Komputer w szkole
Nowoczesne technologie ingerują w coraz więcej sfer codziennego życia. Wymagają nowych sposobów działania w wielu dziedzinach: w działalności zawodowej, w nauce i w kontaktach społecznych. Komputery, bo o nich tu mowa, znajdują się w coraz powszechniejszym użytku. Trafiają nie tylko do instytucji i firm, ale także do prywatnych domów oraz szkół i uczelni. Fakt ten nie powinien nikogo dziwić, zważywszy, iż korzystanie z maszyn liczących w niemal każdym przypadku ,usprawnia wykonywanie najróżniejszych czynności. Z tego też powodu używa się ich również do nauki. Komputer stał się obecnie jednym z podstawowych środków edukacji, a ze względu na wszechstronność zastosowania stał się urządzeniem najbardziej przydatnym. Jest nie tylko pomocą dydaktyczną ale przede wszystkim narzędziem pracy nauczyciela i ucznia.
Konieczna jest więc powszechna umiejętność obsługi komputera, posługiwania się komputerem w celu zdobycia umiejętności i wiedzy z różnych dziedzin, wykorzystania gotowych programów edukacyjnych oraz umiejętność korzystania z sieci komputerowej Internet -jako nowoczesnego narzędzia wspomagającego proces kształcenia.
Zastosowanie komputera w procesie kształcenia znacznie skraca czas pracy i podnosi efekty nauczania jak również wyzwala duże zainteresowanie i aktywność uczniów w porównaniu z innymi środkami dydaktycznymi. Jednakże warunkiem podwyższenia skuteczności nauczania jest dobór oprogramowania dostosowanego do wieku i możliwości uczniów. Dobrze dostosowane programy edukacyjne pozwalają dzieciom uczyć się i bawić, jednocześnie odkrywając tajemnice nauki. Na naszym rynku dostępne są programy edukacyjne dostosowane do nauki poszczególnych przedmiotów nauczania. Programy te pomagają nie tylko poznawać otaczający dzieci świat, ale uczą o życiu codziennym, pomagają poznać tajniki ortografii, pomagają liczyć i odnajdywać trudne hasła. Należy je jednak bardzo świadomie dobierać do określonej grupy wiekowej. W momencie gdy nie ukształtowana jeszcze osobowość atakowana jest brutalnością, agresją i sensacją emanującą z innych przekazów audiowizualnych, kinowych i telewizyjnych - potrzebą staje się ukierunkowanie młodego człowieka na wyegzekwowanie pozytywnych cech natury ludzkiej. Dlatego też wszyscy ci, którym nie jest obojętne wychowanie młodego pokolenia, a przede wszystkim rodzice i nauczyciele powinni swoim podopiecznym proponować programy wartościowe pod względem moralnym.
Z technologią informacyjną związana jest jedna z głównych umiejętności kształconych w szkole: ,,poszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł oraz efektywnego posługiwania się technologią informacyjną”.
Technologia informacyjna może wspomagać i wzbogacać wszechstronny rozwój uczniów, zwiększać możliwości rozwijania umiejętności poprzez ułatwienie docierania do rzeczywistych zasobów informacji. Wzmaga tym samym twórczą aktywność uczniów, pomaga w rozwijaniu zainteresowań oraz kierowania własnym rozwojem. Wzbogaca też umiejętności porozumiewania się. Kształtowanie właściwego korzystania z tej technologii to również wyrabianie świadomości bezpiecznego posługiwania się techniką. Stopniowe wprowadzanie uczniów w posługiwaniu się technologią informacyjną umożliwia realizację zadań szkoły na kolejnych etapach kształcenia, krystalizując jednocześnie ich zainteresowania i uzdolnienia oraz w konsekwencji pomagając w dokonaniu życiowych wyborów kierunków dalszego kształcenia, a w następstwie podjęciu odpowiedniej pracy zawodowej.
Informatyka, jako dziedzina nie tylko wiedzy, ale i działalności człowieka, dostarcza narzędzi, które pozwalają zarządzać informacją i staje się czynnikiem wyznaczającym kierunki rozwoju naszej cywilizacji. Aby stać się aktywnym i świadomym członkiem tego społeczeństwa należy zapoznać się z komputerami, ich obsługą i rolą w przemianach naszego życia codziennego. Komputery wkraczają we wszystkie ważniejsze sfery życia człowieka. Jako narzędzie wspomagające ludzki umysł, są nie tylko podstawowymi urządzeniami w procesie rozwiązywania problemów w różnych dziedzinach życia, ale w naturalny sposób stały się łącznikiem między nimi.
Mimo przeznaczenia na ten cel środków z budżetu państwa , nadal znaczna liczba szkół nie ma szans na szybkie wyposażenie pracowni komputerowych. Dlatego spieszą im z pomocą różnego rodzaju fundacje, których przykładem jest „Internet w Szkołach - Projekt Prezydenta RP”. Firmowana przez prezydenta inicjatywa jest ogólnopolskim przedsięwzięciem mającym na celu szeroko pojętą popularyzację technologii informatycznych wśród młodzieży szkolnej i akademickiej. Podstawą działalności jest darmowe wyposażanie placówek oświatowych w kompletne laboratoria informatyczne. Pierwszą tego typu pracownię oddano do użytku w październiku 1999 roku.
Fundowane pracownie podzielono na dwa typy: SuperPracownie i Furbie. Podstawą podziału są zróżnicowane wymagania gimnazjów, szkół średnich oraz wyższych uczelni dotyczące sprzętu. Projekt zakłada, że ośrodki akademickie powinny korzystać z najnowszych osiągnięć technicznych, by pracownia umożliwiała prowadzenie przez studentów nawet zaawansowanych prac naukowych. Dlatego dla nich przeznaczone są SuperPracownie, które powstają jako wynik konsultacji sponsorów (Action, Canon, Creative Labs, Intel, LG, Microsoft, Molex Premise Networks, Seagate) i zainteresowanych nimi uczelni. W ubiegłym roku powstało 25 tego typu pracowni. O skali i jakości tych wdrożeń niech świadczy laboratorium ofiarowane Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, którego koszt szacuje się na ok. 500 tys. zł.
Gimnazja i szkoły średnie korzystają z projektu o wdzięcznej nazwie Furbie. Podarowane szkołom pracownie liczą od 10 do 16 stanowisk w zależności od wielkości szkoły, a nie jej typu - pracownie fundowane przez MEN mają 10 stanowisk w gimnazjach i 16 w szkołach średnich. Ciekawostką jest fakt, że ofiarowane szkołom komputery pochodzą z odzysku. Stąd zresztą wzięła się ich nazwa Furbie, od angielskiego terminu „refurbished computers”, czyli komputery z odzysku. Sama idea pochodzi z krajów Beneluksu, gdzie w ten sposób szybko wyposażono ok. 25 tysięcy placówek edukacyjnych (głównie szkół podstawowych)! Mimo że są to komputery z drugiej ręki, pochodzą od jednego producenta (Dell, Hewlett-Packard czy IBM) i mają jednakowe parametry (Pentium II, dyski 6,4 - 10 GB, pamięć RAM, min. 128 MB). Każdy komputer wyposażony jest w głośniki, mikrofon, CD-ROM i 17-calowy monitor (standard MEN to 15-cali), czyli wszystko to, co potrzebne do prowadzenia multimedialnych lekcji. Oczywiście, wszystkie komputery z pracowni Furbie objęte są gwarancją, ponadto szkoły mogą zamówić po pewnym czasie kolejne używane, ale o lepszych już parametrach, tyle że ta operacja jest indywidualną i płatną umową między firmą prowadzącą serwis komputerów a szkołą.
Zaletą komputerów z odzysku, które trafiają do szkół, jest przede wszystkim ich cena - są 2-2,5 raza tańsze niż nowe, oferowane przez MEN. W ten sposób dla wielu szkół projekt „Internet w szkołach” może być jedynym sposobem na wyposażenie pracowni komputerowej.
O komputery w ramach programu starać się może każda szkoła, która nie ma własnej pracowni komputerowej. Musi spełniać jedynie następujące warunki: zatrudniać nauczyciela z dyplomem informatyka, który będzie opiekunem pracowni, dwóch nauczycieli, którzy skończyli kursy uprawniające do prowadzenia zajęć w pracowni informatycznej (standardy MEN) na poziomie B i C, oraz przygotować we własnym zakresie (lub z funduszy jednostki zarządzającej szkołą) salę, w której będzie mieściła się pracownia. Oprócz biurek musi być w niej infrastruktura elektryczna (m.in. wydzielony obwód elektryczny) oraz nielimitowany dostęp do Internetu. Szkoły przygotowują także plan wykorzystania pracowni, który ze względu na długą kolejkę oczekujących jest jednym z elementów wyboru danej jednostki przez radę programową projektu.
Sprzęt z programu „Internet w Szkołach” kierowany jest przede wszystkim w te rejony kraju, gdzie nasycenie szkół z pracowniami jest najmniejsze. Czasem o wyborze szkoły decydują sponsorzy. Przykładem może być stworzenie Sztabu Wspomagania Decyzji w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie, który sponsorowały ComputerLand i Nokia.
Jaką rolę powinien pełnić komputer w szkole? Komputer powinien być narzędziem, który za pomocą odpowiednich programów komputerowych przybliży uczniom poznawanie świata i umożliwi uczestniczenie w nim w sposób twórczy i aktywny. Wiele szkół posiada już pracownie komputerowe, w których uczy się podstaw obsługi komputera oraz poznaje różnego typu oprogramowanie. Szkolna pracownia komputerowa nie powinna być tylko miejscem gdzie powinny odbywać się lekcje informatyki. Z pracowni powinni korzystać także nauczyciele nauczania zintegrowanego, którzy mogliby wykorzystać komputer jako środek dydaktyczny. Ucząc małe dzieci oprócz tablicy i kredy mogliby wykorzystać możliwości graficzne komputera uatrakcyjniając zajęcia. Jednak sam komputer nie wystarczy, potrzebne są jeszcze programy, które stosowane wraz z komputerem dadzą określone efekty. Obraz, ruch i dźwięk pozwolą uczniowi lepiej zrozumieć i poznać określone zagadnienia.
Wykorzystanie komputerów w pedagogice można podzielić na następujące obszary:
Proces kształcenia, doskonalenia, samokształcenia.
Gdzie kształcenie pojmowane jest jako przedsięwzięcie związane z nabywaniem wiedzy, umiejętności i wartości, monitorowaniem procesu dydaktyczno- wychowawczego a także tworzeniem baz wiedzy. Komputer wspiera zarówno działania nauczyciela-wychowawcy jak i ucznia-wychowanka. Wspierając proces stosuje się najczęściej:
programy uczące
nauczanie różnych przedmiotów
uczenie określonych umiejętności
nauczanie języków obcych
systemy dynamizujące wszechstronny rozwój dzieci
programy prezentujące materiał nauczania
książki elektroniczne
podręczniki
aplikacje multimedialne
programy wspierające proces opracowywania materiału nauczania
programy wspierające poszukiwanie informacji (np. czasopisma, przewodniki, słowniki, bazy informacyjne itd.)
programy rozwijające umiejętności twórcze
dotyczące sztuki
twórczość komputerowa
gry i zabawy edukacyjne
gry zręcznościowe
gry symulacyjne, sytuacyjne
gry edukacyjne, bazy danych, arkusze kalkulacyjne itd.
Źródła:
2) www.enter.pl
4) czasopismo: „Komputer w szkole” wyd. Ośrodek Edukacji Informatycznej i Zastosowań Komputerów w Warszawie