycznych(rozwijanie umiejętności motorycznych, uczenie poruszania się na wózku, rozwijanie równowagi)

• Poprawienie umiejętności psychologicznych (rozwijanie umiejętności komunikacji, ćwiczenie koncentracji uwagi, uczenie się relaksacji - umiejętności wypoczynku, podnoszenie wiary we własne siły, obniżanie poziomu lęku, przeciwdziałanie poczuciu osamotnienia)

• Oddziaływania edukacyjne ( rozwijanie słownictwa, poprawienie funkcjonowania pamięci krótko i długo trwałej, uczenie pojęć abstrakcyjnych)

• Oddziaływania motywacyjne (uczenie systematyczności, obowiązkowości, motywowanie do regularnych zajęć)

Tak więc zwierzęta mają na nas dobroczynne oddziaływanie, poczynając od oddziaływania na nasze zdrowie somatyczne a kończąc na oddziaływaniu na nasz dobrostan psychiczny. Oczywiście zajęcia ze zwierzętami w procesie terapii, rehabilitacji czy edukacji nie mogą być jedyną formą zajęć, stanowią zajęcia wspierające a nie zastępujące tradycyjne oddziaływania. Animoterapia budzi liczne kontrowersje nie tylko ze względu na to, ze poddaje się w wątpliwość jej skuteczność. Mówi się że jest to forma oddziaływań w której dominuje przerost formy nad treścią- niewiele wnosi a utrzymanie i szkolenie zwierząt jest czasami niezwykle kosztowne. Przeciwnicy animoterapii wskazują również na to ze zwierzęta mogą tu być wykorzystywane czy męczone, zmuszane do czynności dla nich nienaturalnych podobnie jak ma to miejsce w cyrku. Niektórzy również uważają że wykorzystywanie zwierząt jest nieetyczne, ze człowiek nie ma prawa podporządkowywać sobie innych żywych istot. W dziewiętnastym wieku dominowało przekonanie ze pomiędzy światem zwierząt a światem człowieka istnieje ogromna przepaść - tylko człowiek umie posługiwać się językiem i posiada zdolność abstrakcyjnego myślenia. Obecnie do umiejętności typowo ludzkich dodaje się jeszcze umiejętności posługiwania się narzędziami, samoświadomość a także tworzenie kultury.

Ale obecnie również stawia się pytanie czy istotnie przepaść między światem ludzi a światem zwierząt jest tak wielka? Podstawy do odpowiedzi na te pytania można szukać wśród wyników badań nad zwierzętami niezwykle inteligentnymi takimi jak małpy, delfiny butlonose czy tez papug żako.

---