Społeczeństwo polskie w późnym średniowieczu
- znacznie zwiększyła się liczba mieszkańców królestwa polskiego;
wynikało to z mniejszej śmiertelności, lepszych warunków higienicznych
i lepszego odżywiania się i zwiększenia terytorium kraju o ziemie ruskie i Prusy
- obszar państwa nie był jednorodny pod względem społecznym; żyli m. in.:
Polacy, Litwini, Żydzi, Tatarzy, Niemcy, Rusi. Uczyło to tolerancji, otwartości
na poglądy innych i wzajemnego szacunku
- brak większych konfliktów między różnymi narodami, religiami
Chłopi 65%
- w XII w. wykształciły się w Polsce stany; duchowieństwo,
chłopi, mieszczanie i rycerze
- najliczniejszym stanem byli chłopi
- w XII w. chłopi uzyskali wolność osobistą i prawo do swojej ziemi
- sytuacja społeczna i ekonomiczna była dobra, ale w XV w. zaczęła
się pogarszać; wynikało to z rozwoju folwarków szlacheckich
Mieszczanie ok. 20%
- miasta w Polsce były bardzo zróżnicowane, specyfikacja miast
polegała na wzajemnej konkurencji
- mieszczanie poszczególnych ośrodków konkurowali ze sobą,
starali się wywłaszczyć od króla szersze przywileje od sąsiednich miast
- miasta nie odgrywały samodzielnej roli politycznej
Duchowieństwo 51%
- kościół odgrywał w Polsce znaczną rolę
- biskupi byli dostojnikami państwowymi, doradcami króla,
pełnili stanowiska państwowe
- duchowieństwo miało własne sądownictwo kościelne
- kościół miał przywileje majątkowe
- zwolnione z podatków na rzecz króla
- w późnym średniowieczu wyrobiła się zasada iż wyższe
godności kościelne może dojść tylko szlachcic
- Jagiellonom udało się uzyskać wpływ na obsadę biskupstw
Szlachta 10%
- w XIII w. rycerzem mógł zostać ten, kto miał
ziemie na prawie rycerskim
- szlachta była zróżnicowana majątkowo
- cała szlachta miała takie same prawa
- stan szlachecki był bardzo liczny
- szlachta posiadała herb
- dzieliła się na rody
- głównym obowiązkiem szlachty była służba wojskowa
Przywileje szlacheckie:
- szlachta miała zdecydowana przewagę w państwie
- pierwszy przywilej dla całej szlachty wystawił
Ludwik Andegaweński w Koszycach (1474)
Początki sejmu
- Spotkania króla ze szlachta odbywały się nieregularnie.
Przełom nastąpił w XV w., były one częstsze.
- powstawały lokalne zgromadzenia, w których
udział brała szlachta danej ziemi
- sejm walny składał się z trzech składników: król,
rada królewska, izba poselska (szlachta). Podczas sejmu walnego
osobno obradowała szlachta, osobno rada. Po raz pierwszy
obradowano w Piotrkowie (1493)- początek polskiego sejmu
Styl gotycki
- dominował w późnym średniowieczu
- konstrukcje budowli miasta miały symbolizować
ideę harmonii między Bogiem a światem
- materiał budowlany- czerwona cegła
- stawiano wysokie, strzeliste budowle
- sklepienia miały charakter krzyżowo-żebrowy
- w architekturze szczególna rolę odgrywało światło
przenikające przez wiraż- symbol boskiej wszechobecności
Społeczeństwo polskie w późnym średniowieczu
- znacznie zwiększyła się liczba mieszkańców królestwa polskiego;
wynikało to z mniejszej śmiertelności, lepszych warunków higienicznych
i lepszego odżywiania się i zwiększenia terytorium kraju o ziemie ruskie i Prusy
- obszar państwa nie był jednorodny pod względem społecznym; zyli m. in.:
Polacy, Litwini, Żydzi, Tatarzy, Niemcy, Rusi. Uczyło to tolerancji, otwartości
na poglądy innych i wzajemnego szacunku
- brak większych konfliktów między różnymi narodami, religiami
Chłopi 65%
- w XII w. wykształciły się w Polsce stany; duchowieństwo,
chłopi, mieszczanie i rycerze
- najliczniejszym stanem byli chłopi
- w XII w. chłopi uzyskali wolność osobistą i prawo do swojej ziemi
- sytuacja społeczna i ekonomiczna była dobra, ale w XV w. zaczęła
się pogarszać; wynikało to z rozwoju folwarków szlacheckich
Mieszczanie ok. 20%
- miasta w Polsce były bardzo zróżnicowane, specyfikacja miast
polegała na wzajemnej konkurencji
- mieszczanie poszczególnych ośrodków konkurowali ze sobą,
starali się wywłaszczyć od króla szersze przywileje od sąsiednich miast
- miasta nie odgrywały samodzielnej roli politycznej
Duchowieństwo 51%
- kościół odgrywał w Polsce znaczną rolę
- biskupi byli dostojnikami państwowymi, doradcami króla,
pełnili stanowiska państwowe
- duchowieństwo miało własne sądownictwo kościelne
- kościół miał przywileje majątkowe
- zwolnione z podatków na rzecz króla
- w późnym średniowieczu wyrobiła się zasada iż wyższe
godności kościelne może dojść tylko szlachcic
- Jagiellonom udało się uzyskać wpływ na obsadę biskupstw
Szlachta 10%
- w XIII w. rycerzem mógł zostać ten, kto miał
ziemie na prawie rycerskim
- szlachta była zróżnicowana majątkowo
- cała szlachta miała takie same prawa
- stan szlachecki był bardzo liczny
- szlachta posiadała herb
- dzieliła się na rody
- głównym obowiązkiem szlachty była służba wojskowa
Przywileje szlacheckie:
- szlachta miała zdecydowana przewagę w państwie
- pierwszy przywilej dla całej szlachty wystawił
Ludwik Andegaweński w Koszycach (1474)
Początki sejmu
- Spotkania króla ze szlachta odbywały się nieregularnie.
Przełom nastąpił w XV w., były one częstsze.
- powstawały lokalne zgromadzenia, w których
udział brała szlachta danej ziemi
- sejm walny składał się z trzech składników: król,
rada królewska, izba poselska (szlachta). Podczas sejmu walnego
osobno obradowała szlachta, osobno rada. Po raz pierwszy
obradowano w Piotrkowie (1493)- początek polskiego sejmu
Styl gotycki
- dominował w późnym średniowieczu
- konstrukcje budowli miasta miały symbolizować
ideę harmonii między Bogiem a światem
- materiał budowlany- czerwona cegła
- stawiano wysokie, strzeliste budowle
- sklepienia miały charakter krzyżowo-żebrowy
- w architekturze szczególna rolę odgrywało światło
przenikające przez wiraż- symbol boskiej wszechobecności
Społeczeństwo polskie w późnym średniowieczu
- znacznie zwiększyła się liczba mieszkańców królestwa polskiego;
wynikało to z mniejszej śmiertelności, lepszych warunków higienicznych
i lepszego odżywiania się i zwiększenia terytorium kraju o ziemie ruskie i Prusy
- obszar państwa nie był jednorodny pod względem społecznym; zyli m. in.:
Polacy, Litwini, Żydzi, Tatarzy, Niemcy, Rusi. Uczyło to tolerancji, otwartości
na poglądy innych i wzajemnego szacunku
- brak większych konfliktów między różnymi narodami, religiami
Chłopi 65%
- w XII w. wykształciły się w Polsce stany; duchowieństwo,
chłopi, mieszczanie i rycerze
- najliczniejszym stanem byli chłopi
- w XII w. chłopi uzyskali wolność osobistą i prawo do swojej ziemi
- sytuacja społeczna i ekonomiczna była dobra, ale w XV w. zaczęła
się pogarszać; wynikało to z rozwoju folwarków szlacheckich
Mieszczanie ok. 20%
- miasta w Polsce były bardzo zróżnicowane, specyfikacja miast
polegała na wzajemnej konkurencji
- mieszczanie poszczególnych ośrodków konkurowali ze sobą,
starali się wywłaszczyć od króla szersze przywileje od sąsiednich miast
- miasta nie odgrywały samodzielnej roli politycznej
Duchowieństwo 51%
- kościół odgrywał w Polsce znaczną rolę
- biskupi byli dostojnikami państwowymi, doradcami króla,
pełnili stanowiska państwowe
- duchowieństwo miało własne sądownictwo kościelne
- kościół miał przywileje majątkowe
- zwolnione z podatków na rzecz króla
- w późnym średniowieczu wyrobiła się zasada iż wyższe
godności kościelne może dojść tylko szlachcic
- Jagiellonom udało się uzyskać wpływ na obsadę biskupstw
Szlachta 10%
- w XIII w. rycerzem mógł zostać ten, kto miał
ziemie na prawie rycerskim
- szlachta była zróżnicowana majątkowo
- cała szlachta miała takie same prawa
- stan szlachecki był bardzo liczny
- szlachta posiadała herb
- dzieliła się na rody
- głównym obowiązkiem szlachty była służba wojskowa
Przywileje szlacheckie:
- szlachta miała zdecydowana przewagę w państwie
- pierwszy przywilej dla całej szlachty wystawił
Ludwik Andegaweński w Koszycach (1474)
Początki sejmu
- Spotkania króla ze szlachta odbywały się nieregularnie.
Przełom nastąpił w XV w., były one częstsze.
- powstawały lokalne zgromadzenia, w których
udział brała szlachta danej ziemi
- sejm walny składał się z trzech składników: król,
rada królewska, izba poselska (szlachta). Podczas sejmu walnego
osobno obradowała szlachta, osobno rada. Po raz pierwszy
obradowano w Piotrkowie (1493)- początek polskiego sejmu
Styl gotycki
- dominował w późnym średniowieczu
- konstrukcje budowli miasta miały symbolizować
ideę harmonii między Bogiem a światem
- materiał budowlany- czerwona cegła
- stawiano wysokie, strzeliste budowle
- sklepienia miały charakter krzyżowo-żebrowy
- w architekturze szczególna rolę odgrywało światło
przenikające przez wiraż- symbol boskiej wszechobecności