Temat: Wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zagrożenia występujące na

stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego

1. Zawód wykonywany: kierowca

2. Charakterystyka stanowiska pracy

I. Komórka organizacyjna Kierowcy II. Miejsce wykonywania pracy: Terytorium Unii Europejskiej III III. Wykonywane czynności: załadunek, rozładunek towarów, dowóz do odbiorców, obsługa codzienna pojazdu. IV. Maszyny, urządzenia, narzędzia pracy: Ciągnik siodłowy z naczepą. V. Czas pracy: Dziennie czas pracy nie może przekraczać 15 godzin. Maksymalny dobowy czas prowadzenia pojazdu max 9 godzin, dwa razy w tygodniu może zostać wydłużony do 10 godzin. Dobowy czas odpoczynku musi wynosić co najmniej 11 godzin, może być podzielony na 3+9 godzin. Tygodniowy czas odpoczynku (po zakończeniu sześciu 24 godzinnych okresów) musi wynosić, co najmniej 45 godzin. Tygodniowy czas prowadzenia pojazdu nie może przekraczać 56 godzin, a czas prowadzenia w dwóch następujących po sobie tygodniach nie może przekraczać 90 godzin. Maksymalny czas prowadzenia bez przerwy wynosi 4,5 godziny i przerwa między kolejnymi okresami prowadzenia wynosi 45 minut.

3. Przedsięwzięcia profilaktyczne

3.1. Profilaktyka medyczna

Do wykonywania zawodu kierowcy wystarczy posiadać wykształcenie na poziomie zasadniczym, prawo jazdy odpowiedniej kategorii i pozytywną opinię z badań lekarskich i psychologicznych. Kierowca może być skierowany na dodatkowe badania psychologiczne lub lekarskie po ukończeniu 50 roku życia lub na polecenie policji. W zależności od typu kierowanego pojazdu wymaga się odpowiedniej kategorii prawa jazdy. Na tym stanowisku pracy, zwłaszcza w prowadzeniu dużych pojazdów samochodowych, preferuje się mężczyzn.

3.2. Profilaktyka organizacyjna

Praca kierowcy w urzędzie to przemieszczanie się na dużych i małych odległościach. Jej organizacja zależy od specyfiki urzędu. Czas prowadzenia pojazdu jest dla wszystkich kierowców taki sam i wynosi maksymalnie 9 godzin jazdy na dobę. Praca kierowcy nie zawsze jest stale bezpośrednio nadzorowana. Specyficzną kontrolę nad jej wykonaniem pełnią przepisy ruchu drogowego, w tym przepisy dotyczące transportu osób i mienia, a bezpośrednio policjanci patrolujący drogi oraz sprawdzający stan techniczny pojazdów. Osobą nadzorującą pracę kierowcy jest jego przełożony, który dba o stan techniczny pojazdów, o stan zdrowia i organizację pracy pracownika. W pracy kierowcy dominują czynności rutynowe i nie rutynowe dotyczą szczególnych sytuacji na drodze. Kierowca jest odpowiedzialny za prowadzony pojazd i jego wyposażenie, bezpieczeństwo przewożonego towaru lub ludzi. Ponosi odpowiedzialność zawodową — istnieje możliwość odebrania prawa wykonywania zawodu.

1. Świadczenia profilaktyczne

Kierowca większą część czasu spędza w kabinie środka transportu. Warunki pracy kierowcy - temperatura, hałas, drgania, oświetlenie zależą od stanu technicznego pojazdu i jego nowoczesności. Z zawodem kierowcy wiąże się szereg zagrożeń związanych z długim pozostawaniem w pozycji siedzącej, drganiami, złym ogrzewaniem w kabinie, uczestnictwem w ruchu drogowym oraz uciążliwości jak hałas uliczny, spaliny samochodowe, jazda w „korkach” miejskich, monotonia rutynowych czynności przy jednoczesnym skupieniu uwagi na warunkach drogowych, konieczność częstego, długiego przebywania pora domem.

3.4. Profilaktyka techniczna

Posługiwanie się sprawnym samochodem. Wykonywanie obsługi codziennej oraz okresowych przeglądów technicznych. Przestrzeganie przepisów prawa drogowego. Zwracanie uwagi na zachowania innych użytkowników dróg. Zachowanie ostrożności. Stosowanie sprawnego i dobrze ustawionego oświetlenia samochodu. Wykonywanie przeglądów okresowych oraz konserwacji wentylacji i klimatyzacji.

1. Środki ochrony

Stosowanie rękawic ochronnych. Używać rękawic ochronnych. Stosować zasady ergonomii - prawidłowe ustawienie fotela, kierownicy i lusterek. Stosowanie przerw w kierowaniu samochodem. Stosowanie sprawnego i dobrze ustawionego oświetlenia samochodu. Używanie dobrej jakości okularów przeciwsłonecznych. Zaleca się stosowanie okularów podnoszących ostrość widzenia we mgle i w nocy.

4. Identyfikacja i weryfikacja zagrożeń na stanowisku kierowca samochodu ciężarowego.

L.p.	Możliwe zagrożenia	Przyczyny zagrożeń	Możliwe skutki zagrożeń	Weryfikacja /uwzględnić, pominąć/
1.	Upadek na tym samym poziomie	Śliskie powierzchnie pomieszczeń i dróg (zima), zastawione przejścia w budynkach, itp.	Możliwość urazów w wyniku poślizgnięcia, po-tknięcia i upadku. Otarcia naskórka, siniaki, skaleczenia, obrażenia wewnętrzne, zwichnięcia, stłuczenia, złamania kończyn, wstrząśnienie mózgu
2.	Przygniecenie	Wymiana koła	Potłuczenia, złamania, zgniecenia
3.	Elementy ostre, chropowate i wystające	Ostre krawędzie konstrukcji samochodu i używanych narzędzi przy obsłudze i drobnych naprawach samochodu.	Możliwość urazów w wyniku ukłucia, przecięcia, przekłucia. Skaleczenia skóry i naczyń krwionośnych, zakażenia
4.	Uderzenie o nieruchome przedmioty	Zastawiane przejścia w budynkach, wyposażenie budynków	Potłuczenia, guzy, siniaki, skaleczenia
5.	Uderzenie przez spadające przedmioty	Spadające przedmioty wyposażenia samochodu i używane narzędzia	Potłuczenia, guzy, siniaki, skaleczenia, otarcia naskórka, złamania, zgniecenia
6.	Pochwycenie	Elementy silnika przy obsłudze codziennej i drobnych naprawach	Skaleczenia, otarcia naskórka, zgniecenia
7.	Potrącenie przez środki transportu	Samochody i inne środki transportu w ruchu drogowym	Złamania kończyn, wstrząśnienie mózgu, otarcia, siniaki, obrażenia wewnętrzne, zwichnięcia, stłuczenia, urazy kręgosłupa, śmierć
8.	Wypadek drogowy	Samochody i inne środki transportu w ruchu drogowym	Złamania kończyn, wstrząśnienie mózgu, otarcia, siniaki, obrażenia wewnętrzne, zwichnięcia, stłuczenia, urazy kręgosłupa, śmierć
9.	Napięcie prądu elektrycznego	Porażenia prądem elektrycznym - tylko w budynkach	Urazy i obrażenia wynikające z porażenia prą-dem elektrycznym od poparzenia do śmierci włącznie.
10.	Pożar	Pożar samochodu, paliwo i inne materiały łatwopalne	Poparzenia, zaczadzenia oraz zatrucia czynni-kami chemicznymi powstającymi podczas spalania, śmierć
11.	Wybuch	Prace związane z ładowaniem akumulatora kwasowo-ołowiowego i tankowaniem pojazdu	Poparzenie termiczne i chemiczne, uszkodzenie oczu
12.	Agresja osób trzecich	Kontakt z klientami urzędu i innymi użytkownikami dróg	Agresja słowna i fizyczna, potłuczenia, obtarcia, siniaki, pobicia
13.	Hałas	Hałas emitowany przez samochód i inne pojazdy podczas ruchu	Uciążliwość w pracy. Możliwość uszczerbku słuchu
14.	Wysoka temperatura	Temperatura silnika i płynu chłodzącego w sytuacjach awaryjnych elementów układu hamulcowego	Poparzenie pierwszego, sporadycznie drugiego stopnia rąk i twarzy
15.	Substancje chemiczne	Szkodliwe substancje chemiczne - paliwo, smary, środki pielęgnacji nadwozia i tapicerki, elektrolit akumulatora	Uczulenia, bóle głowy, podrażnienia błon śluzowych nosa, oczu, krtani, złe samopoczucie, zatrucia, poparzenie chemiczne
16.	Pyły	Pył powstający podczas ruchu pojazdu w trudnych warunkach drogowych	Uczulenia, bóle głowy, pieczenie oczu, po-drażnienia błon śluzowych nosa, oczu, krtani, złe samopoczucie
17.	Wirusy zapalenia wątroby typu C	Czynnik biologiczny gr. 3. Źródło zarażenia - krew i inne płyny ustrojowe. Droga zakażenia - bezpośrednia po skaleczeniach. Może wystąpić przy udzielaniu pomocy przedlekarskiej	Zapalenie wątroby, postać przewlekła, rak wątroby, śmierć
18.	Wirusy zapalenia wątroby typu B i D	Czynnik biologiczny gr. 3. Szczepienia. Źródło zarażenia - krew i inne płyny ustrojowe Droga zakażenia - bezpośrednia po skaleczeniach. Może wystąpić przy udzielaniu pomocy przedlekarskiej	Zapalenie wątroby, postać przewlekła, rak wątroby, śmierć
19.	Wirusy grypy (typ A, B, C)	Czynnik biologiczny gr. 2. Są szczepienia. Źródło zarażenia - ludzie. Droga zakażenia powietrzno-kropelkowa	Grypa, zapalenie płuc
20.	Przeciążenie układu ruchu	Stała, wymuszona pozycja ciała podczas prowadzenia samochodu	Bóle mięśniowe, zwyrodnienia kręgosłupa i stawów
21.	Przeciążenie narządu wzroku	Stałe obciążenie wzroku, szczególnie w nocy, podczas prowadzenia samochodu	Osłabienie wzroku, bóle, pieczenie i łzawienie oczu
22.	Zagrożenie związane z wentylacją lub klimatyzacją	Nieodpowiednia wymiana powietrza, niesprawna wentylacja lub klimatyzacja. Nieprzyjemne zapachy spalin w ruchu ulicznym	Senność, ociężałość, pieczenie oczu, duszności. Inne zjawiska związane z obniżeniem poziomu tlenu w powietrzu. Alergie, zatrucia
23.	Obciążenie psychiczne - stres	Duże natężenie ruchu. Utrudnienia w ruchu drogowym - praca pod presją czasu, przeciążenie pracą	Przemęczenie pracą. Dolegliwości somatyczne, depresja, unikanie pracy, absencja
24.	Zmienne warunki atmosferyczne	Wykonywanie pracy w różnych warunkach atmosferycznych	Przeziębienia
25.	Zagrożenia związane z mobbing'iem	Pracownicy kierownictwa, przełożeni	Dolegliwości somatyczne, depresja, unikanie pracy, absencja

---