Geneza i fazy rozwoju bankowości centralnej w świecie.
Geneza banku centralnego wiąże się ściśle z pojawieniem się banknotu. Na przełomie VII i VIII w. w celu ułatwienia handlu zaczyna się kształtować praktyka stosowania kwitów depozytowych - wystawianych przez banki handlowe w zamian za zdeponowany kruszec bądź monety - do regulowania płatności między kupcami. Kiedy zaczęły mnożyć się przypadki niewypłacalności banków i bankructwa, spadało zaufanie do banków, następowały zakłócenia wymiany handlowej w całej gospodarce. Coraz powszechniej domagano się zapewnienia ładu w systemie pieniężnym, bezpieczeństwa i stabilności. Reformę systemu bankowego zaczęto od ograniczenia swobody emisji w stosunku do ogółu banknotów, bądź w postaci ustalenia górnego pułapu emisji, bądź przez nałożenie na banki obowiązku przestrzegania określonej realizacji między wielkością emisji a wartością zdeponowanych kruszców i monet. W toku dalszej ewolucji zmniejszono liczbę banków prywatnych uprawnionych do emitowania banknotów. W końcu prawo emisji stało się domeną tylko jednego banku. Pierwszym historycznie bankiem emisyjnym był Bank Szwecji (Sveriges Riksbank) utworzony w 1668 r. Następnie powstają dwa kolejne banki w 1694 r. Bank Anglii, i w 1800 r. Bank Francji, który otrzymuje wyłączny przywilej emisji w 1803 r. W pierwszym trzydziestoleciu miała miejsce prawdziwa inwazja bankowości w Europie, która zaczęła się od powstania Banku Amsterdamskiego w 1814 r. Później powstają banki emisyjne w następujących państwach: Austria i Norwegia (1817), Dania (1818), Polska (1828), Belgia (1850), Hiszpania (1856), Rosja (1860), Niemcy (1875) i Japonia (1882).
Tak więc na przełomie XIX i XX wieku we wszystkich czołowych państwach europejskich działały banki emisyjne. Charakteryzowały się one wspólnymi cechami, a mianowicie: posiadaniem wyłącznego prawa emisji banknotów na obszarze właściwych państw, podporządkowaniem emisji pieniądza regułom systemu waluty złotej, jako podstawy pełnej wymienialności banknotów na pieniądz pełnowartościowy, czyli złoto lub srebro; wypełnianiem roli bankiera rządu, wypełnianiem funkcji kredytodawcy ostatniej instancji wobec banków komercyjnych. W procesie formowania się bankowości centralnej na kanwie banku emisyjnego ważnym wydarzeniem było utworzenie w 1913 r. banku centralnego Stanów Zjednoczonych, czyli Systemu Rezerwy Federalnej. Decyzję o utworzeniu banków centralnych we wszystkich państwach, które do tej pory nie miały takiej instytucji podjęto podczas Konferencji Finansowej w Genui w 1922 r.