Część praktyczna
Morfologia kolonii drobnoustrojów.
Obejrzyj kolonie różnych drobnoustrojów na podłożach stałych (posiew redukcyjny) i porównaj ze sobą, a następnie wyniki obserwacji zapisz w Tab.1, uwzględniając następujące cechy: wielkość kolonii (średnica w mm), kształt i wzniesienie nad powierzchnię, powierzchnia kolonii, jej brzeg, przejrzystość i barwa oraz zapach. Wpisz także wyniki badań mikroskopowych z poprzedniego ćwiczenia.
Tab.1.
Drobnoustrój |
Morfologia kolonii
|
Morfo- logia komórki* |
||||
|
Wielkość w mm |
Kształt, wzniesienie, brzeg |
Powierzchnia |
Przejrzystość, barwa |
Zapach |
|
S. aureus |
|
|
|
|
|
|
M. luteus |
|
|
|
|
|
|
E. coli |
|
|
|
|
|
|
P. aeruginosa |
|
|
|
|
|
|
B. subtilis |
|
|
|
|
|
|
C. albicans |
|
|
|
|
|
|
* kształt, ułożenie w preparacie, zabarwienie w metodzie Grama
opis kolonii (przykłady):
kształt : okrągła, okrągła z pomarszczonym brzegiem, okrągła z wałem brzeżnym, nieregularna
wzniesienie: płaskie, wypukłe, pępkowate, kraterowate, wypukłe z powierzchnią brodawkowatą
brzeg: gładki, falisty, ząbkowany, kosmkowaty
powierzchnia: gładka (S), szorstka (R), matowa, błyszcząca, pomarszczona, brodawkowata
przejrzystość: przejrzysta, mętna nieprzejrzysta
zabarwienie samej kolonii i zabarwienie wokół kolonii: biała, żółta, pomarańczowa, czerwona, niebieska, zielona, brązowa
zapach: kwaśny, gnilny, miodu, drożdży, mydlany, brak zapachu
Zwróć także uwagę na charakterystyczne cechy kolonii wybranych pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae wymienionych w Tab.2.
Tab.2
Drobnoustrój |
Morfologia kolonii |
Uwagi |
Proteus mirabilis |
Wzrost mgławicowy (zdolność aktywnego ruchu na podłożu stałym) |
Pałeczki Gram (-), silnie urzęsione peritrychalnie |
Serratia marcescens |
Kolonie czerwone (barwnik prodigiozyna) |
Pałeczki Gram (-), drobne, urzęsione peritrychalnie |
Klebsiella pneumoniae |
Kolonie śluzowe |
Pałeczki Gram (-), krótkie, nieurzęsione, tworzą otoczki widoczne w metodzie barwienia pozytywno-negatywnej |
Typy wzrostu różnych gatunków drobnoustrojów w podłożach płynnych
Obejrzyj hodowle bulionowe wybranych drobnoustrojów i obserwacje zapisz w tabeli 3:
Tab.3
Drobnoustrój |
Opis |
S.aureus |
|
M.luteus |
|
E.coli |
|
P.aeruginosa |
|
B.subtilis |
|
C.albicans |
|
wpisz typ wzrostu i umiejscowienie w podłożu (górna, dolna część słupa pożywki)
Wpływ natlenienia na wzrost bakterii; zdolność rozkładania H202
Obejrzyj typ wzrostu bakterii beztlenowych z gatunku Clostridium sporogenes w podłożach płynnych i zanotuj uwagi w tabeli 4:
Tab.4
Podłoże |
Opis |
TSB |
|
Wrzoska* |
|
Tioglikolanowe** |
|
*zawiera kawałki wątroby (adsorpcja tlenu)
**zawiera substancje obniżające potencjał oksydoredukcyjny: L-cystynę i tioglikolan sodowy
Wyjmij płytki z posiewami z anaerostatu , obejrzyj wzrost bakterii i wykonaj test na obecność katalazy; zanotuj uwagi w tabeli 5:
Tab.5
Bakterie |
Warunki tlenowe |
Warunki beztlenowe |
||
|
wzrost* |
katalaza** |
wzrost* |
katalaza** |
Micrococcus luteus |
|
|
|
|
Bacillus subtilis |
|
|
|
|
Pseudomonas aeruginosa |
|
|
|
|
Clostridium sporogenes |
|
|
|
|
* „+ „ - wzrost „-” - brak wzrostu
** nanieść kilka kropli wody utlenionej na kolonie bakterii. Pienienie się wody utlenionej oznacza jej rozkład pod wpływem katalazy, enzymu produkowanego przez większość bakterii tlenowych i względnie beztlenowych.
4. Wpływ temperatury na wzrost drobnoustrojów
Zaobserwuj wzrost drobnoustrojów w różnych temperaturach, obserwacje wpisz do tabeli.
Tabela 6.
Drobnoustrój |
Temperatura |
||
|
4 OC |
37 OC |
55 OC |
L.monocytogenes |
|
|
|
S. aureus |
|
|
|
|
|
|
|
B.subtilis |
|
|
|
G.stearothermophilus |
|
|
|
“+”-wzrost, “-“-brak wzrostu
5.
Tab.7
Drobnoustrój |
Podłoże podstawowe z wskaźnikiem* |
||
|
bez węglowodanów |
z glukozą |
z laktozą |
Candida albicans |
|
|
|
Kontrola (bez bakterii) |
|
|
|
* purpura bromokrezolowa
„+” - wzrost drobnoustrojów; „-„ - brak wzrostu; kw - zakwaszenie podłoża (żółte zabarwienie wskaźnika); gaz - wytworzenie gazu (CO2) w probówce Durhama
Drogi metabolizowania węglowodanów (utlenianie lub fermentacja) można także określić na buforowanym podłożu Hugha - Leifsona w wersji O/F (Tab.7):
Tab.8
Drobnoustrój |
Podłoże Hugha - Leifsona (test 0/F)* |
||||
|
fermentacja |
utlenianie |
|||
E.coli |
|
|
|||
P.aeruginosa |
|
|
|||
|
|
|
|||
Kontrola(bez bakterii) |
|
|
*podłoże zawiera 1% węglowodanu i błękit bromotymolowy. Przed posiewem pożywkę ogrzewa się w temp.1000C przez 20 min (usunięcie tlenu).Badany szczep posiewa się równolegle do dwóch probówek z podłożem; jedną z nich pokrywa się płynną parafiną. Hodowla w temp. 35-370C przez 2 do 5 dni.
Interpretacja wyników:
zmiana zabarwienia z zielonej na żółtą w obu probówkach - rozkład węglowodanu na drodze fermentacji
zabarwienie żółte tylko w probówce nie pokrytej parafiną (warunki tlenowe) i brak zmian w probówce pokrytej parafiną (warunki beztlenowe) - utlenianie węglowodanu
brak zmiany zabarwienia podłoża w obu probówkach, lub barwa niebieska (alkalizacja) - drobnoustrój nie rozkłada węglowodanu.
Metabolizm wybranych drobnoustrojów.
Zaobserwuj zmiany zachodzące na podłożach i uzupełnij tabelkę.
Tabela 9.
Podłoże |
drobnoustrój |
|
|
E.coli |
P.mirabilis |
Kliglera |
|
|
podłożu Christensena |
|
|
Wykrywanie rozkładu tryptofanu do indolu.
|
|
|