Temat: Na podstawie fragmentów „Fausta” Goethego scharakteryzuj tytułowego
bohatera. Odpowiedz na pytanie, czego pragnie Faust. Określ jego stosunek do
wiedzy i sił nadprzyrodzonych. Zwróć uwagę na postawę Mefistofelesa.
Fragmenty dramatu Goethego ukazują postać Fausta i jego spotkanie z Mefistofelesem. Przybliżają sylwetkę tytułowego bohatera, ukazują dążenie do ulepszania świata. Spotkanie z duchem „co zawsze przeczy” ma miejsce nocą w izbie Fausta. Owiewa je aura tajemniczości. Blask księżyca symbolizuje moc, daje światło i nadzieję. Pozwala dostrzec to, co zanika w ciemności.
Faust jest wykładowcą. To człowiek wszechstronnie wykształcony, posiadający wysoki stopień naukowy. Uważa jednak, że jego wiedza jest nieprzydatna. Pomimo mądrości, które posiadł, nie może dać światu nic od siebie. Jego życie pozbawione jest celu. Faust czuje, że zatrzymał się w miejscu, a książkowa wiedza go przytłacza. Pragnie wolności, chce przestać być więźniem nauki. Mówi z pogardą o innych, jest introwertykiem. Uważa, że wiedza empiryczna jest niczym bez doświadczenia, bez poznania świata poprzez uczucia. Treści ksiąg nie są w stanie odpowiedzieć mu na wszystkie nurtujące go pytania. Faust zdaje sobie sprawę z ograniczenia swojej wiedzy, jednak mimo to nie stara się poznać świata. Świadomość ta nie mobilizuje go, wręcz przeciwnie, doprowadza do rozpaczy. Tytułowy bohater pragnie uwolnić się z ciemnego lochu, który zamieszkuje. W tym celu chce poświęcić się magii. Czuje rozgoryczenie i zniechęcenie, dlatego jest gotów na wszystko, nawet na paktowanie z diabłem. Wierzy, że siły nadprzyrodzone pomogą mu osiągnąć cel, więc ufa nawiedzającemu go duchowi.
Mefistofeles jest duchem ciemności. Przychodzi do Fausta w chwili jego życiowego załamania. Jego celem jest opętanie duszy nauczyciela. W zamian za to ofiaruje spełnienie marzeń. Paradoksalności jego działania polega na zrodzeniu się dobra poprzez czynienie zła. Mefisto szydzi z ludzi, z ich wiedzy. Człowieka nazywa „żałosną marności”, która kieruje się złudzeniem. Sam określa się jako cząstkę całości, której naturą jest zło.
Faust pragnie władzy nad naturą i człowiekiem, żyć pełnią życia, dążyć do poznania tajemnic świata. Bohater chce przekroczyć granice ludzkiego poznania, by zaznać pełnie szczęścia. Dzięki Mefistofelesowi odnajduje sens życia i rozwija się w nim człowieczeństwo.